Η μελέτη αναβίωσης και αναβάθμισης της Σχολή Ασωμάτων Ρεθύμνου παρουσιάσθηκε το Σάββατο από τον πρόεδρο του ΓΕΩΤΕΕ, παραρτήματος Κρήτης, Αλέξανδρο Στεφανάκη, παρουσία των υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης Σταύρου Αραχωβίτη και Υγείας Ανδρέα Ξανθού, του αναπληρωτή υπουργού Έρευνας Καινοτομίας Κώστα Φωτάκη και του περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη.
«Βρισκόμαστε σε ένα νομό, το Ρέθυμνο, που είναι η καρδιά της κτηνοτροφίας στο νησί με εξαιρετικά προϊόντα και με ιστορία, στο πλαίσιο της οποίας η Σχολή Ασωμάτων κατά το παρελθόν είχε συμβάλει πάρα πολύ στην ανάπτυξη της περιοχής, αλλά και σε θέματα κτηνοτροφίας σε όλη την Ελλάδα, μέσω των αποτελεσμάτων από την έρευνα που παρήγαγε. Τα 25 τελευταία χρόνια, δυστυχώς, η σχολή αφέθηκε στη μοίρα της και κατέρρευσε. Εμείς στην προσπάθειά μας να ενισχύσουμε τον αγροδιατροφικό τομέα, ξανακάνουμε την πρωτογενή παραγωγή κέντρο της ανάπτυξης, στο μεταμνημονιακό μοντέλο της δίκαιης ανάπτυξης και αναβιώνουμε τη Σχολή Ασωμάτων με σκοπό την παραγωγή έρευνας, την ενίσχυση του Ρεθύμνου, την ενίσχυση της κτηνοτροφίας, της έρευνας σε όλη την Κρήτη. Γι’ αυτό τον λόγο προχωρήσαμε στην παραχώρηση της σχολής στην Περιφέρεια, τον δήμο, στους τοπικούς φορείς, ώστε το όραμα αυτό να γίνει πράξη», τόνισε ο υπουργός Αγροτικής ανάπτυξης επισημαίνοντας ότι είναι σίγουρος πως η σημερινή μέρα αποτελεί αφετηρία μιας προσπάθειας ώστε να συμβάλλουν όλοι στην ανάπτυξη όχι μόνο της Κρήτης, αλλά και όλης της Ελλάδας.
«Το μεταμνημονιακό μοντέλο είναι το μοντέλο της δίκαιης ανάπτυξης και είναι γεγονός ότι πετυχαίνουμε προς αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε ο κ. Αραχωβίτης τονίζοντας: «Μετά τη μεταπολίτευση υπήρξε η ρητορική για ενίσχυση της περιφέρειας. Λέω ρητορική διότι φάνηκε εκ του αποτελέσματος πως δεν υπήρξε στρατηγική. Αν ήταν στρατηγική, αν ήταν βούληση, δεν θα είχαμε την εγκατάλειψη της υπαίθρου, δεν θα είχαμε τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους σε αυτό το επίπεδο που βρίσκονται σήμερα. Τα τελευταία χρόνια όμως, αυτή η ρητορική έγινε πράξη, διότι άλλαξε το μοντέλο που θέλουμε να παρουσιάσουμε και αυτό αποδεικνύεται από το ρεκόρ εξαγωγών που είχαμε το 2018, ρεκόρ ιστορικό σε ύψος αλλά και σε ποσοστό ανόδου του κλάδου της αγροτοκτηνοτροφίας που έχει φτάσει σε ένα επίπεδο δυναμικής ανόδου. Αυτό οφείλουμε να το στηρίξουμε, όχι μόνο σε ό,τι αφορά στην εξαγωγή αυτής καθ΄ αυτής, αλλά στο επίπεδο της παραγωγής, της έρευνας, μιας εφαρμοσμένης έρευνας για τον παραγωγό και όχι μιας έρευνας στα χαρτιά η οποία θα μένει στα συρτάρια. Αυτό κάνουμε πράξη κάθε μέρα και ένα στοιχείο αυτής της στρατηγικής είναι και η Σχολή των Ασωμάτων με τη νέα της μορφή που παίρνει σάρκα και οστά. Σταματάνε τα λόγια, ξεκίνησαν οι πράξεις».
