Η Εταιρεία Κρητικών Σπουδών – Ίδρυμα Καψωμένου και η Ένωση Πνευματικών Δημιουργών Χανίων, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, τον Δήμο Πλατανιά, τον Δήμο Χανίων και άλλους, πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς φορείς, διοργανώνει Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα:
Οδυσσέας Ελύτης. Είκοσι χρόνια από την κοίμησή του
Το Συνέδριο θα διεξαχθεί στην έδρα της Εταιρείας Κρητικών Σπουδών, στον Πύργο Αλικιανού, από την Παρασκευή, 2 Σεπτεμβρίου, έως και την Κυριακή, 4 Σεπτεμβρίου 2016. Θα περιλαμβάνει 10 Συνεδρίες και υψηλού επιπέδου καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Στο Συνέδριο μετέχουν η σύντροφος του Ποιητή, φιλόλογος και ποιήτρια, Ιουλίτα Ηλιοπούλου, επιφανείς πανεπιστημιακοί, ερευνητές, εκπαιδευτικοί και καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ο Οδυσσέας Ελύτης, κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ, είναι ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές του εικοστού αιώνα και από τους αυθεντικότερους εκφραστές του πνευματικού μας πολιτισμού. Στην παρούσα κρίσιμη ιστορική συγκυρία, το έργο του συνιστά μια σπουδή πολιτισμικής αυτογνωσίας, ικανή ν’ αφυπνίσει τη συλλογική μνήμη και τις δημιουργικές δυνάμεις του λαού μας. Στόχος του Συνεδρίου είναι να συμβάλει σε μια αναλυτικότερη και βαθύτερη μελέτη του ποιητικού, δοκιμιακού, μεταφραστικού και εικαστικού έργου του Οδυσσέα Ελύτη και να αναδείξει τον πρωτοποριακό χαρακτήρα της τέχνης του, την οικουμενικότητα των αξιών και την επικαιρότητα των μηνυμάτων του.
Για μια αμεσότερη επαφή του κοινού με τα έργο του ποιητή, οργανώνεται Συναυλία στον αύλειο χώρο του Ιδρύματος, το Σάββατο βράδυ, 3 Σεπτεμβρίου 2016, ώρα 21.30, υπό τον τίτλο «Με τον ζέφυρο της μουσικής». Ο λυρισμός της ποίησης του Οδυσσέα Ελύτη μέσα από τη μουσική του Γιώργου Κουρουπού. Η Συναυλία περιλαμβάνει ποιήματα του Οδυσσέα Ελύτη, μελοποιημένα από το διάσημο συνθέτη Γιώργο Κουρουπό, που θα εκτελέσουν διακεκριμένοι καλλιτέχνες υπό τη διεύθυνση του ίδιου. Απαγγέλλει η σύντροφος του ποιητή Ιουλίτα Ηλιοπούλου.
Το Συνέδριο αρχίζει την Παρασκευή, 2 Σεπτεμβρίου, ώρα 19.30, με την Εναρκτήρια Πανηγυρική Συνεδρία, όπου μετέχουν o Ιστορικός Λαογραφικός Καλλιτεχνικός Σύλλογος «Κρητικές Μαδάρες» και ο Σύνδεσμος Ιεροψαλτών Χανίων «Γεώργιος ο Κρης».
Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.
Το πρόγραμμα:
Παρασκευή, 2 Σεπτεμβρίου 2016, ώρα 18.30
Προσέλευση – Εγγραφές Συνέδρων
Εναρκτήρια Πανηγυρική Συνεδρία
19.00: Ριζίτικο τραγούδι: «Ο Διγενής ψυχομαχεί»
Χαιρετισμοί
Απαγγελία
Εισαγωγικά στην ποίηση του Ελύτη
19.30: Ιουλίτα Ηλιοπούλου,
Εισαγωγική Ομιλία: Η ποίηση ως δικαιοσύνη
20.10: David Connolly, Καθηγητής Πανεπιστημίου, Μεταφραστής
Η μαγεία του Ελύτη
20.30: Εκκλησιαστικοί Ύμνοι
20.40: Ποιητικό Αναλόγιο: Μονόγραμμα.
