Την Τρίτη 22 Νοέμβρη παρακολούθησα το δημοτικό συμβούλιο Αμαρίου, που συζήτησε τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) για το υβριδικό εργοστάσιο στο Φράγμα ποταμών. Το έργο σχεδιάζει να κατασκευάσει ο πολυεθνικός ενεργειακός «παίκτης» TEPNA.
Εκεί βρέθηκα ως μέλος της ομάδας Ρέθυμνου του Παγκρητίου δικτύου αγώνα ενάντια στις βΑΠΕ, αλλά και ως ένα κομμάτι Χαρκιανός. Τα Χάρκια είναι ένα χωριό που επηρεάζεται άμεσα από την επένδυση, καθώς εκεί θα φτιαχτεί ο άνω ταμιευτήρας του έργου. Πακέτο με το εργοστάσιο πάνε και 27 ανεμογεννήτριες στην περιοχή της Σητείας.
Με την ευρύτερη περιοχή του Αρκαδίου είμαι συνδεδεμένος από κοπέλι και το Αμάρι το συναντώ συχνά πυκνά στη ζωή μου με τα ωραία χωριά του, την όμορφη φύση του και τους ανθρώπους του. Πρώτη φορά που έφυγα από εκεί συννεφιασμένος, απογοητευμένος και με μια αίσθηση ναυτίας.
Τα συναισθήματα αυτά δεν προέκυψαν τόσο από τη θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου. Η θέση και η αντίθεση μου για το συγκεκριμένο έργο είναι δεδομένη. Η πικρία μου περισσότερο προέρχεται από το επίπεδο της κουβέντας, τον τρόπο της «ενημέρωσης», τη συμπεριφορά της δημοτικής αρχής προς το δίκτυο και τους Σητειακούς και γενικά την αλαφρότητα που δείχνουμε για ένα τέτοιο φαραωνικό έργο, που επηρεάζει όλη την Κρήτη και όχι μόνο το Αμάρι.
Ουσιαστικά, οι δημοτικοί σύμβουλοι καλέστηκαν να ψηφίσουν κάτι το οποίο δεν γνώριζαν. Όχι μόνο δεν είχαν διαβάσει τη ΜΠΕ, άλλα ούτε καν προσέγγιζαν τη συνολική εικόνα του έργου και των επιπτώσεων του σε οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό επίπεδο. Όπως παραδέχτηκαν, με ευθύνη του δήμου, σε βαθύ σκοτάδι βρίσκονται και οι τοπικές κοινωνίες που επηρεάζονται άμεσα από την επένδυση της πολυεθνικής TEPNA.
Κατά συνέπεια, μοναδική πηγή ενημέρωσης αποτέλεσε η ωραιοποιημένη εισήγηση του Κ. Μαμαγκάκη από τον Οργανισμό ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ), στολισμένη με ασάφειες, με ψεύδη, με το βάρος να πέφτει στα ανταποδοτικά ψίχουλα προς τον Δήμο και το τυράκι να είναι η άρδευση των χωριών της περιοχής.
Μια «επιστημονική» πηγή γνώσης που ανέφερε συνεχώς ότι τα νερά που πάνε στη Θάλασσα είναι χαμένα. Δηλαδή, στα 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια αρμονίας του πλανήτη με την έμβια ζωή, τα νερά απλά χάνονται και τώρα ο Κ. Μαμαγκάκης και η παρέα του βρήκαν τη λύση του «προβλήματος» γνωστού και ως κύκλος του νερού.
Το κερασάκι στην τούρτα ήταν η επιθετική στάση προς την εκπρόσωπο του δικτύου μας, η οποία αποδόμησε συνολικά την περιβαλλοντική μελέτη, αντιμετωπίστηκε με ατάκες τύπου «δεν υπάρχει αρκετός χρόνος», «είσαστε εκτός θέματος, δεν μιλάτε για το Αμάρι», «παρακαλώ ολοκληρώστε, δεν μας μιλάτε για το περιβάλλον» και τέτοια. Η βιασύνη να παρθεί η απόφαση και η πρόθεση η κουβέντα να μείνει στα συνοδά έργα ήταν προφανείς. Φυσικά «τα λεφτά είναι πολλά Άρη», που να κάθεσαι να πολυκουβεντιάζεις και να τα ψάχνεις. Μια επένδυση θέλουν να κάνουν οι άνθρωποι να τους τη βγάλουμε από τη μύτη; Ο νοών νοείτω.
