Πως θα σας φαινόταν αν στα 300 μέτρα από το σπίτι σας ο Δήμος μεταφέρει και καίει παράνομα μαζί με τα κλαδιά (που θα μπορούσαν αντί να καούν να έχουν ανακυκλωθεί και να είχε παραχθεί φτηνό λίπασμα για τους αγροτοκτηνοτρόφους που το ακριβοπληρώνουν), δομικά υλικά, πλαστικά, λάστιχα, καναπέδες και πορτοπαράθυρα με κίνδυνο για την δημόσια υγεία;
Κι όμως αυτό συμβαίνει σήμερα και εδώ και χρόνια στην περιοχή «Παράδεισος» της Κοινότητας Αρμένων του Δήμου Ρεθύμνου και πρέπει να σταματήσει αφού η δημοτική αρχή εξηγήσει στους κατοίκους γιατί συμβαίνει αυτό και να αναλάβει τις ευθύνες της.
Παίρνω αφορμή από το παραπάνω ακραίο αλλά υπαρκτό γεγονός, για να καταθέσω μερικά ερωτήματα για την πολιτική της δημοτικής αρχής Μαρινάκη στο θέμα των απορριμμάτων. Είναι ερωτήματα που έχουμε θέσει δημόσια ουκ ολίγες φορές στο Δημοτικό Συμβούλιο εκ μέρους της «Εναλλακτικής Κίνησης» για τις ευθύνες του Δήμου Ρεθύμνου που είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός απορριμμάτων στο νομό Ρεθύμνου. Ερωτήματα που αποκτούν σημασία λόγω της επικαιρότητας της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης που συσσωρεύεται στην περιοχή του τέως Δήμου Αρκαδίου λόγω της γειτνίασης με τον ΧΥΤΑ Αμαρίου και την πανθομολογούμενη καθυστέρηση της κατασκευής της νέας μονάδας ΧΥΤΥ που χάνει την ευκαιρία να ενταχθεί στο τρέχον ΕΣΠΑ 2007-2013 και κατά πάσα πιθανότητα μεταφέρεται στο επόμενο με άγνωστο χρόνο υλοποίησης.
1. Γιατί δεν επιλέχθηκε χρόνια τώρα η λύση μικρότερων και φτηνότερων μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων με ενδεχόμενη διαφορετική χωροθέτηση από την υπάρχουσα στην περιοχή του ΧΥΤΑ Αμαρίου που είναι ήδη επιβαρυμένη; Γιατί η δημοτική αρχή του Ρεθύμνου «έβγαζε την ουρά της απέξω» και δεν ασχολήθηκε υπεύθυνα με το πρόβλημα, αλλά «βολεύτηκε» με την λύση του ΧΥΤΑ Αμαρίου που έχει κορεστεί και κινδυνεύει να γίνει νέος Μαρουλάς;
2. Γιατί παρά την παραπάνω διαχρονική ολιγωρία, αφού καταλήξαμε στη λύση του νέου εργοστασίου στον συγκεκριμένο χώρο με τον περιφερειακό σχεδιασμό (παρά τα προβλήματα, είναι θετικό ότι αποφεύγεται η ιδιωτικοποίηση και η καύση των απορριμμάτων), δεν πίεσε η δημοτική αρχή του Ρεθύμνου ώστε να ενταχθεί ήδη από χτες στο λήγον ΕΣΠΑ 2007-2013 η κατασκευή του νέου εργοστασίου ώστε να είναι έτοιμο σήμερα, ενώ τώρα θέλει τουλάχιστον 3-5 χρόνια να ολοκληρωθεί αν όλα πάνε καλά;
3. Γιατί δεν υπάρχει αναλυτική ενημέρωση για τις μελέτες της επέκτασης του ΧΥΤΑ Αμαρίου ώστε να γνωρίζουν οι φορείς τι προβλέπεται να γίνει και το χρονοδιάγραμμα της λύσης που επιλέχτηκε;
4. Γιατί δεν φρόντισαν χρόνια τώρα να αναπτύξουν οι Δήμοι και η Περιφέρεια τον διαχωρισμό των απορριμμάτων στην πηγή, βασικότατη προϋπόθεση για την σωστή λειτουργία της νέας μονάδας; Διαφορετικά η ακριβή νέα μονάδα θα αποτύχει, γιατί το παραγόμενο κομπόστ θα είναι κακής ποιότητας και υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγηθούμε αργότερα αναγκαστικά στην ανεπιθύμητη λύση της καύσης των απορριμμάτων και στην ιδιωτικοποίηση. Πάγια πολιτική του δικομματισμού ΝΔ-ΠΑΣΟΚ είναι, όταν δεν σχεδιάζεται σωστά και αποτελεσματικά μια δημόσια λειτουργία, να ανοίγει μετά ο δρόμος για τα ιδιωτικά συμφέροντα π.χ. των γερμανικών επιχειρήσεων καύσης που καραδοκούν να πάρουν δουλειές στην Ελλάδα ελέω Φούχτελ και της μνημονιακής κυβέρνησης, στις πολιτικές της οποίας οι μνημονιακοί δήμαρχοι και περιφερειάρχες κάνουν ευχαρίστως τις χάρες.