Πολύ σημαντική χαρακτήρισε τη σημερινή ημέρα όχι μόνο για το Ρέθυμνο αλλά και για ολόκληρη την Κρήτη, αλλά και για τις αναπτυξιακές προοπτικές που ανοίγονται μετά από πολυετείς προσπάθειες σχετικά με τη Σχολή Ασωμάτων, ο υπουργός υγείας Ανδρέας Ξανθός. Έχει δρομολογηθεί πλέον όπως ανέφερε, η αναβάθμιση μιας περιοχής που είχε εγκαταλειφθεί που ήταν σε απαξίωση, ενώ για πολλές δεκαετίες ήταν το παραγωγικό και αναπτυξιακό κέντρο της περιοχής. «Σήμερα γίνεται το πρώτο βήμα. Έχει δρομολογηθεί η αξιοποίηση της Σχολής Ασωμάτων, με τη σύμπραξη φορέων και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, και αξίζει στους παραγωγικούς ανθρώπους της περιοχής να έχουν τη δυνατότητα να βρίσκεται δίπλα τους ένα κέντρο που θα παρέχει τεχνογνωσία, καθοδήγηση επιστημονική, θα συνεργάζεται με ερευνητικά ιδρύματα και θα συμβάλλει στην ποιοτική αναβάθμιση των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων με τη διασύνδεση τους τελικά και με τον τουρισμό».
Πρόκειται για ένα αναπτυξιακό στοίχημα της επόμενης περιόδου, είπε ο κ. Ξανθός και προσέθεσε: «Στοίχημα πολύ σημαντικό, τώρα πια που κλείνει η χώρα τις μεγάλες εκκρεμότητες, κλείνει μία περίοδο ταλαιπωρίας λόγω κρίσης και μπαίνει σε μία πορεία ασφαλή, με προοπτικές. Αυτό εκφράζεται άλλωστε καθημερινά. Η ασφάλεια δηλαδή, η κανονικότητα και η βελτίωση της καθημερινότητας των ανθρώπων. Επίσης, η σημερινή μέρα είναι ένα πολύ καλό σήμα ότι όταν προκύπτουν θετικά μέτρα, αυτό είναι αποτέλεσμα συστηματικής και ειλικρινούς συνεργασίας των τοπικών φορέων, των εμπλεκόμενων φορέων, διότι αλλιώς δεν παράγεται κάτι θετικό για τον τόπο. Αυτό που συμβαίνει σήμερα με τη Σχολή Ασωμάτων, σε συνάρτηση με την πραγματική σύμβαση για την αξιοποίηση του υδάτινου όγκου του φράγματος των ποταμών που και αυτό μετά από 13 χρόνια προσπαθειών, ωριμάνσεων και μελετών καταφέραμε να έχει μία ευτυχή κατάληξη, είναι το σήμα είναι ότι ο τόπος μας έχει περιθώριο τα επόμενα χρόνια να οργανωθεί καλύτερα, να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων, να βελτιώσει τα προϊόντα που παράγει, άρα και το οικονομικό όφελος τελικά, να διαχυθεί περισσότερο στην κοινωνία».
«Έχει επιτευχθεί ένας μεγάλος στόχος με την αναβάθμιση της Σχολής Ασωμάτων που αφορά τέσσερις μεγάλες δράσεις στον τομέα της αγροδιατροφής» σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Έρευνας Καινοτομίας Κώστα Φωτάκη. «Οι τρεις από αυτές έχουν τους χαρακτηριστικούς τίτλους “οι δρόμοι των ελαιώνων”, “οι δρόμοι των αμπελώνων” και “οι δρόμοι της μέλισσας”. Υπάρχει και μία τέταρτη δράση που αφορά τη δημιουργία επιδεικτικών έργων για τη δημιουργία πρότυπων καλλιεργειών και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και ερευνητικών αποτελεσμάτων», σημείωσε.
