Ένα ακόμη συγκλονιστικό βιβλίο κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ακρίτας. Το βιβλίο του π. Λουκά Βερόνη «Η ελπίδα της Λινέτ – Το άλλο πρόσωπο της σύγχρονης Αλβανίας».
Πρόκειται για το ημερολόγιο μιας μεγάλης πνευματικής αγωνίστριας που κοιμήθηκε στις 27 Αυγούστου 2006, μετά από σκληρή μάχη με τον καρκίνο. Ήταν μια ορθόδοξη χριστιανή από τη Μινεσότα των ΗΠΑ, που είχε έρθει με το σύζυγο και τα παιδιά της στην Αλβανία για να υπηρετήσει τον αλβανικό λαό ως ιεραπόστολος, συνεργαζόμενη με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας. Το βιβλίο αποτελεί μια μαρτυρία με τεράστια αξία για το πώς ένας πραγματικός ορθόδοξος χριστιανός της εποχής μας, καθώς και η οικογένειά του, αντιμετωπίζει την ασθένεια και το θάνατο.
Η αρρώστια συνάντησε τη Λινέτ ενώ εκείνη ήδη υπηρετούσε ως ιεραπόστολος στην Αλβανία, που την είχε κάνει δεύτερη πατρίδα της. Κάποιος άλλος θα σκεφτόταν: «Πού είναι η προστασία του Θεού για έναν άνθρωπο που Τον πίστευε και Τον αγαπούσε τόσο πολύ;». Ένας χριστιανός (όπως εκείνη) σκέφτεται κάπως διαφορετικά – δε θα γράψω πώς, για να μη σκανδαλίσω συνανθρώπους μας που ίσως δε θέλουν να σκεφτούν έτσι (λόγω του δικαιολογημένου και ανθρώπινου πόνου τους), αλλά προτιμούν να συντηρούν μέσα τους μια μάταιη οργή κι ένα άδικο παράπονο ενάντια στο Θεό της αγάπης. Απ’ αυτή την οργή και το παράπονο υπάρχει τρόπος να λυτρωθούν, αν το θέλουν, και να βρουν και απαντήσεις. Θα πω μόνο πως υπάρχουν δώρα του Θεού ασύγκριτα μεγαλύτερα και σημαντικότερα από οποιαδήποτε γήινη χαρά.
Το βιβλίο αξίζει να αποχτηθεί και να διαβαστεί από κάθε συνάνθρωπο που παλεύει με τον καρκίνο ή που κάποιοι δικοί του πάλεψαν ή παλεύουν με την επάρατη νόσο. Αλλά αξίζει επίσης να διαβαστεί κι από τους αδελφούς μας που κατάγονται από την Αλβανία, είτε είναι ορθόδοξοι είτε όχι (ας είναι γι’ αυτούς και μια πρόσκληση στην Ορθοδοξία, την πίστη των αγίων). Αλλά και κάθε αναγνώστης του πιστεύω πως θα δει με άλλα μάτια τη ζωή και το θάνατο, το Θεό και την πίστη, την αγάπη, την Αλβανία και τους Αλβανούς, τους «ξένους» και τους δικούς μας.
Στον πρόλογο του βιβλίου, ο αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος γράφει:
«…Είδα τη Λινέτ για τελευταία φορά στην κατασκήνωση των κοριτσιών της Εκκλησίας μας, δέκα μέρες πριν από το θάνατό της. Λεπτή, χαμογελαστή, ακτινοβολούσε ένα μυστικό φως – το φως ενός μάρτυρα. Η Λινέτ είχε τη σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος, αφού γνωρίζουμε ότι οι καρποί του Πνεύματος είναι αγάπη, χαρά, ειρήνη, υπομονή, χρηστότης, αγαθοσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτηεια. Με αυτή τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος, η Λινέτ αντιμετώπισε την αρρώστια και τον πόνο επί είκοσι μήνες.
