(Αναγνώστης Χαζίρης από Λάκκους)
Επιμέλεια από Ματθαίο Ι. Τσιριμονάκη
Στέλν’ ένα καπετάν πασά[1] να πα να πολεμήση,
σ’ ούλα τα Δωδεκάνησα Ρωμηό να μην αφήση.
Έβγαλε και προκήρυξαις, έβγαλε και γραφάδες[2],
Σ’ ούλα τα Δωδεκάνησα δε θέλω μπλί[3]’ αραγιάδες[4].
Καϋμένη Σάμο και Ψαρά κ’ εσείς Σπετσο-Νυδραίοι,
σιάξετε τα καράβια σας, καλά στ’ ορδιανισμένα[5],
σιάξετε τα καράβια σας καλά ορδινιαστήτε[6],
που[7] θα ‘ρθ’ ο καπετάν πασάς να τον αποδεχτήτε[8].
Βγάνουν η Σπέτσαις εκατό και τα ψαρά διακόσια
κ’ η Νύδρα η φαρμακερή, έβγαλε τετρακόσια.
Μπαίνουν και σιάζουν τα πανιά, βγαίνουν ‘που το λιμάνι,
θε μου μαγαλοδύναμε ποιός τωνε ροζονάρει[9];
Φτάνει ο καπετάν πασάς να τσοι καλημερίση:
-Καλώς τον καπετάν πασά, που ρθε να πολεμήση,
μικρά ‘ναι τα καράβια μας, μα δε θα τα βουλήσης[10].
Κόπιασε καπετάν πασά να φάμε και να πιούμε
κι α σου χρωστούν οι χρισιανοί θενά λογαριαστούμε.
-Δεν ήρθα ‘γω για τάλαρα ,μηδέ και για παράδες,
ο βασιλιάς μου μ’ έμπεψε, δε θέλει μπλι’ αραγιάδες.
Και πιάνουνται σ’ τον πόλεμο, μπιρντένι[11] σαρσιντίζει[12] ,
κ’ η Παναγιά χαίρεται κι ο άγγελος χαχαρίζει[13].
Με τα μπουρλότα[14] του χτυπόυν και με τσοι κουμπαράδες[15],
την καπετάνα[16] του ‘καψαν και τέσσερες φριγάδες[17].
Την καπετάνα του ‘καψαν και τέσσερα ντελίνια[18],
μα τα ντελίνια του σκυλιού κατάκαρδα του ‘γγίζαν.
-Πολέμα καπετάν πασά[19] και κάτσε σ’ το τιμόνι,
με ίντα μούρη[20] κι αθρωπιά θα πάης είς την Πόλι;
πολέμα καπετάν πασά, ως είσαι παλληκάρι,
με ίντα μούρη κι αθρωπιά σ’ του βασιλιά θα πάης;
Αν σε ρωτήξη και σου πεί “Που είν’ η καπετάνα;”
πε του πως την εχάλασε του γρέο η τραμουντάνα[21].
Κι αν σε ρωτήξη και σου πη “Που ‘νε τα ντελίνια”
πε του πως τα κρατήξαμε και κάνομε παιχνίδια.
Κι αν σε ρωτήξη και σου πη “Που ‘νε η φριγάδα;”
πε του πως τση κρατήξανε σ’ την Νύδρα οι γι αραγιάδες.
Κι από ‘κειδά σηκόνεται σ’ τη Πόλι και διαβαίνει κι οβασιλιάς τονε ρωτά:
-Γιάντα ‘στ’ αποκλεισμένοι; Κάθου ‘τουδά[22] που κάθεσαι κι αθιβολή[23] μηφέρνης[24].
Καράβια μπλιό μη γδέχεσαι[25] σ’ το πέλαγος πως έχεις!
-Άνε ρωτάς αφέντη μου που είν’ η καπετάνα,
τάξε[26] πως την εχάλασε του γρέο η τραμουντάνα;
Άνε ρωτάς αφέντη μου, που είναι τα ντελίνια,
στην Νύδρα τάχουν οι Ρωμηοί και παίζουνε παιχνίδια.
Άνε ρωτάς αφέντη μου π’ άφηκα τση φριγάδες,
σ’ τη Νύδρα τση κρατήξανε οι μπιστικοί αραγιάδες.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Διατήρησα την σύνταξη και την ορθογραφία των πηγών μου.
Δεν κάλυψα κενά στο νόημα αλλά άφησα το κείμενο την μορφή που το βρήκα.
Μετέφερα λέξεις στην νεοελληνική και προσπάθησα να αναφέρω πληροφορίες για τα πρόσωπα και τους τόπους που αναφέρονται στα ποιήματα.
Πηγές μου:
ΓΙΑΝΝΑΡΑΚΗ ΑΝΤΩΝΗ:ΑΣΜΑΤΑ ΚΡΗΤΙΚΑ 1876.
ΚΡΙΑΡΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ:ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΔΗΜΟΔΩΝ ΑΣΜΑΤΩΝ 1920
ΤΣΙΡΙΜΟΝΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ:ΣΥΛΛΟΓΗ ΑΠΟ ΚΡΗΣΣΕΣ ΛΕΞΕΙΣ 2019.
ΦΑΦΟΥΤΑΚΗΣ ΠΑΥΛΟΣ:ΣΥΛΛΟΓΗ ΗΡΩΙΚΩΝ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΑΣΜΑΤΩΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΔΗΜΩΔΗ ΓΛΩΣΣΑ 1889.
[1] Ναύαρχο.
[2] Διαταγές.
[3] Πλέον.
[4] Υπηκόους.
[5] Προετοιμασμένα.
[6] Ετοιμαστείτε.
[7] Όταν.
[8] Υποδεχτείτε.
[9] Μιλεί.
[10]Βουλιάξεις.
[11] Αμέσως.
[12]Ταράσσεται, πτοείται.
[13] Καγχάζει.
[14] Πυρπολικά.
[15] Οβίδες.
[16] Ναυαρχίδα.
[17] Φρεγάδες.
[18] Μικρά πολεμικά πλοία.
[19] Ναύαρχε.
[20] Πρόσωπο.
[21] ΒΑ άνεμος.
[22] Εκεί.
[23] Κουβέντα.
[24] Κάνεις.
[25] Περιμένεις.
[26] Δήθεν.
