Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία μπαίνει στον δεύτερο μήνα του και οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται με δραματικούς ρυθμούς, όλα δείχνουν πως η ρωσοουκρανική σύγκρουση κινείται και περνά ήδη σε μία νέα φάση, την ίδια στιγμή που τα σενάρια λήξης του πολέμου δεν είναι ακομα κοντά.
“Οι ρωσικές επιχειρήσεις άλλαξαν. Το Κρεμλίνο επιδιώκει τώρα μια στρατηγική φθοράς αφού δεν κατάφερε να επιτύχει τους αρχικούς του στόχους”, είχε δηλώσει πριν μερικές ημέρες ο Τζιμ Χόκενχουλ, επικεφαλής των πληροφοριών άμυνας της βρετανικής υπηρεσίας πληροφοριών MI-6 κατά τη διάρκεια ενημέρωσης του Τύπου.
“Αυτό θα περιλαμβάνει την ανεύθυνη και αδιάκριτη χρήση δύναμης πυρός και θα έχει ως αποτέλεσμα περισσότερες απώλειες αμάχων, την καταστροφή της ουκρανικής υποδομής και θα εντείνει την ανθρωπιστική κρίση”.
Η κατάσταση που επικρατεί τις τελευταίες ημέρες επί ουκρανικών εδαφών ίσως να περικλείεται στην παραπάνω δήλωση του Τζιμ Χόκενχουλ, καθώς αναλύοντας δορυφορικές εικόνες που κάνουν τον γύρο του διαδικτύου καθώς και επίσημες δηλώσεις των δυο πλευρών, ο πόλεμος στην Ουκρανία δείχνει να εξελίσσεται σε έναν πόλεμο φθοράς στον οποίο οι Ρώσοι μπορεί να χάσουν περισσότερο έδαφος από ό,τι κερδίζουν και να υποφέρουν ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα ανεφοδιασμού, καθώς οι Ουκρανοί περιορίζονται στις εκτεταμένες γραμμές τους.
Στα βόρεια και δυτικά του Κιέβου, όπως αναφέρει το CNN, οι Ρώσοι δεν φαίνεται να επιδιώκουν να αναπτυχθούν, συνεχίζοντας τους βομβαρδισμούς στις πόλεις Ιρπίν και Μακαρίβ, όπου η παρουσία των ουκρανικών στρατευμάτων είναι αδύναμη.
Δραματική είναι η κατάσταση και στην πόλη Λβιβ, όπου το Σάββατο (26/03) η Ρωσία έπληξε στρατιωτικούς στόχους με πυραύλους Κρουζ υψηλής ευκρίνειας. Συχνά πυκνά ακούγονται σειρήνες για νέους βομβαρδισμούς και στα περίχωρα του Κιέβου.
Στην αντεπίθεση περνά η Ουκρανία
Και μπορεί μέχρι τώρα οι Ουκρανοί να εμφανίζονταν επιφυλακτικοί απέναντι σε μία στρατιωτική επιχείρηση, ωστόσο την Παρασκευή ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Ολέξι Ντανίλοφ δήλωσε πως “περνάμε στην αντεπίθεση σε ορισμένες περιοχές και αυτή η αντεπίθεση είναι απολύτως παραγωγική”.
Πρόκειται για αντεπιθέσεις που είναι περιορισμένες και εστιασμένες μεν, όμως περιλαμβάνουν μέτωπα στον νότο, την κεντρική Ουκρανία αλλά στη βορειοανατολική πλευρά.
Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW), στην τελευταία του αξιολόγηση, περιγράφει τις αντεπιθέσεις αυτές ως “συνετές και αποτελεσματικές, επιτρέποντας στις ουκρανικές δυνάμεις να ανακτήσουν μικρές περιοχές σημασίας, χωρίς να υπερεκτείνονται”.
Σημειώνεται ότι την Κυριακή (27/03) αξιωματούχος της περιφέρειας του Χάρκοβο δήλωσε ότι αρκετά χωριά έχουν περάσει εκ νέου στα χέρια των Ουκρανών ενώ αντεπίθεση στον νότο οδήγησε στην απελευθέρωση περιοχών από τις ρωσικές δυνάμεις, βορειοδυτικά της Μαριούπολης, σύμφωνα με τις στρατιωτικές αρχές της Ζαπορίζια.