Η Κρήτη αποτελεί την Περιφέρεια-πιλότο, όπως είπε ο κ. Φωτάκης, με παρεμβάσεις που γίνονται στο αγρόκτημα του ΤΕΙ στο Ηράκλειο, στη Μεσσαρά, στην Ιεράπετρα και εδώ στους Ασώματους, όπου η κτηνοτροφία έχει τον κυρίαρχο ρόλο. «Τέσσερα ιδρύματα της Κρήτης, τέσσερις ερευνητικοί οργανισμοί, το πανεπιστήμιο, το ΤΕΙ και το ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στηρίζουν και συγκροτούν αυτή τη δημιουργία εδώ στη Σχολή Ασωμάτων, όπου θα δημιουργηθεί ένα ερευνητικό κέντρο και ένα εκπαιδευτικό κέντρο μαζί με μία μεγάλη φιλοδοξία. Να αποτελέσει σημείο αναφοράς διεθνούς εμβέλειας, τόσο σε ό,τι αφορά τη νησιωτική κτηνοτροφία όσο και για άλλες περιοχές της Μεσογείου που έχουν παρόμοια ξηρό-θερμικά κλίματα. Παράλληλα, ενισχύεται και το θέμα της κατάρτισης με το να δημιουργηθούν διετή προγράμματα που ήδη έχει προγραμματίσει το υπουργείο Παιδείας και απευθύνονται σε μαθητές των ΕΠΑΛ, ώστε να εξειδικευθούν πάνω σε θέματα κτηνοτροφίας», δήλωσε ο κ. Φωτάκης.
Σχετικά με τη χρηματοδότηση της Σχολής Ασωμάτων, ο αναπληρωτής υπουργός επισήμανε ότι το πρόγραμμα χρηματοδότησης από πλευράς του υπουργείου του υπάρχει κυρίως σε ό,τι αφορά την έρευνα. «Η χρηματοδότηση υπάρχει στο ΤΕΙ, που θα συντονίζει όλη αυτή τη δραστηριότητα, ενώ ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ θα έχει τον κύριο λόγο. Όλα είναι έτοιμα να ξεκινήσουν και είναι σημαντικό πως από πλευράς της έρευνας είμαστε ήδη καλυμμένοι».
Για τη χρηματοδότηση μίλησε και ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης, τονίζοντας πως με τη βοήθεια των συναρμόδιων υπουργείων θα βρεθούν και προγράμματα ευρωπαϊκά αλλά και πόροι για την πλήρη αξιοποίηση της Σχολής Ασωμάτων. «Εμείς ό,τι έχουμε δεσμευτεί από πλευράς χρηματοδοτήσεων θα το κάνουμε πράξη, μιας και η Σχολή αφορά έναν αγώνα πολλών χρόνων». Για τη συνεργασία και το τι μπορεί μέσω αυτής να επιτευχθεί μίλησε επίσης ο Σταύρος Αρναουτάκης, ο οποίος χαρακτήρισε με τη σειρά του ως ένα πολύ μεγάλο έργο για το Ρέθυμνο και όχι μόνο, την παραχώρηση της έκτασης και της Σχολής Ασωμάτων στην Περιφέρεια. «Αυτό που χρειάζεται σήμερα είναι τόσο η συνέχιση της συνεργασίας όλων των φορέων αλλά και η αξιοποίηση μέσα από τη μελέτη, μιας και έχει γίνει μία σημαντική δουλειά από τους εμπλεκόμενους φορείς. Εμείς ως Περιφέρεια έχουμε να δείξουμε τα επόμενα βήματα για την ανάπτυξη της περιοχής, ώστε να δοθεί η δυναμική που χρειάζεται στον κτηνοτροφικό τομέα και θα έλεγα για όλη τη Μεσόγειο και όχι μόνο για την Κρήτη. Όλα όσα συμβούν και γίνουν στη Σχολή Ασωμάτων θα είναι ένα από τα πιο σημαντικά αναπτυξιακά έργα στον τομέα της κτηνοτροφίας στο νησί μας», είπε ο κ. Αρναουτάκης.
Από την πλευρά της, η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου Μαίρη Λιονή έκανε λόγο για ένα όνειρο της προσωπικής της ζωής και υπηρεσίας μέσα στην Περιφέρεια από το 2011. «Από τότε προσπαθούσαμε στην Περιφερειακή Ενότητα να πείσουμε το υπουργείο να δοθεί η έκταση των 500 και πλέον στρεμμάτων στην Περιφέρεια ώστε να πραγματοποιηθεί αυτό το μεγάλο πρότζεκτ που έχει γίνει με βάση τη μελέτη ώστε να αναβιώσει η Γεωργική Σχολή Ασωμάτων, με όρους όμως 21ου αιώνα, συνεργαζόμενη με μεγάλα επιστημονικά ιδρύματα του τόπου μας. Σήμερα αυτό το έργο γίνεται πραγματικότητα και από σήμερα ξεκινάει ένα μεγάλο αναπτυξιακό έργο που δεν αφορά μόνο στον δήμο Αμαρίου, αφορά στο Ρέθυμνο, αφορά στην Κρήτη ολόκληρη». Ενώ για τον δήμαρχο της περιοχής και δήμου Αμαρίου Παντελή Μουρτζανό, η επαναλειτουργία και αναβάθμιση της Σχολής Ασωμάτων είναι το αποκορύφωμα μιας προσπάθειας που ξεκίνησε το 2012, με ένα κοινό αίτημα της Περιφέρειας Κρήτης, του δήμου, της Εκκλησίας. «Το ζήτημα για πολλά χρόνια είχε κολλήσει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας, αλλά με τον καινούργιο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Σταύρο Αραχωβίτη, αλλά και όταν υπάρχει θέληση, όλα ξεπεράστηκαν» ανέφερε.
