Η Ηλιάνα Μαλίχιν είναι μια νέα επιστήμονας 24 ετών που έγινε πρόσφατα ευρέως γνωστή με την έρευνα που έκανε πάνω στο μεταπτυχιακό της σχετικά με το βιδιανό σταφύλι.
Ο αείμνηστος πατέρας της Ηλίας ήταν από την Αθήνα, ενώ η μητέρα της Καλλιόπη είναι από την Λαμπινή δήμου Λάμπης το γένος Κραουνάκη.
Σήμερα η Ηλιάνα εργάζεται στο γνωστό οινοποιείο “Δουλουφάκης” στις Δαφνές Ηρακλείου και το μέλλον ανοίγεται λαμπρό μπροστά της διότι αγαπά πολύ αυτό που κάνει. Η αφορμή λοιπόν να γίνει αυτή η συνέντευξη ήταν ακριβώς αυτή η ανακάλυψη που ανοίγει νέους δρόμους στο κρητικό κρασί. Η ευγενέστατη Ηλιάνα που σημειωτέον είναι πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Λαμπινής με σημαντικό έργο, αφιέρωσε λίγο από τον χρόνο της για να βρεθούμε στην καφετέρια του δημοτικού κήπου (που λειτουργεί άψογα κάτω από την επίβλεψη του Βαγγέλη Μπικάκη) και μου μιλήσει αναλυτικά για την πετυχημένη έρευνα της όπως και για τα μελλοντικά της σχέδια.
Ηλιάνα χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί πρώτον έκανες μια σπουδαία έρευνα πάνω στην ποικιλία σταφυλιού βιδιανό για την οποία θα ήθελα να μου μιλήσεις και δεύτερον γιατί κατάγεσαι από την Λαμπινή όπως και εγώ. Ένα γραφικό χωριό του δήμου Λάμπης που έχει φιλόξενους και μερακλήδες ανθρώπους αλλά και που βγάζει πολύ καλό κρασί. Έπαιξε αυτό κάποιο ρόλο στο να σπουδάσεις οινολόγος;
Κύριε Γιώργο κατ’ αρχήν θα ήθελα να σε ευχαριστήσω για την φιλοξενία και να απαντήσω στο ερώτημα σου ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο το ότι ο παππούς μου ο Μανώλης Κραουνάκης με έπαιρνε από μικρή στο αμπέλι και μου έδειχνε την διαδικασία της παραγωγής των σταφυλιών σε όλα τα στάδια.
Μεγαλώνοντας λοιπόν αποφάσισα να σπουδάσω γεωπόνος για να βρω ευκαιρία να φύγω από την Αθήνα και να βρεθώ στην φύση και στην Κρήτη που αγαπώ. Σπούδασα Γεωπονική στο Ηράκλειο και στη συνέχεια έκανα μεταπτυχιακό στην Οινολογία. Κατά την διάρκεια της διατριβής μου δούλεψα για μικρό χρονικό διάστημα στο Οινόραμα που είναι η μεγαλύτερη έκθεση κρασιών και μάλιστα στο τμήμα με τα φυσικά κρασιά και τις γηγενείς ποικιλίες και ήταν μια καλή εμπειρία για μένα.
Βλέποντας το μεγάλο ενδιαφέρον του κόσμου για τις αυθεντικές ποικιλίες κρασιών σκέφτηκα να αναδείξω δυο πολύ γνωστές ποικιλίες του Ρεθύμνου όπως είναι το βιδιανό (λευκό) και το λιάτικο (κόκκινο). Επ΄ ευκαιρία να αναφέρουμε ότι το λιάτικο ονομάζεται έτσι διότι ωριμάζει στα τέλη Ιουλίου που είναι και η εορτή του Προφήτη Ηλία δηλαδή στις 20 του μήνα. Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε ένα τυπικό βιδιανό διότι οι ποικιλία τροποποιείται με χρήση ζύμης από άλλα κράτη. Θέλησα λοιπόν με την βοήθεια των καθηγητών μου να βρω ζύμη του γνήσιου βιδιανού από τον Φουρφουρά Αμαρίου που ξεκίνησε και στη συνέχεια από τον Άγιο Θωμά Ηρακλείου που είναι η πρώτη περιοχή που πήγε το βιδιανό μετά τον Φουρφουρά.
Η διαδικασία δεν μπορούσε να γίνει στην Αθήνα που έκανα την διατριβή διότι δεν υπήρχε αυτή η ποικιλία, έτσι κατέβηκα στο Ηράκλειο και μίλησα με τον διευθυντή του Τ.Ε.Ι Κρήτης ο οποίος άκουσε με ενδιαφέρον την πρόταση μου και δέχτηκε να συνεργαστεί μαζί μου και με την σχολή μου στην Αθήνα. Κατεβήκαμε στον Φουρφουρά πήραμε σταφύλια, τα αφήσαμε να ζυμωθούν, απομονώσαμε ζύμες που είναι μύκητες απαραίτητοι για την ζύμωση του κρασιού και τις ταυτοποιήσαμε γενετικά . Στη συνέχεια έγινε μικροοινοποίηση και τα κρασιά αξιολογήθηκαν από γευσιγνώστες που κατέδειξαν τον καλύτερο συνδυασμό ζυμών που παράγει κρασί με ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά γεύσης και αρωμάτων. Ήταν όλοι πολλοί ενθουσιασμένοι από το αποτέλεσμα γιατί είπαν ότι βρήκαν ένα φυσικό βιδιανό με τα πρωτογενή του αρώματα, την γεύση και το σώμα και το χρώμα. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται και σε άλλα κράτη του κόσμου πρώτη φορά όμως έγινε για να αναδείξει ένα κρητικό σταφύλι που δεν υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες αλλά έχει δυνατότητες να αναδειχτεί διότι δίνει κρασί ανοιχτού χρώματος με έντονα ξεχωριστά και πολυσύνθετα αρώματα που θυμίζουν αυτά του ροδάκινου, βερίκοκου και με στοιχεία αρωματικών βοτάνων.
Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά Ηλιάνα και το κυριότερο είναι ότι εσύ μια πολύ νέα κοπέλα σκύβεις με ενδιαφέρον πάνω στα σταφύλια που καλλιεργούσαμε αιώνες στην Κρήτη και τείνουν να εξαφανιστούν απειλούμενα από αρρώστιες η ξενόφερτες τάσεις. Έχουμε ευθύνη σαν παραγωγοί η την ευθύνη την έχει το κράτος και οι γεωπόνοι που εισάγουν νέες ποικιλίες;
Πολύ σωστή επισήμανση και θέλω να πω ότι η Κρήτη δεν είναι όπως πριν μισό αιώνα η παλαιότερα που υπήρχαν πολλές γηγενείς ποικιλίες σπόρων σε λαχανικά, όσπρια η φρούτα στα οποία συμπεριλαμβάνεται το σταφύλι. Με τον καιρό έχουν εισαχθεί πολλές ξένες ποικιλίες και δυστυχώς αρκετές γενετικά μεταλλαγμένες. Ευθύνες έχουν όλοι αλλά ιδιαίτερα οι παραγωγοί όταν συνήθως δεν προσέχουν από πού αγοράζουν κλήματα με αποτέλεσμα να φέρνουν αρρώστιες στα αμπέλια τους. Ωστόσο σήμερα οι νέοι έχοντας αντιληφθεί ότι δεν πρέπει να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση ψάχνουν τις παλιές ποικιλίες και τις ανασταίνουν θα έλεγα εντός εισαγωγικών. Τα βιολογικά προϊόντα έχουν ήδη αποκτήσει μεγάλο κοινό αν και είναι κάπως ακριβότερα. Πρέπει να γίνουμε πιο προσεκτικοί σε αυτά που βάζουμε στο στόμα μας και να πω ότι η Κρήτη έχει εδάφη μολυσμένα σε αρκετά μεγάλο βαθμό από τα φυτοφάρμακα. Αυτό πρέπει να αλλάξει στο μέλλον όσο δύσκολο και αν είναι διότι πάνω απ΄ όλα πρέπει να μπαίνει η υγεία.
Πολύ σωστά, πρέπει να αποκτήσουμε όλοι μας οικολογική συνείδηση. Έχεις να προσθέσεις κάτι άλλο σχετικά με την έρευνα και τα μελλοντικά σου σχέδια;
Ναι θα ήθελα να πω ότι μπορεί αρχικά η ιδέα να ήτανε δική μου αλλά δεν θα είχε υλοποιηθεί αν δεν είχα την μεγάλη συμπαράσταση των καθηγητών μου όπως
ο κοσμήτορας της σχολής κ. Φίλιππος Βερβερίδης, ο οποίος είναι και ο επιβλέπων στην ομάδα, ο κ. Μάνος Τραντάς (δεύτερος επιβλέπων καθηγητής) και ο κ. Δημήτρης Γκούμας φυτοπαθολόγος. Τους ευχαριστώ και τους τρεις και επισημαίνω σε νέους που σπουδάζουν την επιστήμη που τους ενδιαφέρει να μη διστάζουν να ζητούν την βοήθεια των καθηγητών τους.
Για το επόμενο βήμα θα ήθελα να κάνω με την ομάδα την ίδια διαδικασία με το λιάτικο κρασί και άλλες ποικιλίες αλλά επειδή τα έξοδα είναι πολλά ψάχνουμε για κάποια χρηματοδότηση από κρατικό η ιδιωτικό φορέα.
Τα κρασιά μας πρέπει να αποκτήσουν την θέση που τους αξίζει στα ράφια όλου του κόσμου και αυτό είναι εφικτό αρκεί να τα στηρίζουμε εμείς πρώτα και όχι να στέφουμε το ενδιαφέρον μας μόνο στα εισαγόμενα. Στην Κρήτη έχουμε κρυμμένους θησαυρούς όπως είναι το κρασί, το ελαιόλαδο, το μέλι, τα γαλακτοκομικά, τα βότανα και μένει σε εμάς τους νέους να τα ανακαλύψουμε
Ηλιάνα σε ευχαριστώ από καρδιάς, σου εύχομαι καλή επιτυχία σε ότι κάνεις
και να κλείσω με μια μαντινάδα όπως συνηθίζω…
“Πιες βιδιανό γ-ή λιάτικο από παλιά κουρμούλα
μα σκάφτε και τ΄ αμπέλι σου απάνω στην πεζούλα”
Γιώργος Σηφάκης (Σιμισακογιώργης)
