…ε (Εγώ), η Ρίθυμνα, χτισμένη στο ακρογιάλι, που το βρέχει το κύμα, λιμάνι, … … …
“Ότι δεν έχω, άφθονα όλα τ’ αγαθά της ξηράς και της θάλασσας εαυτό ξένε και συχνέ πολίτη, το έκανε η δική μου φροντίδα”.
FLAMINIO CORNER “CRETA SACTA”
Οδοιπορικό στο Παλιό Ρέθεμνος
Ρέθεμνος (1540-1646). Εποχή Ενετοκρατίας στο Ρέθεμνος και στην Κρήτη γενικότερα.
Αποσπάσματα από το βιβλίο “ΟΙ ΒΕΝΕΤΙΚΕΣ ΟΧΥΡΩΣΕΙΣ”.
Έπρεπε…
1) Να δουν ποιος άνεμος προσέβαλε αυτό το λιμάνι και πως μπορούσαν να τον αντιμετωπίσουν.
2) Αν υπήρχε ικανοποιητικό βάθος (των νερών)
3) Αν μπορούσε να είναι ασφαλισμένο και να καλύπτεται αμυντικά από τη Φορτετζα.
4) Αν μπορούσε να γίνει τέτοιας χωρητικότητας που να εξυπηρετεί έναν ικανό αριθμό πλοίων. Να μπορούν επίσης να καπελώνουν μια γαλέρα η γαλεάτσα οποιαδήποτε εποχή. Έπρεπε επίσης ένα τέτοιο λιμάνι με ναύσταθμο να εξυπηρετεί πάνω από 29 γαλέρες, γιατί θεωρούσε ότι επιβαλλόταν η διατήρηση μεγάλου και ισχυρού στόλου, αφού μόνο σε αυτόν μπορούσε να στηρίζεται η άμυνα του “Βασιλείου” σε περίπτωση πολέμου. Ως προς τα υλικά κατασκευής του Μώλου και των θόλων του ναυστάθμου θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η πέτρα που υπήρχε στη βραχώδη περιοχή γύρο από τη Φορτεζα.
5) Ποια θα ήταν τα έξοδα που έπρεπε να γίνουν.
Στο ίδιο έγγραφο (15ης Φεβρουαρίου 1641) ο ALVISE SAGREDO απαντά στα πέντε αυτά σημεία…
1) Ο μόνος άνεμος που φυσούσε σε εκείνη την πλευρά ήταν ο Β-Β.Δ. αλλά με την κατασκευή Μώλου μήκους 150 PASSI (261 μ.) θα εξασφαλιζόταν το λιμάνι τελείως.
2) Το βάθος ήταν ικανοποιητικό σε όλα του τα σημεία.
3) Ήταν σαφες ότι καλυπτόταν αμυντικά από τη Φορτετζα.
4) Σχετικά με την πρόταση τω ν 20 θολωτών χώρων αναφέρει ότι θα μπορούσαν να κατασκευασθούν και λιγότεροι, αλλά τα έξοδα θα ήταν τα ίδια.
5) Ως προς το οικονομικό θέμα, ο SAGREDO ήταν της γνώμης ότι μπορούσε να γίνει κάθε δυνατή οικονομία αφού τα υλικά κατασκευής βρίσκονταν στον ίδιο τόπο και οι αγγαρείες και τα πληρώματα θα εξασφαλίζονταν από την περιοχή εκείνη Για το Μώλο που θα είχε μήκος 150 passi (261μ) και θα θεμελιωνόταν σε βάθος 3,5- 4,5 PASSI (5,20- 7,83 μ) θα κόστιζε 45.000 REALI.
Επισημαίνοντας τα οφέλη που είχε να προσφέρει στην πόλη αυτό το λιμάνι, καθόριζε ότι οι Ρεθυμνιώτες θα πλήρωναν για το έργο αυτό επί τρία χρόνια 2000 δουκάτα, σύνολο 6000 δουκάτα.
Προσπαθώντας να πείσει τους αρμοδίους ο ALVISE SAGREDO συνεχίζει στο ίδιο έγγραφο ότι το παλιό λιμάνι ήταν τόσο ακατάλληλο, ώστε όλα τα προϊόντα της περιοχής παράμεναν στις αποθήκες χωρίς να φορτώνονται προς μεγάλη ζημιά του δημοσίου. Ούτε η συνεχής εσκαφή του παλιού λιμανιού ήταν αποτελεσματική αφού μπορούσε να καταστραφεί γρήγορα ότι επισκευή είχε γίνει.
Το Νοέμβριο του 1641 ο γενικός Προνοητης PRIULI MICHEL επιθυμώντας προφανώς να πάρει μια τελική απόφαση για την κατασκευή του νέου αυτού λιμανιού στα δυτικά της πόλεως κάλεσε στο Ρέθυμνο διάφορους μηχανικούς και άλλους ειδικούς γνώστες για να μελετήσουν τη θέση της προτεινόμενης τοποθεσίας και γενικότερα των ανέμων και των θαλάσσιων ρευμάτων που επικρατούσαν στην περιοχή.
Αυτά αναφέρει ο ίδιος σε έγγραφο του της 10ης Νοεμβρίου 1641. Και συνεχίζει στο ίδιο έγγραφο ότι εξετάσθηκαν όλα τα θέματα που είχε υποδείξει ο Ρεκτορας SAGREDO από τον περασμένο Φεβρουάριο. Όμως το συμπέρασμα που έβγαλαν ήταν αντίθετο από εκείνο του SAGREDO.
Δηλαδή η θέση του προτεινόμενου Μώλου θεωρήθηκε πολύ εκτεθειμένη στους Β και Β.Δ ανέμους και ανίκανη να αντισταθεί στην ορμή τους.
Επίσης τα έξοδα που θα γίνονταν ήταν μεγάλα, πέρα από την μεγάλη ποσότητα ξυλείας που θα χρειαζόταν.
Όλα αυτά ήταν παράγοντες ανασταλτικοί που συντέλεσαν εις το να μην πραγματοποιηθεί η κατασκευή του λιμανιού στα δυτικά της πόλεως.
Συνεχίζεται με το Γ” Μέρος
1850-1930
Δημοσιογραφική έρευνα-Επιμέλεια-Ρετουσάρισμα
Ιωάννης Μιχ. Δογάνης
Συνταξιούχος Βιβλιοθηκάριος
topaliorethemnos.blogspot.com