Από την άλλη, οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν την προσπάθειά τους να καταλάβουν το Ιζιούμ, στα νότια του Χάρκοβο, ωστόσο η ουκρανική αντίσταση είναι ισχυρή στην υπό πολιορκία πόλη. Ένας τοπικός αξιωματούχος, ο Maksym Strelnyk, δήλωσε την Κυριακή ότι “προς το παρόν, η κατάσταση στο Ιζιούμ είναι εξαιρετικά περίπλοκη. Οι σκληρές μάχες συνεχίζονται”.
Στα ανατολικά του Κιέβου, τις τελευταίες ημέρες οι Ουκρανοί φαίνεται πως ανέκτησαν μέρη αγροτικής περιοχής περίπου 40 μίλια (70 χλμ.) από την πρωτεύουσα, γύρω από τα χωριά Lukyanivka και Rudnytske. Εάν παραμείνουν μάλιστα στα ουκρανικά χέρη τα συγκεκριμένα εδάφη θα μπορούσαν να διαταράξουν την ήδη μεγάλη ρωσική αλυσίδα εφοδιασμού ακόμη και να αποκόψουν μέρος των ρωσικών δυνάμεων.
Οι επόμενες κινήσεις της Ρωσίας
Με μεγάλη προσοχή σχεδιάζει τις επόμενες κινήσεις της η Μόσχα, την ώρα που οι ρωσικές δυνάμεις βρίσκονται σε αδιέξοδο και η χερσαία εκστρατείας τους παραπαίει, ωστόσο όπως υποστήριξαν Ρώσοι αξιωματούχοι η περικύκλωση ουκρανικών πόλεων εξυπηρετεί στην πραγματικότητα έναν απώτερο στόχο: να καθηλώσουν τις ουκρανικές δυνάμεις και να τις αποτρέψουν από το να επικεντρωθούν στις αυτονομιστικές περιοχές του Ντονμπάς.
Άλλωστε αυτός ήταν και ο αρχικός στόχος όταν ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωνε τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου την έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία. Η ασφάλεια των ανατολικών περιοχών του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ από μια υποτιθέμενη ουκρανική επίθεση, με την “απελευθέρωση του Ντονμπάς από του Ουκρανούς” να είναι ο βασικός στόχος της Ρωσίας.
Τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι οι ρωσικές δυνάμεις προχωρούν στις παρυφές του Ντονμπάς. Αλλά ένα σημαντικό κομμάτι αυτών των δυνάμεων έχει δεσμευτεί στην εξαντλητική πολιορκία της Μαριούπολης. Οι απώλειες εκεί θα επηρεάσουν την ικανότητά τους να προβάλλουν δύναμη αλλού στα νοτιοανατολικά.
Το ISW αναφέρει: “Η απουσία σημαντικών ρωσικών επιθετικών επιχειρήσεων στο μεγαλύτερο μέρος της Ουκρανίας πιθανότατα αντανακλά την αδυναμία του ρωσικού στρατού να δημιουργήσει επαρκή μαχητική ισχύ για επίθεση και όχι οποιαδήποτε απόφαση στη Μόσχα να αλλάξει τους πολεμικούς στόχους της Ρωσίας ή να επικεντρωθεί στα ανατολικά”.
Η διοίκηση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων εμφανίζεται επίσης πεπεισμένη ότι οι ρωσικές μονάδες αναδιοργανώνονται και ενοποιούνται για να αντικαταστήσουν τις απώλειες.
Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι πρόκειται να ξεκινήσει μια δεύτερη και πιθανώς ακόμα πιο αιματηρή φάση της σύγκρουσης, καθώς η Ρωσία προσπαθεί να “αναθερμάνει” την εκστρατεία στο έδαφος, ενώ διπλασιάζει τη χρήση πυραύλων κρουζ και βαλλιστικών πυραύλων.