Στην Κρήτη από παλιά εκτός από τους γνωστούς μουσικούς που έγραψαν δίσκους και τους γνώριζαν σε κάθε νομό, υπήρχαν και οι μουσικοί (λυράρηδες, λαγουτιέρηδες, μαντολινάρηδες) που διασκέδαζαν τους συγχωριανούς τους η τα γύρω χωριά σε κοινωνικές εκδηλώσεις, και γλέντια.
Συνήθως ήταν γεωργοί κτηνοτρόφοι η ψαράδες που είχαν μάθει μόνοι τους να παίζουν και να τραγουδούν γιατί είχαν ταλέντο και μεράκι, ήταν οι λεγόμενοι αφανείς ήρωες. Ο Νίκος Βερδινάκης γεννήθηκε στο όμορφο Γερακάρι της επαρχίας Αμαρίου το 1934 όπου και έζησε όλα τα χρόνια της ζωής του. Υπήρξε από τους πιο παραδοσιακούς λυράρηδες της γενιάς του Θανάση Σκορδαλού και του Κώστα Μουντάκη, με καταπληκτική δεξιοτεχνία και μελωδίες που χαρακτήριζαν το παραδοσιακό Ρεθεμνιώτικο χρώμα.
Ιδιαίτερα αγαπητός ο Νίκος Βερδινάκης κυρίως στην περιοχή του και όχι μόνο, πάντα με το χαμόγελο κι έχοντας μια καλή κουβέντα και ένα αστείο πείραγμα για όλους, αγκαλιά με τη λύρα του γυρνούσε από χωριό σε χωριό, (σε μια πολύ δύσκολη εποχή που τα χωριά του Κέδρους θρηνούσαν ακόμη τους νεκρούς τους, και μετρούσαν τις ανοικτές πληγές τους από την Γερμανική θηριωδία), σκορπίζοντας απλόχερα τις γλυκές μελωδίες της λύρας του και χαρίζοντας χαρά και γέλιο στους συνανθρώπους του που τόσο πολύ το είχαν ανάγκη.
Φτωχός άνθρωπος αλλά υπερήφανος και αισθηματίας έκανε και άλλες δουλειές για να αναθρέψει τα παιδιά του μαζί με την αγαπημένη του σύζυγο που στάθηκε σαν βράχος δίπλα του. Τις αξίες της ζωής αλλά και την αγάπη του για τη μουσική κατάφερε να την μεταφέρει και στα παιδιά του, έτσι ο Κώστας κι ο Μανώλης θεωρούνται σήμερα από τους κορυφαίους μουσικούς μας είναι δε και ακέραιοι χαρακτήρες. Μάλιστα σήμερα ο εγγονός του Νίκος (γιός του Κώστα), είναι εκτός από επιστήμονας και άριστος κιθαρίστας συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση στη μουσική. Ο Νίκος Βερδινάκης συνεργάστηκε με αρκετούς λαγουτιέρηδες όπως ο Γιώργης Χατζηδάκης αλλά και ο Γιώργος Λιουδάκης από τον Μέρωνα, ένα χωριό που είχε βγάλει επίσης αρκετούς μουσικούς και μερακλήδες.
Ο Γιώργος Λιουδάκης που γεννήθηκε το 1936 έπιασε το λαγούτο στα χέρια του από μικρός και έχει παίξει σε όλο το Αμάρι σε διάφορες εκδηλώσεις αλλά και παρέες η τοπικές γιορτές. Σήμερα αναστοράται με νοσταλγία αυτά τα όμορφα γλέντια και νιώθει όμορφα που γλέντησε τον κόσμο σε δύσκολες εποχές. Έχει συνεργαστεί εκτός από τον Νίκο Βερδινάκη που εικονίζεται, με τον συγχωριανό του Μανώλη Τζαγκαρούλη (Κουρούπη), τον Λεωνίδα Κλάδο, τον Ροδάμανθο Ανδρουλάκη και αρκετούς άλλους. Δεν άφησαν δισκογραφία οι παραπάνω σεμνοί λαϊκοί μουσικοί άφησαν όμως τις γλυκές μελωδίες τους να χαϊδεύουν σαν το ανάλαφρο αεράκι τα αυτιά όσων τους έζησαν, άφησαν νάμι που λέμε στην Κρήτη, δηλαδή καλό όνομα και καλούς απόγονους που είναι υπερήφανοι για αυτούς.
Με αφορμή αυτό το μικρό αφιέρωμα σε αυτούς τους δυο Αμαριώτες μουσικούς θέλω να τονίσω ότι υπάρχουν και σήμερα αφανείς ήρωες που δεν είναι επαγγελματίες μουσικοί αλλά συμμετέχουν σε παρέες και σε γλέντια του χωριού τους, αν και έχουν αλλάξει αρκετά οι εποχές και οι μετακινήσεις είναι πολύ πιο εύκολες. Ας τους στηρίζουν λοιπόν οι πολιτιστικοί σύλλογοι και ο κόσμος και να μην σκοπεύουν μόνο στην εμπορική πλευρά και στο κέρδος.
Τελειώνω με μια μαντινάδα στη μνήμη όλων αυτών των μουσικών που χάρισαν όμορφες στιγμές στους ανθρώπους του μόχθου:
Υπάρχουνε και αφανείς, ήρωες να το πούμε
εκτός απ΄ τους επιφανείς που πρέπει να τιμούμε
Γιώργης Σηφάκης (Σιμισακογιώργης)