Θα τη θυμάμαι πάντα ως μια μάρτυρα έτοιμη να αποδεχθεί ένα άγνωστο μαρτύριο. Αντιμετώπισε τον θάνατο, πρόσωπο προς πρόσωπο, για μια πολύ μακρά περίοδο. Πρώτον, τον συνάντησε με δυνατή πίστη στον Εσταυρωμένο και Αναστάντα Κύριο. Δεύτερον, διατήρησε μια βαθιά και διαρκή ειρήνη. Τρίτον, αντιμετώπισε τη δοκομασία της αποπνέοντας μια αίσθηση ευγνωμοσύνης και αυθεντικής χαράς. Τέλος, παρόλες τις δυσκολίες της, ακτινοβολούσε τη θεία αγάπη, η οποία έτσι μετέδιδε ακόμη περισσότερη πίστη, περισσότερη ειρήνη και περισσότερη αγάπη γύρω της.
Η Λινέτ έγινε ένα υπόδειγμα αγάπης και, όπως είδαμε και κατά τις τελευταίες της μέρες, δημιουργούσε και γύρω της μια ατμόσφαιρα αγάπης.
Θα μπορούσα να ονομάσω τη Λινέτ μια σύγχρονη «μυστική μάρτυρα». Σε άλλες εποχές, οι πιστοί αντιμετώπιζαν τα λιοντάρια και τη φυλάκιση, τον διωγμό και άλλες απειλές. Στην εποχή μας, η απειλή που τόσοι συνάνθρωποί μας αντιμετωπίζουν είναι ο καρκίνος. Ως γενναία, ευγενής ψυχή, η Λινέτ αντιμετώπισε τον θάνατο ψάλλοντας «Τις ημάς χωρίσει από τις αγάπης του Χριστού; Θλίψις ή στενοχωρία;… Πέπεισμαι δε ότι ούτε θάνατος ούτε ζωή… ούτε τις κτίσις ετέρα δυνήσεται ημάς χωρίσαι από τις αγάπης του Θεού της εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών» (προς Ρωμαίους 8, 35-39).
Με τη ζωή της υπογράμμισε ότι «είτε ζώμεν είτε αποθνήσκομεν, του Κυρίου εσμέν» (Ρωμ. 14, 8). Η Λινέτ αντιπροσωπεύει μια ξεχωριστή περίοδο στην ορθόδοξη ιεραποστολική εργασία, καθώς το πρόσωπό της τονίζει τη σημασία των ανθρώπων που μπορούν να εμπνεύσουν με τη ζωή τους. Μια τέτοια μαρτυρία βεβαίως, δεν θα πρέπει να προέρχεται μόνον από τον κλήρο, αλλά και από τους λαϊκούς – άνδρες και γυναίκες εξίσου.
Θέλω να υπογραμμίσω τη σημασία της Λινέτ και της οικογενείας της για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, κατά τα οκτώ χρόνια που πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους. Παρά το γεγονός ότι ο θάνατός της είναι μεγάλη απώλεια για μας, αποτελεί όμως και πολύτιμο θησαυρό, μια κληρονομιά. Η μαρτυρία και το παράδειγμα της απόφασής τους να έρθουν στην Αλβανία αποτελεί απόδειξη της αγάπης τους για το Χριστό και της υπακοής τους σ’ Αυτόν. Οπωσδήποτε, το να έρθουν εδώ ως ιεραπόστολοι δεν ήταν κάτι τόσο εύκολο. Ως ξένοι, αντιμετώπισαν πολλές δυσκολίες και πολλούς κινδύνους. Ωστόσο, ήταν αρκετό γι’ αυτούς να ακολουθήσουν τον Χρισό και να υπακούσουν στην τελευταία Του εντολή, «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη» (Κατά Μαρθαίον 28, 19). Αυτή ήταν η δική τους έμπνευση.
Η Λινέτ ήταν υπόδειγμα αφοσιωμένης συζύγου. Ο Νέιθαν παρέμεινε κοντά της, ένα πρόσωπο με βαθιά αγάπη, τρυφερότητα και αφοσίωση προς όλη του την οικογένεια. Μαζί με τα δύο τους αγαπημένα παιδιά, τον Τριστάν και την Κάθριν, συμμετείχαν μαζί μας, κατά τα τελευταία οκτώ χρόνια, σε όλα τα προβλήματα της ζωής εδώ στην Αλβανία. Ήρθαν, όταν πολλοί άλλοι έφευγαν μετά το χάος και την αναρχία του 1977, και έζησαν με απλότητα, ταπείνωση, καθαρή καρδιά, ευσπλαχνία και ειρήνη. Εργάστηκαν ανάμεσα στους νέους, επιμελήθηκαν διάφορες εκδόσεις της Εκκλησίας, στις οποίες περιλαμβάνεται και το βιβλίο «Η Ανάσταση της Αλβανικής Εκκλησίας», και βοήθησαν με ποικίλους άλλους τρόπους.
