Υψηλές συγκεντρώσεις φθαλικών εστέρων στα ούρα Ελλήνων που οφείλονται σε προϊόντα που αγοράζουν online από Κίνα, Τουρκία και Πακιστάν, ανιχνεύθηκαν σε δημόσια εργαστήρια. Τι προκαλούν στην υγεία, σύμφωνα με τον καθηγητή Δημοσθένη Σαρηγιάννη.
Οι φθαλικές ενώσεις που εντοπίστηκαν σε τεράστιες συγκεντρώσεις σε δειγματοληπτικό έλεγχο σε παπούτσια και ρούχα του κινεζικού κολοσσού διαδικτυακού εμπορίου SΗΕΙΝ, ανήκουν στην κατηγορία των ενδοκρινικών διαταρακτών. Πρόκειται για χημικές ουσίες που, όχι μόνο δεν αποβάλλονται από τον οργανισμό και δε διασπώνται από το περιβάλλον (παντοτινά χημικά), αλλά επιδρούν στο ορμονικό σύστημα ανθρώπων και ζώων και προκαλούν σοβαρές ασθένειες.
«Τα χημικά αυτά τα έχουμε ανιχνεύσει και στην Ελλάδα, αλλά όχι σε τόσο υψηλές συγκεντρώσεις στα προϊόντα. Το πρόβλημα είναι ότι τα έχουμε ανιχνεύσει υψηλές συγκεντρώσεις φθαλικών εστέρων στα ούρα των Ελλήνων», αποκαλύπτει στο NEWS 24/7 o Δημοσθένης Σαρηγιάννης, καθηγητής, Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ.
Μάλιστα, οι επικίνδυνες ενώσεις έχουν ανιχνευθεί όχι μόνο πρόσφατα, αλλά βρίσκονται σε κάθε εργαστηριακό έλεγχο που γίνεται τουλάχιστον τα τελευταία 10 χρόνια στη χώρα μας.
Πώς η φτώχεια φορτώνει τον οργανισμό με επικίνδυνα χημικά
Ο καθηγητής Σαρηγιάννης εξηγεί ότι πριν από μερικά χρόνια είχε γίνει μια μεγάλη, πανευρωπαϊκή ανάλυση γι’ αυτά τα χημικά και για λογαριασμό του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και είχε προκύψει ότι είτε λίγο, είτε πολύ, οι κάτοικοι όλων των χωρών της Ευρώπης είχαν στα αίμα τους τις επικίνδυνες χημικές ενώσεις.
Το δυστυχές είναι ότι οι Έλληνες ήταν στις πρώτες θέσεις με τα περισσότερα χημικά στο αίμα τους, τα οποία οφείλονται σε προϊόντα που αγόρασαν φθηνά κυρίως από Κίνα, Πακιστάν και Τουρκία.
«Από την έρευνά μας έγινε ξεκάθαρο ότι υπάρχει αντίστροφη σχέση μεταξύ του ΑΕΠ μιας χώρας και των χημικών που βρέθηκαν στο αίμα των πολιτών της. Οι Έλληνες είχαν από τα υψηλότερα ποσοστά, ενώ κάτοικοι της Ελβετίας και του Λουξεμβούργου από τα χαμηλότερα».
Γιατί τα φθηνά ρούχα έχουν επικίνδυνα χημικά που περνούν στον οργανισμό μας
Όπως εξηγεί ο καθηγητής, ως καταναλωτές που ειδικά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων θα έπρεπε να βρουν φτηνά ρούχα. Εκτός από φτηνά όμως, ήθελαν να σιδερώνονται εύκολα, να είναι ανθεκτικά τα υφάσματα, να παραμένουν τα χρώματά τους ζωντανά κ.ά.