Σάββατο, 3 Σεπτεμβρίου 2016, ώρα 9.00
Α΄ Τακτική Συνεδρία
Ερμηνευτικά στον Ελύτη. Α΄. Το ποιητικό του σύμπαν
9.00-9.20: Κλειώ Παπαδερού, Φιλόλογος, Μεταπτυχιακό Πανεπιστημίου Κρήτης
Οι επιγραμματικές ρήσεις στη Συλλογή «Εκ του πλησίον»
9.20-9.40: Γιώτα Σαμιώτη, Δφ, Φιλόλογος Μ.Ε.
Γλώσσα και Τέχνη στο χωροχρόνο του Μικρού Ναυτίλου
9.40-10.00: Αργυρώ Λουλαδάκη, Δφ, Εκπαιδευτικός, Ποιήτρια
Η ”παραλογική έκφραση” και η σημασία της στην ποίηση και την ποιητική του Οδυσσέα Ελύτη
10.00-10.20: Χριστίνα Δ. Παπαδημητρίου, Διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας
Η αρχετυπική μορφή της γυναικείας παρουσίας στο ποιητικό έργο του Οδυσσέα Ελύτη και ο ρόλος της στην ποιητική μυθολογία του
10.20-10.40: Νάντια Στυλιανού, Δφ, Διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Ανώτερη Μορφωτική Λειτουργός
Οδυσσσέας Ελύτης -Το δακτυλικό αποτύπωμα της Ελλάδας μέσα από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και το υπερρεαλιστικό κίνημα.
10.40- 11.00: ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
Β΄ Τακτική Συνεδρία
Ερμηνευτικά στον Ελύτη. Β΄. Ποιητικοί κώδικες
11.00-11.20: Ανθούλα Δανιήλ, Δφ, Φιλόλογος, Κριτικός της Λογοτεχνίας,
Ο επί γης Παράδεισος στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη
11.20-11.40: Αντώνης Σανουδάκης, Δφ, Επίκ. Καθηγητής Α.Ε.Α. Κρήτης
Ιστορία και ποίηση. Το “Άσμα ηρωικό και πένθιμο για το χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας” του Οδυσσέα Ελύτη
11.40-12.00: Γιάννης Ζηκούδης
Οι δρώσες δυνάμεις στο Άξιον Εστί του Οδυσσέα Ελύτη
12.00 – 12.20: Σπύρος Κατσαραπίδης, Φιλόλογος Νεοελληνιστής
“Πλεονάκις επολέμησάν με εκ νεότητός μου”. Η γενεαλογία των εχθρών στην ποίηση του Ελύτη
12.20-12.40: Ιφιγένεια Τριάντου, Αν. καθηγήτρια Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Η σημαντική του χρόνου στο “ Άξιον Εστί” του Ελύτη.
Γ΄ Τακτική Συνεδρία
Η ποίηση του Ελύτη και οι Τέχνες
12.40-13.00: Ολυμπία Ταχοπούλου, Δφ, Καθηγήτρια-Σύμβουλος (ΣΕΠ) στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο και στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου
“Ο κήπος βλέπει”. Ο εικαστικός λόγος του Οδυσσέα Ελύτη
13.00-13.20: Δήμητρα Λυμπέρη, Φιλόλογος, Μεταπτυχιακό
Ο Ελύτης συναντά το Θεόφιλο
13.20-13.40: Jacopo Mosesso, Μεταπτυχιακό
Eλύτης και Mozart. Το ύψος, η υπέρβαση και η γεωμέτρηση
13.40-14.00 : ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Σάββατο απόγευμα, 3 Σεπτεμβρίου 2016, ώρα 18.00
Δ΄ Τακτική Συνεδρία
Ποιητική και Θεωρία του πολιτισμού
18.00-18.20: Σ.N. Φιλιππίδης, Ομότ. καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης
Ελύτης/Éluard, 1940: Ζητήματα ποιητικής
18.20-18.40: Γιάννης H. Ιωάννου, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου,
Η «ακριβής στιγμή» και η «ανάπτυξη του στιγμιαίου»: Έννοιες ταυτόσημες ή διαφορετικές;
18.40-19.00: Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος, Ομότ. καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Πολιτισμικοί κώδικες στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη
19.00-19.15 : ΣΥΖΗΤΗΣΗ
19.15-19.30: ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
Ε΄ Τακτική Συνεδρία
Μεταγραφή σε άλλη γλώσσα
19.30-19.50: Paola Maria Minucci, Prof. della Sapienza Università di Roma
Η ποίηση του Ελύτη σε μια δεύτερη γραφή
19.50-20.30: Γιώργος Κουρουπός, Μουσικοσυνθέτης,
Ο μελοποιημένος Ελύτης
21.30: Μουσική Συναυλία «Με τον ζέφυρο της μουσικής».