Στο τελικό στάδιο της μάχης της με τον καρκίνο, η Λινέτ και ο Νέιθαν αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Αλβανία ώστε να πεθάνει εδώ ή μάλλον από εδώ να περάσει εκ του θανάτου εις την ζωήν. Επιθυμία της ήταν να ταφεί στην Αλβανία ως διαρκές σύμβολο της αγάπης για τον Χριστό, ο οποίος είναι ισχυρότερος από τον θάνατο. Προσωποποίησε έτσι, με την πράξη αυτή, τον μυστικό θησαυρό της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που είναι ο οικουμενικός της χαρακτήρας.
Είμαστε ευγνώμονες στη Λινέτ, στον Νέιθαν, στα παιδιά τους. Είμαστε ευγνώμονες στην οικογένειά της, που ανέθρεψε την αγαπημένη μας Λινέτ με τόση αγάπη και στη συνέχεια στήριξε την απόφασή της όχι μόνον να έρθει στην Αλβανία ως ιεραπόστολος, αλλά και να επιστρέψει εδώ για το τελευταίο της ταξίδι. Πολύ συχνά, οι οικογένειες δημιουργούν προβλήματα, προσπαθώντας να εμποδίσουν τους αγαπημένους τους να έρθουν εδώ. Η Λινέτ θα είναι τώρα η πρέσβειρά μας στον ουρανό μαζί με όλες τις άγιες γυναίκες από την Αλβανία, που κι αυτές πρόσφεραν τη δική τους δυνατή μαρτυρία τις προηγούμενες δεκαετίες.
…Αν θέλουμε να τιμήσουμε τη Λινέτ, είναι ανάγκη να προσπαθήσουμε να τη μιμηθούμε – να μιμηθούμε τη βαθιά της πίστη στην Αγία Τριάδα, την απέραντη αγάπη της για τον Χριστό, τη στοργή και την καλοσύνη της προς όλους, τον ήρεμο και ταπεινό τρόπο με τον οποίο υπηρέτησε την Εκκλησία, τη χαρούμενη διάθεσή της, το θάρρος και την υπομονή της κατά τις δυσκολότερες ώρες της ζωής της… Αποτίνουμε αυτό το τελευταίο «χαίρε» όχι με αισθήματα θλίψης και πόνου, αλλά μέσα σε μια ατμόσφαιρα ελπίδας και αναστάσεως, επειδή γνωρίζουμε ότι η Λινέτ είναι στα χέρια του Θεού.»
Η αρχή του βιβλίου (εισαγωγή του επιμελητή π. Λ. Βερόνη)
«Τώρα πρέπει να εφαρμόσουμε όλα όσα διδάξαμε τους άλλους» έγραψε η Λινέτ Χοπ στο ημερολόγιό της. «Με κατέταξαν στο 4ο στάδιο του καρκίνου (από τα 4 που υπάρχουν). Οι προοπτικές μου είναι μάλλον δυσοίωνες. Ωστόσο, παραμένω ευτυχισμένη και αισιόδοξη και θέλω να περάσω όσα χρόνια ο Θεός μου παραχωρήσει με χαρά και ευγνωμοσύνη, υπηρετώντας Τον όπως και όπου μπορώ».
