Το 2021 συμπληρώθηκαν 35 χρόνια από τον θάνατο του πολύπλευρου συγγραφέα, ιστορικού της τέχνης και μεταφραστή Παντελή Πρεβελάκη (1909–1986). Η θεατρική γραφή ως δημιουργική δραστηριότητα αλλά και ως πεδίο κριτικού αναστοχασμού κέντρισε το ενδιαφέρον του συγγραφέα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Πεπεισμένος για τον καίριο ρόλο των συγγραφέων στην ευδοκίμηση του θεάτρου ως «σοβαρής πνευματικής προσπάθειας», ο Πρεβελάκης αφιέρωσε σημαντικό μέρος του έργου του στη συγγραφή και τη μετάφραση θεατρικών έργων για να ενισχύσει το αρχαίο, νεοελληνικό και ευρωπαϊκό δραματολόγιο στην Ελλάδα.
Το Καλλιτεχνικό Ερευνητικό Σωματείο Αντίβαρο και το Εργαστήριο Θεάτρου Κινηματογράφου Μουσικής του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, σε συνεργασία με την Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης οργανώνει σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης το Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο στις 13 και 14 Μαΐου 2022 στο Ρέθυμνο με θέμα: «Ο Παντελής Πρεβελάκης και το θέατρο».
Το Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο αποτελεί εκδήλωση ενταγμένη στο Πρόγραμμα του 6ου Φεστιβάλ Αντίβαρο, που διοργανώθηκε στο Ρέθυμνο από το ομώνυμο καλλιτεχνικό σωματείο το 2021. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε, ανάμεσα σε άλλες εκδηλώσεις, παράσταση του έργου του Παντελή Πρεβελάκη «Μίμος» σε παγκόσμια πρώτη (Χανιά, 8 και 9, Ρέθυμνο 11 και 12 Σεπτεμβρίου 2021).
Οργάνωση του Συνεδρίου: Μανώλης Σειραγάκης, επίκουρος καθηγητής Θεατρολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Επιμέλεια της συνοδευτικής έκθεσης: Ελένη Κωβαίου, υπεύθυνη Αρχείων, Κλειστών Συλλογών, πολύτιμου υλικού και συντήρησης της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης
Επιστημονική Επιτροπή:
- Γιάννης Δημητρακάκης, επίκουρος καθηγητής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
- Ελένη Κωβαίου, υπεύθυνη Αρχείων, Κλειστών Συλλογών, πολύτιμου υλικού και συντήρησης της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης
- Γιώργος Πεφάνης, καθηγητής Φιλοσοφίας και Θεωρίας του Θεάτρου και του Δράματος, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
- Μανώλης Σειραγάκης, επίκουρος καθηγητής Θεατρολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
- Bart Soethaert, μεταδιδάκτωρ ερευνητής νεοελληνικών και ψηφιακών λογοτεχνικών σπουδών στην Πλατφόρμα Αριστείας «Κοινότητες εν χρόνω» (ΕXC 2020), Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.
