Ριζικές αλλαγές στην κατάρτιση των Δασικών Χαρτών επιφέρουν οι αποφάσεις 1364-5/2021 της Ολομέλειας του ΣτΕ, καθώς θα λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη όλες οι νόμιμες πράξεις της πολιτείας και της αγροτικής νομοθεσίας.
Με μια ιδιαίτερα σημαντική απόφαση που εξέδωσε το Συμβούλιο της Επικρατείας αλλάζει πλήρως το τοπίο όσον αφορά στους δασικούς χάρτες. Το ανώτατο συνταγματικό δικαστήριο, με μια απόφαση που μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμη και ιστορική, ανατρέπει το σκηνικό που είχε στηθεί με την κατάρτιση των δασικών χαρτών βάσει παλιών (και συχνότατα παρωχημένων) αεροφωτογραφιών, υποχρεώνοντας τις Αρχές να λάβουν υπόψη και άλλους παράγοντες. Αποτελεί, δηλαδή, ουσιαστικά δικαίωση για χιλιάδες αγρότες, κτηνοτρόφους και γεωπόνους, που κινδύνευαν από το πουθενά να χάσουν πατρογονικές εκτάσεις.
Άκρως θετική εξέλιξη, έπειτα από αρκετό καιρό αγωνίας, ανασφάλειας, περιττών εξόδων και ταλαιπωρίας χιλιάδων συντελεστών της αγροτικής οικονομίας, είχαμε στο μέτωπο των δασικών χαρτών, που απειλούσαν αυθαίρετα και με έωλα επιχειρήματα με αρπαγή τις περιουσίες αγροτών και κτηνοτρόφων ως δήθεν δασικές.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται με τον πιο επίσημο τρόπο, δηλαδή με απόφαση του ΣτΕ, η οποία συνιστά εντολή, και η οποία εκδόθηκε πριν ένα μήνα περίπου, όμως περιήλθε πρόσφατα με λεπτομέρεια σε γνώση των Γεωπονικών Συλλόγων, οι οποίοι και πήγαν αντίθετα σε ΓΕΩΤΕΕ, ΠΕΔΔΥ και λοιπές οργανώσεις.
Με ενημερωτικό σημείωμα, όπως αναφέρει το agrotypos.gr, στο οποίο παρατίθενται και οι αποφάσεις 1364-5/2021 της Ολομέλειας του ΣτΕ για τους δασικούς χάρτες, και το οποίο κείμενο υπογράφει εκ μέρους των προέδρων ο συντονιστής της προσπάθειας κ. Κωνσταντίνος Λάμπρος, πρόεδρος του Γεωπονικού Συλλόγου Μαγνησίας, τονίζεται πως «οι δασικοί χάρτες δε θα καταρτίζονται, πλέον, βάσει αποκλειστικώς των αεροφωτογραφιών (ιστορικής & σύγχρονης), αλλά, ως θεματικοί χάρτες, οφείλουν να αποτυπώνουν την πραγματική κατάσταση των δασών και δασικών εκτάσεων και όχι τη «φανταστική», που αποτύπωναν οι προηγούμενοι αναρτηθέντες χάρτες, οι οποίοι στηρίζονταν αποκλειστικά στη φωτοερμηνεία των ιστορικών και σύγχρονων αεροφωτογραφιών και στις πράξεις της Δασικής Υπηρεσίας, αγνοώντας όμως όλες τις υπόλοιπες πράξεις της Πολιτείας.
Πλέον θα λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη, κατά την κατάρτιση των δασικών χαρτών όλες οι πολιτειακές πράξεις (κυρίως ατομικές διοικητικές πράξεις καλυπτόμενες από το τεκμήριο νομιμότητας) με τις οποίες άλλαξε η χρήση και αφιερώθηκε σε άλλη από τη δασική, υπό την προϋπόθεση όμως της διατήρησης της χρήσης που τους δόθηκε με την πράξη, αποτρέποντας την κατάρτιση ενός μη «πραγματικού» δασικού χάρτη με επαγωγικό αποτέλεσμα, ένα εσφαλμένο δασολόγιο που θα προστάτευε ανύπαρκτες δασικές εκτάσεις και δάση.
Ιδίως για τις αγροτικές εκτάσεις, θα λαμβάνονται υποχρεωτικά υπόψη όλες οι πράξεις της αγροτικής νομοθεσίας, με την οποία άλλαξε νόμιμα η χρήση των εκτάσεων (απαλλοτριώσεις, αναδασμοί, αποφάσεις νομαρχών κ.λπ.), για να αντιμετωπιστούν μείζονα ζητήματα του Ελληνικού Κράτους (επίλυση του επισιτιστικού, αποκατάσταση προσφύγων, αντιμετώπιση της ακτημοσύνης, αναδιανομή της κατακερματισμένης αγροτικής γης κ.ά.).
Έτσι, για πρώτη φορά εντάσσονται στη διαδικασία κατάρτισης των δασικών χαρτών και άλλοι θεματικοί χάρτες, όπως το χαρτογραφικό υπόβαθρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, που ουσιαστικά είναι ο σύγχρονος θεματικός χάρτης αποτύπωσης και καταγραφής των αγροτικών γαιών, και όχι μόνο. Γεγονός που αφορά κατά κύριο λόγο εμάς τους αρμόδιους επιστήμονες γεωπόνους, καθότι συμβάλλαμε καθοριστικά στην κατάρτισή του».
