Η Μαριάνα Καβρουλάκη, (Ανεξάρτητη ερευνήτρια της Ιστορίας της Ελληνικής Διατροφής και Γαστρονομίας) και η Ιστορική, Λαογραφική και Αρχαιολογική Εταιρεία Κρήτης διοργανώνουν το 2ο Συμπόσιο Ελληνικής Γαστρονομίας, με θέμα “Φαγητό, Μνήμη και Ταυτότητα στην Ελλάδα και στην Ελληνική Διασπορά”.
Το Συμπόσιο θα πραγματοποιηθεί στις 20 και 21 Ιουλίου στο παλιό σχολείο του Αμαρίου Ρεθύμνου (είσοδος ελεύθερη).
Το Συμπόσιο επιδιώκει να εγείρει ερωτήματα και να δώσει απαντήσεις γύρω από τις σχέσεις που έχουν οι διατροφικές και μαγειρικές επιλογές και συνήθειες, οι πρακτικές κατανάλωσης, οι γεύσεις και οι συνταγές, οι διαπολιτισμικές ανταλλαγές, η νοσταλγία κ.α. με τη μνήμη και την ταυτότητα (ατομική, ταξική, ομαδική, τοπική, εθνική, εθνοτική κ.λ.π.), από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, στην Ελλάδα και στη διασπορά.
Τα θέματα προσεγγίζονται τόσο από επιστήμονες και επαγγελματίες που προέρχονται από διάφορους χώρους όσο και από καλλιτέχνες. Η Μαρία Τσουκνάκη, η Κατερίνα Φανουράκη, η Γιώτα Κότικα, η Iνώ Βαρβαρίτη, η Περσεφόνη Μύρτσου και η Eugenia Demeglio θα πλαισιώσουν με τα έργα τους το φετινό συνέδριο.
Παραδοσιακά, οι εργασίες κάθε ημέρας κλείνουν με ένα δείπνο για τους εγγεγραμμένους συμμετέχοντες το οποίο προσφέρει απόλαυση, αλλά και τροφή για συζήτηση. Η Κοινωνική Ομάδα Γυναικών Αμαρίου και ο Πολιτιστικός Σύλλογος “Σάμιτος” βρίσκονται πίσω από όλες τις ετοιμασίες των δείπνων του φετινού συνεδρίου, ενώ η Ιωάννα Παντελάκη, chef κρητικής κουζίνας (Caldera Creta Paradise), η Κούλα Βαρυδάκη- Χανιαλάκη, μαγείρισσα κρητικής κουζίνας, o Kώστας Κατσανεβάκης (Louis Hotel) και o Θεόδωρος Μαρτσακλής (Caldera Creta Paradise) θα παρουσιάσουν μπροστά στο κοινό τοπικές συνταγές.
Το Συμπόσιο πολλά οφείλει στον ενθουσιασμό των εθελοντών, στην φροντίδα της Κοινωνικής Ομάδας Γυναικών Αμαρίου και στην προσφορά εξαιρετικών υπηρεσιών και προϊόντων από τους χορηγούς του.
Το πρόγραμμα
Σάββατο 20 Ιουλίου
9.30 -10.00 Σύντομοι χαιρετισμοί
10.00 Α΄ Συνεδρία
Συντονίστρια: Ειρήνη Γαβριλάκη, Δρ., Αρχαιολόγος ΚΕ’ ΕΠΚΑ
Διατροφικές συνήθειες στην Ανατολική Κρήτη κατά τη μινωϊκή εποχή ~ Xρύσα Σοφιανού, Αρχαιολόγος / Aν. Προϊσταμένη ΚΔ΄ ΕΠΚΑ.