Στην παρουσίαση για τη μελέτη αναβάθμισης της Σχολής Ασωμάτων που έκανε ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ, παραρτήματος Κρήτης, Αλέξανδρος Στεφανάκης, είπε χαρακτηριστικά πως αυτό το εγχείρημα έχει μοναδικότητα και μια ταυτότητα. «Είναι ολόκληρο μία καινοτομία, διότι πατάει στο να φτιαχτεί μία υποδομή που ασχολείται με τους ανθρώπους, με τη διά βίου εκπαίδευση, με την εξέλιξη των συστημάτων παραγωγής ξηρό – θερμικών περιοχών, την ανάδειξη της ταυτότητας των προϊόντων και ασφαλώς την ερευνητική υποστήριξη και την καινοτομία. Επίσης, αυτό θα βοηθήσει και στη διατήρηση των τοπικών φυλών αιγοπροβάτων, που είναι πολύτιμες διότι είναι προσαρμοζόμενες στον τόπο μας». Ο κ. Στεφανάκης είπε προς τους παρευρισκόμενους ότι δεν μπορεί κανείς να παίζει με τις προοπτικές που υπάρχουν για την Κρήτη και όχι μόνο. «Στην Κρήτη έχουν γίνει αξιόλογες προσπάθειες που πρέπει να αναδειχθούν, προσπάθειες πολλών χρόνων και μάλιστα στην Κρήτη έχουν γίνει ιδιαίτερες προσπάθειες με επενδύσεις εκσυγχρονισμού των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, αλλά και σε υποδομές που όμως, δεν έχουν συνοδευτεί από ανάλογες προσπάθειες διάχυσης της τεχνογνωσίας».
Επίσης, όπως τόνισε, δεν έχουν γίνει οι απαιτούμενες ενέργειες αναβάθμισης του ζωικού κεφαλαίου και για το λόγο αυτό, η ανάγκη επαναλειτουργίας και αναβάθμισης της σχολής ασωμάτων είναι σοβαρή. «Διότι η κτηνοτροφία είναι ένα ολοκληρωμένο παραγωγικό σύστημα μη ενεργειοβόρο. Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα τις υποδομές αυτές και τις δυνατότητες που υπάρχουν στην Κρήτη στο Ρέθυμνο και στη Σχολή Ασωμάτων να τις εγκαταλείψουμε. Όλα όσα είχαν συμβεί τόσα χρόνια στη Σχολή Ασωμάτων και όλα όσα προγραμματίζονται να συμβούν αφορούν ένα τεράστιο έργο με ρόλο εκπαιδευτικό, ερευνητικό, καινοτομικό, με στόχο σοβαρό σε ό,τι αφορά τη διατήρηση της κτηνοτροφίας και την αναβάθμισης της».
Τέλος, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης στο περιθώριο της εκδήλωσης μίλησε για την οικονομική ενίσχυση των αγροτών και των κτηνοτρόφων μετά τα ακραία καιρικά φαινόμενα που έπληξαν το νομό Ρεθύμνου. «Όπως και στα Χανιά που ο αγροτοκτηνοτροφικός κλάδος επλήγη τρεις φορές από τα καιρικά φαινόμενα και δόθηκαν άμεσα επιχορηγήσεις και κρατική ενίσχυση μετά από μία αντίδραση άμεση με την οικονομική ενίσχυση που αφορούσε 5 ευρώ ανά παραγωγικό ζώο, συνολικά δηλαδή 2 εκατομμύρια, αυτό εξετάζουμε επιμελώς για το Ρέθυμνο. Εξετάζεται ο τρόπος που θα ενισχυθούν οι κτηνοτρόφοι και οι αγρότες στο νομό Ρεθύμνου, τόσο για το ύψος του ποσού όσο και για το εύρος της ενίσχυσης».