«Μπορεί να δυσαρέστησα κάποιους, αλλά πλέον θα με ευγνωμονούν, γιατί θα έχουν την ευκαιρία να ασχοληθούν με την επιστημοσύνη τους και να συνδράμουν στην ανάδειξη του δασικού πλούτου», ήταν το σχόλιο του κ. Λάμπρου στον «ΑγροΤύπο» σχετικά με την ιστορική αυτή απόφαση. Να σημειωθεί ότι πλέον όλοι οι παραγωγοί που έχουν προβλήματα με τους δασικούς χάρτες θα πρέπει να ενημερωθούν για την πορεία των αντιρρήσεών τους, κ.λπ.
Το σημαντικό είναι πως περιουσίες πολλών δεκαετιών θα παραμείνουν στα χέρια των αγροτών και κτηνοτρόφων, οι οποίοι ούτε επιδοτήσεις θα κινδυνεύουν πλέον να χάσουν, ούτε να απενταχτούν από προγράμματα, ενώ θα γλιτώσουν έξοδα και ταλαιπωρίες.
Αλέκος Στεφανάκης: «Είμαστε σε καλό δρόμο»
Ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Αλέκος Στεφανάκης, ξεκαθαρίζει ότι, μετά από αυτή την εξέλιξη, ουσιαστικά δρομολογείται η σταδιακή επίλυση των ζητημάτων που δημιουργήθηκαν από τους δασικούς χάρτες. «Εδώ και χρόνια, οι δασικές υπηρεσίες που είναι υποστελεχωμένες αναλώνονταν αποκλειστικά σε χαρακτηρισμούς. Δεν προλάβαιναν οι άνθρωποι ούτε διαχείριση δασών να κάνουν, ούτε τίποτα. Σήμερα λοιπόν γίνεται μια προσπάθεια να αναρτηθούν και να κατοχυρωθούν οι δασικοί χάρτες. Ασφαλώς έγινε γρήγορα, πιεστικά, γιατί μάλλον πιέζει η Ε.Ε. να τους ολοκληρώσουμε. Και ασφαλώς υπήρξε προσφυγή από κάποιους φορείς για να καταργηθεί ο εφαρμοστικός νόμος του Χατζηδάκη, ο οποίος στην ουσία έδινε τη δυνατότητα για να φτιαχτεί ο χάρτης. Αυτό λοιπόν δεν καταρρίφθηκε στο ΣτΕ. Άρα, συνεχίζεται κανονικά η ανάρτηση των δασικών χαρτών».
Ωστόσο, στο σημείο αυτό ο Αλέκος Στεφανάκης καλεί τους πολίτες που είχαν χαρακτηρισμούς για «δασικές εκτάσεις» στις περιουσίες τους να ασχοληθούν με τα θέματα αυτά. «Μένουν τώρα τα τεράστια ζητήματα που αφορούν τις εκχερσωμένες εκτάσεις, που πολλές φορές ήταν μέσα στα αναπτυξιακά προγράμματα όπως τα σχέδια βελτίωσης, και σήμερα είναι αμπέλια, ελιές και αροτραίες καλλιέργειες, που δεν είναι λίγες στην Κρήτη. Και θα πρέπει τα συναρμόδια υπουργεία να τα δουν τα θέματα αυτά. Διότι μπορεί πρότερα να είχαν έναν δασικό χαρακτήρα, αλλά ασφαλώς η κοινωνία εξελίσσεται και θα πρέπει να το δούνε. Να ακούσουμε τις Δασικές Υπηρεσίες. Και να καθίσουμε όλοι σε ένα κοινό τραπέζι και να βρούμε μαζί τη λύση».
Για τα χορτολιβαδικά, ο Αλέκος Στεφανάκης στις δηλώσεις του στην «ΚΡΗΤΗ TV» επισημαίνει πως «έχει γίνει η διαδικασία για τον ασπάλαθο, που πλέον δεν αποτελεί τεκμήριο δασικό, κάτι που είναι ένα πρώτο βήμα. Στην Κρήτη τα δάση είναι συγκεκριμένα. Στα χορτολιβαδικά όμως, που χαρακτηρίζονται ως δασικά και τα οποία βόσκονται κατά κόρον και πολλές φορές πιθανώς υπερβόσκονται, προφανώς αυτό είναι ένα κομμάτι που αφορά και τη διαχείριση αλλά και το ιδιοκτησιακό καθεστώς». Βέβαια, ο πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του ΓΕΩΤΕΕ κάνει λόγο για «θολό τοπίο στην Κρήτη», αφού, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ελλάδα, εδώ δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας ή και να υπάρχουν είναι ελάχιστοι. Άρα, εξακολουθεί το όλο εγχείρημα να αντιμετωπίζει σωρεία προβλημάτων, που πάντως τώρα φαίνεται πως παίρνουν τον δρόμο της επίλυσης.