10.15 Η εκμετάλλευση των φυτών από τους γεωμετρικούς έως τους ελληνιστικούς χρόνους στη Δρήρο, Λασίθι ~ Κατερίνα Μονιάκη, Aρχαιολόγος – Aρχαιοβοτανολόγος (ομιλήτρια), Β. Ζωγραφάκη, Aρχαιολόγος ΚΔ ΕΠΚΑ, Α. Farnaux, Kaθηγητής, Paris IV-Sorbonne / Διευθυντής της Γαλλικής Σχολής Αθηνών.
10.30 Μαρτυρίες για την τροφή και τη διαβίωση στην Ελληνιστική και Ρωμαϊκή Σύβριτο: συνέχειες και αλλαγές ~ Nότα Καραμαλίκη, Αρχαιολόγος, ΚΕ΄ ΕΠΚΑ.
10.45 Αθλητισμός και διατροφή στην κλασική Ελλάδα. Η δίαιτα των Ολυμπιονικών της εποχής ~ Κλεάνθη (Κλειώ) Πατεράκη, Δρ. Ιστορίας – Αρχαιολογίας.
11.00 Συζήτηση
11.30 Διάλειμμα για καφέ/ κρητικό βραστάρι με συνοδεία παξιμαδιών, ψωμιού, τυριού, ελαιόλαδου κ.α.
12.15 Β΄ Συνεδρία
Συντονίστρια: Jennifer Moody, Δρ., Αρχαιολόγος τοπίου.
Feasting like Homeric heroes. Archaeological data about gastronomy in Archaic Cumae: The first Greek colony in Italy ~ Alfredo Carannante, Μαλακιολόγος / Γεωαρχαιολόγος.
12.30 Water carrier: ὑδροφόρος / ἀκουάριος in Egypt during the Ptolemaic and the Roman rule ~Yousrey Deyab, Αναπληρωτής Καθηγητής, History Department, Πανεπιστήμιο Assiut, Αίγυπτος.
12.45 Greek wines in Roman Italy – aristocratic luxuries or mass beverages? ~ Paulina Komar, Υποψ. Δρ., Πανεπιστήμιο Wrocław, Πολωνία.
13.00 Food and identity in Ancient Greece and Byzantium ~ Ayfer Yavi, Aρχαιολόγος / Αρθρογράφος γαστρονομίας.
13.15- 13.45 Συζήτηση
17.30 Γ΄ Συνεδρία
Συντονίστρια: Νότα Καραμαλίκη, Αρχαιολόγος ΚΕ΄ΕΠΚΑ.
Κόλλυβα: ένα γλυκό παρασκεύασμα «εις την μνήμη πάντων των απ’ αιώνος κεκοιμημένων» ~ Kεχαγιάς Δημοσθένης, Αρχαιολόγος.
17.45 Εδώδιμα αγκάθια της Κρήτης· ασκόλυμπρος ( Scolymus hispanicus), κουφωτός (Onopordum sp.) καλοκαιρινό (Carthamus dentatus) ~ Αντωνία Ψαρουδάκη, Δρ. Γεωπονικών Επιστημών, Επιστημονικός συνεργάτης ΤΕΙ Κρήτης, Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας.
18.00 Μικρή σύνοψη για την πολίτικη κουζίνα ~ Σούλα Μπόζη, Ερευνήτρια λαογραφίας – Συγγραφέας
18.15 Συζήτηση
18.45- 20.15 Συνεδρία αναρτημένων ανακοινώσεων
Food remains from Minoan Monastiraki. Diet and Ecology in a Cretan Protopalatial centre (poster)~ Alfredo Carannante, Μαλακιολόγος / Γεωαρχαιολόγος.
Late Minoan Cook-pot Production and Use: An Experimental Approach~ Jerolyn E. Morrison, Ανθρωπολόγος/ Κεραμοποιός.
Αρχαιολογικά συμφραζόμενα για την παραγωγή του κρασιού και του λαδιού στη Νάξο κατά την Ύστερη Αρχαιότητα ~ Ειρήνη Λεγάκη Αρχαιολόγος, ΚΑ΄ ΕΠΚΑ, Επιμελήτρια Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, Mαυροειδής Μαυροειδόπουλος αρχαιολόγος , ΚΑ΄ ΕΠΚΑ.
