Έρευνα με σκοπό την αποτύπωση της τρέχουσας κατάστασης της Ρεθεμνιώτικης επιχειρηματικότητας πραγματοποιήθηκε από το Επιμελητήριο Ρεθύμνης στη διάρκεια του τριμήνου Αυγούστου – Οκτωβρίου 2012. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη συμπλήρωση ειδικού ερωτηματολογίου, κατά τη διάρκεια προσωπικής συνέντευξης, στην έδρα κάθε επιχείρησης που συμμετείχε.
Συνολικά, από το σύνολο των εγγεγραμμένων επιχειρήσεων – μελών του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης επιλέχθηκε αντιπροσωπευτικό δείγμα 500 επιχειρήσεων, όλων σχεδόν των Δημοτικών Διαμερισμάτων και όλων των τομέων οικονομικής δραστηριότητας. Από το δείγμα των επιχειρήσεων που επιλέχθηκε, τελικά στην έρευνα συμμετείχαν 475 επιχειρήσεις. Με γεωγραφικά κριτήρια, στην έρευνα συμμετείχαν: α) από τον οικιστικό ιστό της πόλης του Ρεθύμνου 219 επιχειρήσεις, β) από τις περιαστικές περιοχές 44 επιχειρήσεις και γ) από την ενδοχώρα του Νομού 212 επιχειρήσεις. Από τις 212 επιχειρήσεις της ενδοχώρας, περίπου οι μισές, δηλαδή οι 106, δραστηριοποιούνται σε περιοχές αμιγώς τουριστικές, όπως το Μπαλί, το Πάνορμο, η Αγία Γαλήνη, ο Πλακιάς.
Τα αποτελέσματα
Από τις απαντήσεις των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα προκύπτουν μερικά πολύ σημαντικά και χρήσιμα συμπεράσματα, όχι μόνον όσον αφορά στην υφιστάμενη κατάσταση της Ρεθεμνιώτικης επιχειρηματικότητας, αλλά και γενικότερα το γενικότερο επιχειρηματικό κλίμα της Χώρας μας, στη σημερινή, πολύ δύσκολη οικονομική συγκυρία. Τα σημαντικότερα συμπεράσματα της έρευνας είναι τα εξής:
Ι.- Η έλλειψη ρευστότητας αποτελεί, το σημαντικότερο, και μάλιστα με διαφορά, πρόβλημα των επιχειρήσεων. Τα άλλα προβλήματα, εκτός της ρευστότητας, που απασχολούν τις επιχειρήσεις (μειωμένη πελατεία, αυξημένος ανταγωνισμός, μικρή τοπική αγορά), αποτελούν απόρροια αυτού του κρίσιμου, για την επιβίωσή τους, προβλήματος.
ΙΙ. Η αδυναμία αύξησης των θέσεων απασχόλησης απασχολεί ένα σημαντικό ποσοστό των επιχειρήσεων. Οι περισσότερες επιχειρήσεις, όχι μόνο αδυνατούν να προσλάβουν νέο προσωπικό, αλλά, αντίθετα, δηλώνουν ότι, στο προσεχές διάστημα, θα αναγκαστούν να το μειώσουν.
ΙΙΙ. Η απόκτηση συστηματικών γνώσεων, μέσω επαγγελματικής κατάρτισης επιχειρηματιών και εργαζομένων, θεωρείται ως μια πιθανή λύση για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Οι επιχειρηματίες δηλώνουν διατεθειμένοι να παρακολουθήσουν ένα ή και περισσότερα προγράμματα κατάρτισης. Μάλιστα, σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, ζητούν την αντίστοιχη στήριξη του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης.
IV. Η παροχή πληροφόρησης και υποστήριξης για την κατάθεση επενδυτικών πρότασεων από το Επιμελητήριο Ρεθύμνης θεωρείται αναγκαία από ένα μεγάλο ποσοστό των επιχειρηματιών. Οι επιχειρηματίες ενδιαφέρονται έντονα για την αξιοποίηση κοινοτικών προγραμμάτων, γεγονός που σημαίνει ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον, ακόμη και μεσούσης της οικονομικής κρίσης, δεν έχει ατονήσει.
V. Το αρνητικό επιχειρηματικό κλίμα κυριαρχεί στις εκτιμήσεις των επιχειρηματιών, όσον αφορά στα βασικά οικονομικά μεγέθη της Χώρας μας. Το αρνητικό κλίμα δεν περιορίζεται μόνο στην μελλοντική πορεία της εθνικής οικονομίας, αλλά και την πορεία των αντίστοιχων μεγεθών των επιχειρήσεων.