Ως εδώ, ένιωθα κυρίως απογοήτευση για τους μικρό-άρχοντες του τόπου, για το πόσο ανεπαρκείς είναι μπροστά στις αποφάσεις που καλούνται να πάρουν, καθώς διαπίστωνα ακόμα μια φορά το έλλειμμα δημοκρατικότητας που διαπερνά την πολιτική ζωή της χώρας. Τα αισθήματα ναυτίας ήρθαν με τη σχεδόν κανιβαλική στάση απέναντι στους Σητειακούς. Πλήρης αδιαφορία για τον καθολικό αγώνα που διεξάγουν απέναντι στα αιολικά, παρόμοιο με τους αγώνες που έγιναν συνολικά στο Ν. Ρεθύμνου τα προηγούμενα χρόνια. Καμία αίσθηση κοινωνικής ευθύνης απέναντι τους και μια γενική στάση, πλην μιας εξαίρεσης, του τύπου ‘’ας κάνουν ότι θέλουν, δεν θα μιλάμε εδώ για τη Σητεία’’.
Ούτε σκέψη να ακούσουν τι έχουν να μας πουν ή ακόμα και να τους εξηγήσουν το γιατί φέτος στηρίζουν τα αιολικά της TEΡNA. Μου φάνηκε ότι η ονείρωξη των εκλεγμένων είναι τα σκουπίδια στο χωράφι του γείτονα και τα φράγκα σε μας. Έλα όμως που δεν είναι έτσι τα πράγματα. Το ξύπνημα θα είναι βαρύ και θα αφορά πολλές γενιές Αμαριωτών και όχι μόνο.
Πριν περίπου ένα χρόνο, μπροστά στην ανάγκη να γνωμοδοτήσει ο δήμος Αμαρίου για αιολικές επενδύσεις στην περιοχή, πάλι από τη TEΡNA, μας κάλεσε ως δίκτυο, ο ίδιος δήμαρχος για ενημέρωση, ώστε να σχηματίσουν μια σφαιρική άποψη επί του θέματος, όπως μας είχαν πει. Μετά από αναλυτική ενημέρωση εκ μέρους μας και κουβέντα στο δημοτικό συμβούλιο, μας ευχαρίστησαν που μπήκαμε στον κόπο και πήγαμε στα χωριά τους, ενώ μετά από λίγο διάστημα, που καλέστηκαν να γνωμοδοτήσουν, απάντησαν αρνητικά στην εγκατάσταση αιολικών.
Για ένα τέτοιο φαραωνικό έργο, που θα σφραγίσει τον τόπο και τη ζωή στο Αμάρι και τη Σητεία, άραγε δεν χρειάζεται σφαιρική ενημέρωση; Αρκεί ένας παρατρεχάμενος της πολυεθνικής συν δυο τρεις παρατρεχάμενοι δημοτικοί σύμβουλοι του παραπάνω παρατρεχάμενου, για να σχηματιστεί άποψη;
Γιατί να μην ενημερωθούμε όλοι, από την εταιρία, από τη ΔΕΗ, από άλλες περιοχές που έχουν γίνει αντίστοιχα έργα, από ομάδες αντίστασης στην επέλαση των πολυεθνικών; Γιατί να μην κουβεντιάσουμε σε δεύτερο χρόνο τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα σε επίπεδο τοπικών συνελεύσεων, διαβουλεύσεων και ημερίδων και σε τρίτο χρόνο να αποφασίσουμε σαν σύνολο, αν γίνεται, ορθολογικά και με βάση το κοινό δημόσιο και κοινοτικό καλό;
Ο Δήμος είμαστε εμείς.
Εμείς, ως κοινωνία πολιτών και όχι ως υπηκόων οφείλουμε να είμαστε σε επαγρύπνηση, να επιδιώξουμε την ενημέρωση και να πιέσουμε να τεθεί το θέμα σε μηδενική βάση. Μπροστά στην αρνητική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου και των τοπικών συνελεύσεων των χωριών της Σητείας και για να αποφύγουμε το τοπικό διχασμό, το παραπάνω φαντάζει αναγκαίο. Το κείμενο αυτό σκόπιμα δεν επιχειρηματολόγησε εναντίον της «αγίας» επένδυσης κάτι που φυσικά χρωστάω. Ας μη μας ζαλίζουν τα «καθρεφτάκια» που προσφέρουν οι επενδυτές στους αυτόχθονες. Η ενέργεια και το νερό είναι ζωτικά κοινωνικά αγαθά για να τα διαχειρίζονται «αεριτζήδες» επενδυτές.
Βασιλάκης Γιάννης, ιθαγενής της περιοχής Αρκαδίου
