Εκείνο το κρύο πρωινό του Γενάρη του 1946, λίγα μέτρα έξω από το σπίτι τους, δολοφονούνται ομαδικά τα περισσότερα μέλη της οικογένειας Πέτρουλα, από τις ένοπλες συμμορίες της “Χ”. Το τρίχρονο κοριτσάκι της οικογένειας που επέζησε της σφαγής κατέγραψε αργότερα τα φοβερά εκείνα γεγονότα της εξόντωσης της μάνας της, των αδελφιών της, των άλλων συγγενών της, σαν μνημόσυνο για τους σκοτωμένους, σαν σιωπηλό μοιρολόι, σαν κλάμα που σταλάζει όμως από την ψυχή της ελπίδα, σαν ξέσπασμα στο παράπονο γιατί αναγκάστηκε να περάσει τόσο δύσκολα παιδικά χρόνια και να ζήσει «τρέχοντας» κι όχι αργά και φυσιολογικά.
«Πίστεψα» -σημειώνει η Δήμητρα Πέτρουλα- «πως είχα υποχρέωση να το γράψω σαν ελάχιστη ανταπόδοση στην πολύτιμη και συνάμα βαριά κληρονομιά που μου αφήσανε οι σκοτωμένοι μου γονείς και τ’ αδέρφια μου. Τη ζωή τους τη χαρίσανε όπου εκείνοι πιστεύανε πως έπρεπε. Αδιαφιλονίκητο δικαίωμα τους. Σε μένα όμως, είτε το ‘θελα είτε όχι, αφήσανε το σκοτωμό τους. Έτσι αποφάσισα να γράψω ρωτώντας κι όλους όσοι δεχτήκανε και δέχονται την ίδια με μένα κληρονομιά, όπου κι αν βρίσκονται, είτε στην πατρίδα μου είτε στη Χιλή είτε στη Νικαράγουα είτε στο Λίβανο είτε στην Αφρική, ή όπου αλλού. Τι θα την κάνουμε αυτή μας τη βαριά κληρονομιά; Μέτρο να μετράμε το μίσος, αίμα να ποτίζουμε την εκδίκηση, ή μαχητή ακούραστο και φύλακα ακοίμητο της Ειρήνης»; Εβδομήντα χρόνια μετά, το έργο είναι επίκαιρο όσο ποτέ, και αναγκαίο για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας (της άρνησης της λήθης), σε μια εποχή που ιδεολογικοί απόγονοί των παραπάνω, επιδιώκουν μια συνειδητή παραχάραξη της ιστορίας, εξυμνώντας τους ως «πατριώτες».
Εβδομήντα χρόνια μετά και γίνεται τραγικά επίκαιρο, καθώς οι ιδεολογικοί απόγονοι των Ναζί προσπαθούν να βρουν κοινωνικά ερείσματα, εκμεταλλευόμενοι την εντεινόμενη κρίση και τις συνέπειες της.
Τραγικά επίκαιρο καθώς γινόμαστε μάρτυρες του δράματος των ανθρώπων που οι εμφύλιοι, οι ξένες επεμβάσεις και οι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή και την Αφρική ξεριζώνουν από τον τόπο τους.
Εβδομήντα χρόνια μετά και το μήνυμα της πολύπαθης γενιάς είναι χαραγμένο στο μνημείο των εκτελεσμένων, που ευλαβικά έστησε η Δήμητρα Πέτρουλα: «Διαβάτη αντί μνημόσυνο/ ιστόρισε την ερημιά/ που άφησε πίσω ο διχασμός/ σαν πέρασ’ απ’ τη Μάνη. / Είθε ο δικός μας σκοτωμός/ και το δικό μας αίμα/ να γίνει για τους ζωντανούς/ μήνυμα συμφιλίωσης/ και προσταγή ενότητας/ ομόνοιας και ειρήνης/ να μη ρημάξει η Ελλάδα μας/ ως ρήμαξε η Μάνη».
Συντελεστές:
Με την Βέρα Κρούσκα
Παίζουν επίσης: Ορνέλλα Λούτη και Αγάπη Παπαθανασιάδου.
Θεατρική διασκευή: Σοφία Αδαμίδου
Σκηνοθεσία-μουσική επιμέλεια: Ένκε Φεζολλάρι
Σκηνικά – κοστούμια: Χριστίνας Κωστέα
Φωτισμοί: Ελίζα Αλεξανδροπούλου
ΩΔΕΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ: 6932-040527
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ :
ΤΡΙΤΗ 10 ΜΑΙΟΥ, ΩΡΑ 21.00
ΤΙΜΕΣ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ :
13 € κανονικό & 10 € φοιτητικό-άνεργοι
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ :
ΩΔΕΙΟ ΡΕΘΥΜΝΟΥ (ΔΕΥΤΕΡΑ-ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14:00-20:00) Τ.28310-22724
Κριτική:
Μόνο οι σκλάβοι λένε ψέματα και η γενναιόδωρη Βέρα Κρούσκα σηκώνει την ιστορία της οικογένειας Πέτρουλα στους ερμηνευτικούς της ώμους και την δίδει απλόχερα και έντεχνα με τα χέρια της και μόνο! Η ερμηνεία της που ουσιαστικά χαρακτηρίζεται και ως ένας παθιασμένος μονόλογος, χρωματίζεται δεικτικά από την εναλλαγή στον τόνο της φωνής και από την ερμηνεία των χεριών. Πότε ως παιδούλα σαστισμένη και άλλοτε ως ενήλικη ακόμα παγωμένη, αρθρώνει μπροστά μας την τραγική μαρτυρία μιας γενιάς και μιας εποχής χωρίς μελοδραματισμούς και άσκοπους συναισθηματισμούς (στα συν της σκηνοθεσίας). Ακροβατεί στην ιστορία με ακρίβεια και μέτρο όπως εκείνο που αρμόζει στην αλήθεια και στην ισορροπία που χρειάζεται μια χώρα όπως η δική μας. Θέλει ταλέντο αυτή η αφήγηση, θέλει ψυχή αυτό το πόνημα και η Βέρα Κρούσκα τα διαθέτει.
Ερμηνευτικά πληθωρικές χαρακτηρίζονται και στην όλη δράση οι Ορνέλλα Λούτη και η Αγάπη Παπαθανασιάδου. Η Ορνέλλα Λούτη ερμήνευσε αξιοθαύμαστα ότι της είχε ανατεθεί και κυρίως απέδωσε πηγαία, το κωμικοτραγικό στοιχείο που χρειαζόταν όλη η άνωθεν αφήγηση και εμείς οι ίδιοι οι θεατές (ως βαλβίδα εκτόνωσης της έντασης). Η Αγάπη Παπαθανασιάδου με την εμφάνισή της και μόνο, σηματοδότησε την κατάσταση στην οποία χαρακτηριολογικά βρισκόμαστε ιδίως όταν είμαστε μετεμφυλιακοί, και απέδωσε/ερμήνευσε με άνεση τη στόφα μας.
Καναβάλη Αριάδνη
δείτε που είναι το Ωδείο Ρεθύμνου
Εμμανουήλ Βερνάδου, Ρέθυμνο 741 00, Ελλάδα