Η διαχρονική πρόταση της αριστεράς και της οικολογίας για διαλογή και ανακύκλωση των απορριμμάτων στην πηγή (που δικαιώνεται με τις σημερινές εξελίξεις), η οποία ουδέποτε έτυχε σοβαρής αντιμετώπισης από την πολιτεία και την αυτοδιοίκηση, είναι σήμερα η μόνη λύση και αποκτά λόγω της κρίσης και μια πολιτική-οικονομική-κοινωνική διάσταση, εκτός της περιβαλλοντικής. Στην προσπάθεια μιας αριστερής διακυβέρνησης στην χώρα και την αυτοδιοίκηση, η διαλογή και ανακύκλωση των απορριμμάτων μπορεί να αποτελέσει ένα τομέα που θα καλυφθεί από δίκτυα κοινωνικής επιχειρηματικότητας που όμως δεν θα ανταγωνίζονται μεταξύ τους ως καπιταλιστικές επιχειρήσεις όπως πάει να συμβεί τώρα με τις ΚΟΙΝΣΕΠ (βλ. δημοτικούς παιδικούς σταθμούς). Τα δίκτυα αυτά θα λειτουργούν με ένα διαφορετικό υποστηρικτικό νομικό πλαίσιο από το υπάρχον, θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην απασχόληση π.χ. ανέργων που αντί να επιδοτούνται οι ιδιωτικές επιχειρήσεις με τα κάθε είδους προγράμματα Voucher & ΤΟΠΣΑ που ανακυκλώνουν τους ανέργους, η αντίστοιχη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση να πήγαινε στην υποστήριξη της ανασυγκρότησης παραγωγικών-κοινωνικών τομέων μέσω τραπεζών ειδικού σκοπού και νέων επιχειρήσεων κοινωνικής-συνεταιριστικής οικονομίας, π.χ. στους τομείς της αγροτικής παραγωγής, του τουρισμού, του πολιτισμού, κλπ., με αποτέλεσμα όχι μόνο την ταχύτερη μείωση της ανεργίας, αλλά και της ανάπτυξης τομέων της τοπικής οικονομίας που απειλούνται με εγκατάλειψη όπως η γεωργία. Πρέπει να διερευνήσουμε καινούργιους δρόμους μακριά από κρατικές και ιδιωτικές λογικές.
Είναι φανερό ότι έχουμε να κάνουμε με μια χαρακτηριστική αποτυχία, αποφυγή ευθυνών και αδιαφορία στο μεγάλο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων διαχρονικά από το κράτος που δημιούργησε την κρίση αλλά και από τους εκπροσώπους του στην αυτοδιοίκηση, ιδιαίτερα από τον Δήμο Ρεθύμνου, γι’ αυτό πρέπει να σταματήσουν «να κουνάνε το δάχτυλο» και να αναλάβουν έστω και τώρα τις ευθύνες τους. Ο κίνδυνος ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης των απορριμμάτων με τον μνημονιακό «Καλλικράτη» είναι μεγάλος και πρέπει να αποκρουστεί. Οι πολίτες και τα κινήματα του Ρεθύμνου θα συνεκτιμήσουν τα παραπάνω και θα διεκδικήσουν σύντομα όχι μόνο αλλαγή πολιτικής του Δήμου για το περιβάλλον αλλά και αλλαγή των προσώπων που θα υπηρετήσουν με αξιοπιστία και συνέπεια αυτές τις πολιτικές.
Γιώργος Βλαστός
Επικεφαλής δημοτικός σύμβουλος της
«Εναλλακτικής Κίνησης Πολιτών Ρεθύμνου»