VΙ. Η ενδεχόμενη έξοδος της χώρας από τη ζώνη του Ευρώ ανησυχεί, στην πλειοψηφία τους, τις Ρεθεμνιώτικες επιχειρήσεις, οι οποίες φοβούνται τις αρνητικές επιπτώσεις που αυτή συνεπάγεται. Όμως, από το ενδεχόμενο αυτό, ένα σημαντικό ποσοστό, που θα ήταν αδιανόητο πριν από κάποιο διάστημα, προσβλέπει σε θετικές επιπτώσεις, σε βάθος χρόνου, τόσο όσον αφορά στην ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας, όσο και αυτής των επιχειρήσεών τους.
VΙΙ. Η κυβερνητική πολιτική για την αντιμετώπιση της κρίσης κινείται προς λάθος κατεύθυνση, θεωρούν, σε σημαντικό ποσοστό οι επιχειρηματίες. Ένα αρκετά σημαντικό ποσοστό των επιχειρηματιών θεωρεί ότι η σημερινή Τρικοματική κυβέρνηση έχει μεν τις προθέσεις να δώσει βιώσιμες λύσεις, αλλά, οι πιέσεις που δέχεται από τους δανειστές, δεν της επιτρέπουν να τις υλοποιήσει.
Διαφοροποιήσεις περιοχών
Από την έρευνα προέκυψαν διαφοροποιήσεις συμπερασμάτων, ανάλογα με την περιοχή εγκατάστασης των επιχειρήσεων που έλαβαν μέρος στην έρευνα (αστική, τουριστική, αγροτική). Οι σημαντικότερες διαφοροποιήσεις που προέκυψαν είναι οι εξής:
Ι. Η δυσκολία δημιουργίας νέας επιχείρησης, λόγω των περίπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών, θεωρείται πολύ μεγαλύτερη από τους επιχειρηματίας που εδρεύουν σε μη τουριστικά ανεπτυγμένες περιοχές της ενδοχώρας, σε σύγκριση με τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην πόλη του Ρεθύμνου. Το συμπέρασμα αυτό ενισχύει την πρόθεση του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης για αποκέντρωση των παρεχομένων υπηρεσιών του μέσα από ήδη δρομολογημένες συνεργασίες με τους Καλλικρατικούς Δήμους του Νομού.
ΙΙ. Η πρόβλεψη μείωσης του αριθμού απασχολουμένων καταγράφεται σε υψηλό ποσοστό στις τουριστικές περιοχές (τουριστικές περιοχές εκτός Ρεθύμνου ποσοστό 69,8%, Ρέθυμνο 32%, λοιπές επιχειρήσεις ενδοχώρας 41%). Διευκρινίζεται ότι η πρόβλεψη αυτή των τουριστικών επιχειρήσεων αφορά στην επόμενη τουριστική περίοδο, αφού κατά το διάστημα πραγματοποίησης της έρευνας η τρέχουσα τουριστική περίοδος όδευε προς τη λήξη της.
ΙΙΙ. Η ενδεχόμενη έξοδος της Χώρας από τη ζώνη του Ευρώ κρίνεται από τις επιχειρήσεις της ενδοχώρας, σε υψηλότερο ποσοστό, σε σύγκριση με το ποσοστό των επιχειρήσεων της πόλης του Ρεθύμνου, ως θετική εξέλιξη, τόσο για την Εθνική Οικονομία όσο και για τις ίδιες.
IV. Το είδος της ζητούμενης στήριξης των επιχειρήσεων από το Επιμελητήριο Ρεθύμνης διαφοροποιείται μεταξύ επιχειρηματιών του Ρεθύμνου και αυτών της ενδοχώρας. Η κυριότερη διαφορά εντοπίζεται στη διαπίστωση ότι οι επιχειρηματίες του Ρεθύμνου ζητούν στήριξη στην προσπάθεια περιορισμού του παραεμπορίου, ενώ οι επιχειρήσεις της ενδοχώρας εστιάζουν στην αποκέντρωση των υπηρεσιών, την παρεχόμενη πληροφόρηση, αλλά και την υποστήριξη σε θέματα συνεχιζόμενης κατάρτισης.
Τελειώνοντας, η Διοίκηση του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης ευχαριστεί θερμά τους επιχειρηματίες, που έλαβαν μέρος στην έρευνα, για την πολύτιμη συνεισφορά τους και τους διαβεβαιώνει ότι οι απόψεις και υποδείξεις τους θα αποτελέσουν το γνώμονα των περεταίρω προσπαθειών της για την παροχή ουσιαστικών και ανταποδοτικών υπηρεσιών προς την επιχειρηματική κοινότητα του Νομού Ρεθύμνης.