Διατροφικές επιλογές στην Κύπρο κατά την Βυζαντινή εποχή ~ Mαρία Παπαγιαννάκη, BSc- MSc Διαιτολόγος- Διατροφολόγος Διεθνής Δημόσιας Υγείας.
From tzatziki to mayirefta – Greek cuisine as a part of cosmopolitan cuisine in food compaign of Lidl supermarkets in Poland~ Magdalena Serafin, Κοινωνιολόγος / Υποψ. Δρ, Akademia Ignatianum, Πολωνία.
Project: ψωμί. Φτώχεια, πείνα και υποσιτισμός στον παγκόσμιο χάρτη του 21ου αιώνα» ~ Μαρία Λιανού, υποψ. Δρ. Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο / Διοικ. Υπαλ. ΑΣΕΠ· Κυριακή Λιανού, Μsc Nαυτιλιακές Σπουδές, Πανεπιστήμιο Πειραιά.
20.15 Eπίδειξη παρασκευής σφακιανής πίτας από την Ιωάννα Παντελάκη, σεφ κρητικής κουζίνας (Caldera Cretan Paradise ), τον Κώστα Κατσανεβάκη (Louis Hotel/ Chania) και τον Θεόδωρο Μαρτσάκλη (Caldera Cretan Paradise).
21.00 Δείπνο για τους συνέδρους και τους εγγεγραμμένους συμμετέχοντες από την Κοινωνική Ομάδα Γυναικών Αμαρίου και τον Πολιτιστικό σύλλογο “Σάμιτο” Οψιγιά- Αμαρίου.
Κυριακή 21 Ιουλίου
9.15 Δ΄ Συνεδρία
Συντονίστρια: Ανάγια Σαρπάκη, Δρ., Αρχαιολόγος / Αρχαιοβοτανολόγος.
Ο ρόλος του οικογενειακού τραπεζιού στην διαμόρφωση της ταυτότητας ~ Μαρία Σταυρουλάκη, Ψυχολόγος.
9.30 «Καλό αλλά σαν της μάνας μου…» ~ Αικατερίνη Πολυμέρου – Καμηλάκη, Διευθύντρια Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
9.45 Greekness, identity and New Greek Cuisine ~ Αλβέρτος Αρούχ (Επίκουρος), Ομότιμος Καθηγητής, Deree College- /Κριτικός εστιατορίων.
10.00 Από τον γάστριν στο μπακλαβά: Επινοημένη παράδοση και η ιδεολογία της συνέχειας ~ Μαριάνα Καβρουλάκη, Πειραματική αρχαιολόγος / Ανεξάρτητη ερευνήτρια της ιστορίας της ελληνικής διατροφής / Ιδρύτρια των Συμπ. Ελλ. Γαστρονομίας.
10.15 Invented traditions and national foods of Greece: the role of cookery books ~ Ναυσικά Παπαχαραλάμπους, MPhil/PhD School of Oriental and African Studies, Πανεπιστήμιο Λονδίνου, UK.
10.30 Greek Cuisine, Greek identity and the economic crisis~ Μαρία Βεριβάκη, Καθηγήτρια Αγγλικών, MAICh / food blogger.
10.45 Συζήτηση
11.15 Aφήγηση
Το ψωμί στα λαϊκά παραμύθια. Ο “Σιμιγδαλένιος» και το «Πιο γλυκό ψωμί του Κόσμου” ~ Μαρία Τσουκνάκη, Εικαστικός / Αφηγήτρια.
11.45 Διάλειμμα για αναψυκτικά, ροφήματα και κρητικές λιχουδιές.
Παρέμβαση για το Κρητικό Πρωϊνό από τον Γ. Πίττα ~ Συγγραφέα/ Υπεύθυνο για το πρόγραμμα καθιέρωσης Ελληνικού Πρωινού του ΞΕΕ.