Ο λυρισμός της ποίησης του Οδυσσέα Ελύτη μέσα από τη μουσική του Γιώργου Κουρουπού
Κυριακή πρωί, 4 Σεπτεμβρίου 2016, ώρα 10.00
ΣΤ΄ Τακτική Συνεδρία
Ο Ελύτης στην Εκπαίδευση
10.00-10.20: Ειρήνη Βογιατζή, DEA Νεοελλ. Φιλολογίας, Πρόεδρος Συνδέσμου Φιλολόγων Ν. Ρεθύμνης – Kαλλιόπη Κωτσάκη, DEA Νεοελληνικής Φιλολογίας
Η ανάγνωση του αξιακού συστήματος του Οδυσσέα Ελύτη και η μαγεία μιας ποιητικής συνομιλίας. Μια μη τυπική μορφή γραμματισμού ως διδακτική πρόταση για τη λογοτεχνία στο Λύκειο.
10.20-10.40: Λιάνα Καλοκύρη, Δφ, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων, ΠΔΕ Κρήτης με έδρα του Ηράκλειο
Τα κορίτσια στο έργο του Οδυσσέα Ελύτη. Διερεύνηση πολιτισμικών κωδίκων στην ερμηνεία της λογοτεχνίας της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
10.40-11.00: Ιωάννα A. Ραμουτσάκη, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Π.Δ.Ε. Κρήτης, σε συνεργασία με ομάδα φιλολόγων Ν.Χανίων, στο πλαίσιο του Διασχολικού Δικτύου Συνεργασίας Φιλολόγων, αρμοδιότητας της Σχολικής Συμβούλου
Η μυθολογία του Αιγαίου στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη. Mια διδακτική προοπτική
11.00-11.20: Τάσος Στέφος,
Ο Ελύτης στα σχολικά εγχειρίδια Ελλάδας και Κύπρου.
Ζ΄ Τακτική Συνεδρία
Το δοκιμιακό έργο του Ελύτη
11.20-11.40: Ελένα Κουτριάνου, Αν. καθηγήτρια Τμήματος Φιλολογίας Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
Ο Οδυσσέας Ελύτης ως κριτικός της τέχνης
11.40- 12.00: Αθηνά Μαλαπάνη, Μ.Α., Υποψ. Διδάκτορας
“Ανοιχτά Χαρτιά”: Οι σκέψεις του Οδυσσέα Ελύτη για την Ποιητική Δημιουργία.
12.00-12.20: Κώστας Ζουράρης,
«Έρχομαι από μακριά». Διάλογος με τα «ποιητικά δοκίμια» του Οδυσσέα Ελύτη
12.20 – 12.35: ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
Η΄ Τακτική Συνεδρία
Διακειμενικές σχέσεις – Συγκριτικές αναγνώσεις
12.35-12.55: Ελπινίκη Νικολουδάκη-Σουρή, Καθηγήτρια Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Πανεπιστημίου Κρήτης
«… καὶ τώρα γινωμένη μέσα μου δεύτερη ψυχή…»: αναζητώντας τις απαρχές και την εξέλιξη των στοχασμών του Οδυσσέα Ελύτη για τον Διονύσιο Σολωμό.
12.55-13.15: Δέσποινα Αθανασιάδου-Στεφανουδάκη, Δρ. Φιλολογίας και Θεολογίας (Ομιλητικής)
Η Ελύτεια πρόσληψη του Παπαδιαμάντη: “ Όσοι λευκοφόροι, εννοήτωσαν”
13.15-13.35: Κώστας Κασίνης, Ομότ. καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών
“Η Φλογέρα του Βασιλιά” και “Tο Άξιον Εστί”. Δύο παράλληλες εκδοχές της ελληνικής διάρκειας
13.35-13.55: Μαρία Τερδήμου, Δφ, Εκπαιδευτικός
Οδυσσέας Ελύτης: Η τετρακτύς της ποιήσεως
13.55-14.10: ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Καταληκτήρια Συνεδρία
14.10-14.30: Απολογισμός Συνεδρίου – Συμπεράσματα