Τα λόγια αυτά έγραψε η Λινέτ λίγες μέρες αφούτου ανακάλυψε τη σοβαρότητα της ασθένειάς της, όταν, μαζί με τον σύζυγό της Νέιθαν, ξεκίνησε ένα απίστευτο ταξίδι πίστης, μέσα από το οποίο άγγιξε τις καρδιές αμέτρητων ανθρώπων. […]
Η σύζυγός μου Φέιθ και εγώ είχαμε το προνόμιο να είμαστε κοντά στην Λινέτ Χοπ κατά την τελευταία εβδομάδα της ζωής της. Και αυτή και ο Νέιθαν μας εξέπληξαν με τον τρόπο που αντιμετώπιζαν την ασθένεια, τον πόνο και τον θάνατο. Κατά την πτήση μας προς Αλβανία, στις 20 Αυγούστου, μια βδομάδα πριν η Λινέτ πεθάνει, η Φέιθ κι εγώ ξαναδιαβάσαμε όλες τις σημειώσεις του ημερολογίου της, τις οποίες είχε γράψει κατά τους είκοσι μήνες της ασθένειας για την ιστοσελίδα www.prayforlynett.org. Νιώσαμε για άλλη μια φορά την ίδια συγκίνηση και ευλογία όπως όταν τις είχαμε πρωτοδιαβάσει. Είπα στη γυναίκα μου: «Αυτό το ημερολόγιο πρέπει να δημοσιευτεί, ώστε και άλλοι να ενθαρρυνθούν και να ωφεληθούν όπως εμείς».
Ζήσαμε, βέβαια, την όμορφη χριστοκεντρική μαρτυρία της Λινέτ από την αρχή της ιεραποστολικής διακονίας της. Καλωσορίσαμε τοους Χοπ στην Αλβανία, όταν ήρθαν ως ιεραπόστολοι στην Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας, το 1998. Υπηρετήσαμε ως συνεργάτες στην ιεραποστολή για περισσότερα από εφτά χρόνια. Ζήσαμε μαζί τον πόλεμο του Κοσόβου και άλλες δύσκολες περιόδους και πάντα σεβόμαστε και θαυμάζαμε την πίστη και τη μαρτυρία τους στις κρίσιμες στιγμές. Είδαμε και γευθήκαμε την αγάπη και τη φιλοξενία τους.
Από τη στιγμή που η Λινέτ ανακάλυψε ότι έπασχε από καρκίνο, τον Δεκέμβριο του 2004, μέχρι τον θάνατό της στις 27 Αυγούστου 2006, διατηρήσαμε συνεχή επαφή με το τηλέφωνο ή με επισκέψεις – η οικογένεια Χοπ ήρθε στο σπίτι μας στη Νέα Αγγλία και εμείς τους επισκεφθήκαμε στη Μινεσότα. Για μας, ο Νέιθαν και η Λινέτ ήταν οι πιο αγαπημένοι φίλοι μας.
Μολονότι πάντοτε εκτιμούσαμε την πίστη τους στη διάρκεια των ετών που συνυπηρετήσαμε, κατά την πορεία της με την ασθένεια, όμως, και κατά τους τελευταίους μήνες της ζωής της, γίναμε μάρτυρες μιας πίστης γνήσιας, πολυτιμότερης από το χρυσάφι που έχει δοκιμαστεί από τη φωτιά και έχει εξαγνιστεί, ώστε να μοιάζει με την πίστη εκείνοι που ακτινοβολούν οι άγιοι της εκκλησιαστικής μας ιστορίας. Η Λινέτ και ο Νέιθαν έζησαν και αντιμετώπισαν τον θάνατο εν Χριστώ, με πίστη, χαρά, αγάπη και ειρήνη και έδωσαν έτσι ένα αληθινά αξέχαστο παράδειγμα σε αμέτρητους ανθρώπους.
Κλείνω με ένα απόσπασμα από τη σελ. 30: «Όταν τελικά το σώμα της εναποτέθηκε στη γη… ο Νέιθαν χαιρετούσε με το «Χριστός ανέστη» όσους πλησίαζαν για να τον συλλυπηθούν. Πολλοί έλεγαν ότι ο Νέιθαν παρηγορούσε εμάς αντί να τον παρηγορούμε εμείς».
Ας είναι αιώνια η μνήμη όλων των ανθρώπων που πάλεψαν με τον καρκίνο. Μακάρι να τους συναντήσουμε στον παράδεισο ως αγίους και μάρτυρες.
Εδώ μπορείτε ν’ ακούσετε μια ραδιοφωνική παρουσίαση του βιβλίου: http://apantaortodoxias.blogspot.com/2011/06/h_15.html, ενώ εδώ να διαβάσετε την περιπέτεια μιας άλλης ορθόδοξης οικογένειας, που έχασε την οχτάχρονη κόρη της μετά από μάχη με τον καρκίνο και που το αντιμετώπισε κάπως διαφορετικά: http://o-nekros.blogspot.com/2011/08/8.html.
Θ. Ι. Ρηγινιώτης