12.15 Ε΄Συνεδρία
Συντονίστρια: Σταυρούλα Μαρκουλάκη, Δρ., Αρχαιολόγος / Αντιπρόεδρος ΙΛΑΕΚ.
Γαστρονομική ταυτότητα: τεκμήρια στα πολιτισμικά προϊόντα της ελληνικής διασποράς ~ Mαρίνα Φράγκου Δρ., Ανθρωπογεωγραφίας / Μέλος ΣΕΠ του Ε.Α.Π.
12.30 A Greek culinary Odyssey to New Zealand, the furthest shore ~ Gail Principal, Ακαδημαϊκό Προσωπικό, School of Media Arts,Wintec, NZ.
12.45 Does an olive branch activate ‘Greek’ behavior among Greeks of the diaspora? ~ Katerina Pouliasi, Profession: Researcher in Cross-and Cultural Psychology
13.00 Η γαστρονομία στα ελληνικά εστιατόρια της Γερμανίας ~ Χαρίδημος Σπινθάκης, Ανθρωποοικολόγος- Οικοτροφολόγος.
13.15 Συζήτηση
17.30 Στ΄Συνεδρία
Συντονιστής: Αλβέρτος Αρούχ, (Επίκουρος), Ομότιμος Καθηγητής, Deree College- /Κριτικός εστιατορίων.
The role of food, cooking and eating in Greek diasporic cultures and how it is used in the process of identity ~ Ozlem Yaşayanlar, Φιλόλογος / Μεταφράστρια / Food blogger.
17.45 Crete, homeland, nostalgia on Cretan cuisine. Reconstruction of memory in Cretan immigrants in Turkey ~ Hatice Aladag, Βοηθός Καθηγητή, Cultural Studies Department, Πανεπιστήμιο Sehir, Istanbul.
18.00 Cretan Culture and Cuisine in Facebook Turkey ~ Murad Karaduman, Aναπληρωτής Καθηγητής, Faculty of Communication, Πανεπιστήμιο Akdeniz, Turkey.
18.15 Συζήτηση
18.45 Ζ΄Συνεδρία
Συντονίστρια: Alissa Merlon, Δρ., Ανθρωπολόγος.
Διατροφική κουλτούρα και πρακτικές στην «Ελληνική Οικογένεια του Ουράνιου Τόξου»: όταν το τοπικό συναντά το υπερτοπικό στο όραμα της παγκόσμιας ειρήνης ~ Μαίρη Μαργαρώνη, Φιλόλογος / Κοινωνική Ανθρωπολόγος Μ.Α. / Υποψ. Δρ. Ιστορίας.
19.00 The Application of Multinomial Logit Model on Key Influencers of Customer Preferences – Case of Liquor Marketing ~ Chien-Min Chen Δρ., Πανεπιστήμιο National Quemoy University, Taiwan.
19.15 Συζήτηση
17.30 Αποτίμηση των εργασιών του Συνεδρίου
20.00 Επίδειξη παρασκευής τοπικής συνταγής από την Κούλα Βαρυδάκη- Χανιαλάκη.
21.00 Αποχαιρετιστήριο δείπνο
Καλλιτεχνικά έργα
Με μεγάλη χαρά θα παρουσιάζουμε τα παρακάτω καλλιτεχνικά έργα καθ’ όλη την διάρκεια του συνεδρίου:
- “Medea Sarcophagida” ή “Το φαγοπότι της ζωής” ~Katerina Fanouraki, εικαστικός / Performer.
- Mapping Greek Gastronomy ~ Eugenia Demeglio, Maker/ Associate Lecturer.
- Bitter Orange Sweet/Γλυκό νεράντζι ~ Iνώ Βαρβαρίτη, Περσεφόνη Μύρτσου, εικαστικοί.
- ARToς ~ Γιώτα Κότικα, εικαστικός.
Ελλάδα