Δυστυχώς, όμως «τα φθηνά υφάσματα δεν έχουν τέτοιες ιδιότητες, όμως μπορούν να τις αποκτήσουν αν τα ποτίσει κάποιος με αυτά τα χημικά. Έτσι, τα χημικά μπήκαν στις ντουλάπες μας, ακούμπησαν στο σώμα μας και πέρασαν μέσα στον οργανισμό μας».
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι τα αποτελέσματα της πανευρωπαϊκής μελέτης ήταν ξεκάθαρα: Όσο πιο πλούσια η χώρα, τόσο λιγότερη η συγκέντρωση επικίνδυνων χημικών στον οργανισμό των πολιτών, όσο πιο φτωχή, τόση περισσότερη η συγκέντρωση χημικών.
Μάλιστα, ο ίδιος εστιάζει στη σημαντικότητα που έχει η ενημέρωση των καταναλωτών, η οποία βέβαια στη χώρα μας είναι ανύπαρκτη.
«Η ανέχεια οδηγεί τον καταναλωτή να αγοράσει τα φθηνότερα από χώρες που δεν ελέγχονται και αναγκαστικά οι ελεγκτική μηχανισμοί στα σύνορα δεν είναι τόσο καλοί, όσο αυτοί που γίνονται στα εργοστάσια που παράγονται», εξηγεί ο καθηγητής.
Ορμονικές διαταραχές, καρκίνος και υπογονιμότητα
«Αυτές οι ουσίες, που λέγονται ‘πλαστικοποιητές’ μακροπρόθεσμα προκαλούν προβλήματα στην αναπαραγωγή, μεταβολικό σύνδρομο, προβλήματα νευροτοξικότητας και νευροανάπτυξης. Μπορεί, επίσης, να προκύψει ορμονική διαταραχή, που σημαίνει πως αλλάζει την ισορροπία του ενδοκρινικού συστήματος και προκαλούνται άλλα δευτερεύοντα σοβαρά ζητήματα, όπως λιπώδης διήθηση του ήπατος, που αρχή για στεάτωση και καρκίνο του συκωτιού, ή ακόμη και νεφροπάθειες», εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης.
Μάλιστα, ο ίδιος αναφέρει ότι οι φθαλικές ενώσεις (φθαλάτες, ή φθαλικοί εστέρες) που εντοπίστηκαν από τις νοτιοκορεατικές αρχές σε ελέγχους προϊόντων από πλατφόρμες, όπως οι Shein, Temu, AliExpress, είναι βιομηχανικά χημικά που χρησιμοποιούνται ως πλαστικοποιητές με σκοπό να καθίστανται τα πλαστικά (π.χ. PVC) εύκαμπτα και ανθεκτικά.
Σοβαρότερα τα προβλήματα σε παιδιά και εγκύους
Οι επιπτώσεις είναι περισσότερο καταστροφικές στους ευάλωτους οργανισμούς, δηλαδή στις εγκύους και μικρά παιδιά και κυρίως όταν η έκθεση είναι μακροχρόνια.
«Ειδικά αν υπάρχει έκθεση σε μικρότερες ηλικίες είναι πολύ προβληματικό. Κι όσο πιο πολύ εκτίθεσαι σε μεγάλες ποσότητες από αυτές τις ουσίες, σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και σε ευάλωτη χρονική στιγμή, όπως είναι η εποχή της ανάπτυξης ενός παιδιού, ή στην εγκυμοσύνη, τόσο πιο ευάλωτος είσαι. Έχουμε δει πως όταν εκτεθεί μια έγκυος γυναίκα μπορούν οι ουσίες να περάσουν ακόμη και στο έμβρυο μέσω του πλακούντα. Στην Ευρώπη πλέον αυτές οι ουσίες έχουν απαγορευτεί κι έχουν αντικατασταθεί από άλλες με πολύ μικρότερη τοξικότητα. Οπότε όταν βρίσκουν μεγάλες συγκεντρώσεις, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος», καταλήγει ο καθηγητής
ΓΙΑΝΝΗΣ ΔΕΒΕΤΖΟΓΛΟΥ