Πρόγραμμα του Συνεδρίου
Παρασκευή 13 Μαΐου, 7.00 μ.μ. (Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης)
Εγκαίνια έκθεσης με τεκμήρια από τα ανεβάσματα θεατρικών έργων (χειρόγραφα, φωτογραφίες, προγράμματα) του Παντελή Πρεβελάκη
Χαιρετισμοί από πολιτικές, τοπικές και πανεπιστημιακές αρχές
7.00: Εναρκτήρια ομιλία της Κυριακής Πετράκου (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ)
«Τα διαφόρων μεγεθών θεατρικά πρόσωπα του Παντελή Πρεβελάκη:μικρού, μεσαίου και μεγαλύτερου από τη ζωή»
1η Συνεδρία (7.20 – 8 μ.μ.): Το θεατρικό έργο του Πρεβελάκη σήμερα
- Γρηγόρης Ιωαννίδης (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ)
«Το Τρελό αίμα: το μόνο αληθινά ‘ζωντανό’ έργο του Παντελή Πρεβελάκη;»
- Μανώλης Σειραγάκης (Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης)
«Βασικές παρατηρήσεις πάνω στον Μίμο»
Δείπνο προς τιμήν των συνέδρων
Σάββατο 14 Μαΐου (Αίθουσα του Φοιτητικού Πολιτιστικού Κέντρου «ΞΕΝΙΑ»)
2η Συνεδρία (09.30 – 11.00 π.μ.): Ο Πρεβελάκης μεταφραστής και μεταφραζόμενος
- Κατερίνα Καρρά (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ) & Βασιλική Βέλλιου (μέλος ΕΕΠ, Τμήμα Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ)
Μεταφράζοντας ισπανική δραματουργία στα χρόνια του Μεσοπολέμου. Από το Αλύγιστο Ρηγόπουλο του Calderon de la Barca στα Δημιουργημένα Συμφέροντα του Jacinto Benavente»
- Virginia López Recio (Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο/Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας)
«Η υποδοχή του δραματικού έργου του Παντελή Πρεβελάκη στην Ισπανία»
- Λίλυ Αλεξιάδου (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ)
«Μουσαφιραίοι στο Στεπαντσίκοβο του Παντελή Πρεβελάκη: ο διάλογος με τον Ντοστογιέφσκι και η ηθική της απορίας»
3η Συνεδρία (11.00 π.μ. – 12.30 μ.μ.): Όψεις της θεατρικής γραφής του Πρεβελάκη
Αλεξάνδρα Βουντζουράκη (Διδάκτωρ Τμήματος Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ)
«Πόθος και πάθος στη δραματουργία του Παντελή Πρεβελάκη»
- Ελένη Βελεγράκη (υπ. διδ., Πανεπιστήμιο Κρήτης)
Όψεις του τραγικού στο θέατρο του Παντελή Πρεβελάκη»
- Ελένη Κωβαίου (υπεύθυνη Αρχείων, Κλειστών Συλλογών, πολύτιμου υλικού και συντήρησης της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης), «Επιστροφή στην τραγωδία»
Διάλειμμα – Καφές
4η Συνεδρία (12.45 μ.μ. – 1.45 μ.μ.): Το Ιερό Σφάγιο – ερμηνεία και διασκευή κειμένου
- Cristiano Luciani (Dipartimento di Studi Letterari, Filosofici e di Storia dell’Arte, Università di Roma «Tor Vergata»)
«Η λειτουργία της μορφής του Πολιτσιάνο στο δράμα Ιερό Σφάγιο»
- Ιωάννα Καρέλη (υπ. διδ., Πανεπιστήμιο Κρήτης)
«Το Ιερό Σφάγιο του συγγραφέα Παντελή Πρεβελάκη και του διασκευαστή Νίκου Γκάτσου: η ιστορία της ραδιοφωνικής εκδοχής του κειμένου»
Μεσημβρινό διάλειμμα (1.45 μ.μ. – 6.00 μ.μ.)
5η Συνεδρία (6.00 μ.μ. – 7.00 μ.μ.): Τα θεατρικά έργα του Πρεβελάκη στο δραματολόγιο του Εθνικού Θεάτρου
- Έλενα Σταματοπούλου (μεταδιδ. ερ., ΑΠΘ) & Βαλένα Παπαδοπούλου (μεταπτ. φοιτ., Πανεπιστήμιο Κρήτης και Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών του ΙΤΕ),
«Ο Παντελής Πρεβελάκης στο Εθνικό Θέατρο. Έξι θεατρικά έργα και μία διασκευή»
- Ευδοκία Δεληπέτρου (υπ. διδ., ΕΚΠΑ)
«Το Ηφαίστειο, μια «ιδιαίτερη παράσταση στην Κρήτη»»
Στρογγυλή τράπεζα (7.00 μ.μ. – 8.30 μ.μ.):
- «Παντελής Πρεβελάκης και το θέατρο: προβληματισμοί και προοπτικές της έρευνας»
Συζητούν: Ελένη Κωβαίου, Κυριακή Πετράκου, Bart Soethaert.
9-10.05 μμ, Θεατρική Παράσταση προς τιμήν των συνέδρων: Στρατή Δούκα, Ιστορία ενός Αιχμαλώτου
Θίασος – Θέατρο Αντίβαρο Διασκευή σκηνοθεσία: Μανώλης Σειραγάκης
