Με ημερίδα με θέμα «Η Μάχη της Κρήτης και η κατοχή: Πολιτικές, ιστορικές και νομικές διαστάσεις» και έκθεση φωτογραφιών ντοκουμέντων-αποκάλυψη αρχείου «Κουτουλάκη»-από τις γερμανικές θηριωδίες την περίοδο της κατοχής στο νησί, η Περιφέρεια Κρήτης, ο δήμος Ηρακλείου, ο δήμος Μαλεβιζίου και το Πανεπιστήμιο Κρήτης τιμούν την 74η ιστορική επέτειο από την Μάχη της Κρήτης. Σήμερα σε συνέντευξη τύπου στην Περιφέρεια Κρήτης παρουσιάστηκαν και οι δυο σημαντικές εκδηλώσεις από τον δήμαρχο Μαλεβιζίου Κώστα Μαμουλάκη, τον εντεταλμένο σύμβουλο για θέματα πολιτισμού Κώστα Φασουλάκη, την αντιδήμαρχο Ηρακλείου για θέματα πολιτισμού Αριστέα Πλεύρη, και τον καθηγητή του Πανεπιστήμιου Κρήτης Δημήτρη Ξενάκη.
Όπως αναφέρθηκε για πρώτη φορά θα παρουσιαστούν οι 70 φωτογραφίες από το αρχείο «Κουτουλάκη» που λήφθηκαν από 29 Ιουνίου έως 6 Αυγούστου 1945 σε διάφορες περιοχές της Κρήτης αποτυπώνοντας τα εγκλήματα και τις καταστροφές που διαπράχθηκαν την περίοδο της κατοχής στην Κρήτη από τους γερμανούς και του ιταλούς. Η έκθεση φωτογραφίας του αρχείου «Κουτουλάκη» που βρίσκεται στη διάθεση του δήμου Μαλεβιζίου θα πραγματοποιηθεί από την Τετάρτη 20 Μάιου έως την Τετάρτη 10 Ιουνίου 2015 στην ιστορική στοά Μακάσι όπου μαρτύρησαν εκατοντάδες πατριώτες. Παράλληλα αύριο Τετάρτη 20 Μάιου 2015 στις 5 το απόγευμα θα πραγματοποιηθεί στο Πολιτιστικό Κέντρο Ηρακλείου ημερίδα με θέμα «Η Μάχη της Κρήτης και η κατοχή: Πολιτικές, ιστορικές και νομικές διαστάσεις».
Στην σημερινή συνέντευξη τύπου ο δήμαρχος Μαλεβιζίου Κώστας Μαμουλάκης, ο εντεταλμένος σύμβουλος της Περιφέρειας Κρήτης για θέματα πολιτισμού Κώστας Φασουλάκης,, η αντιδήμαρχος Ηρακλείου Αριστέα Πλεύρη, και ο καθηγητής του Πανεπιστήμιου Κρήτης Δημήτρης Ξενάκης αναφέρθηκαν εκτενώς στην έκθεση με φωτογραφίες ντοκουμέντο, αλλά και στην ημερίδα αφιερωμένη στη «Μάχη της Κρήτης».
Αναλυτικά, ο δήμαρχος Μαλεβιζίου Κώστας Μαμουλάκης ανέφερε μεταξύ άλλων: «Οι φωτογραφίες είναι συγκλονιστικές, περί τις 70, είναι ανέκδοτες και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος και υπερήφανος που καταφέραμε αυτό το αρχείο να έρθει σε εμάς. Μέσα από τα μοναδικά αυτά ντοκουμέντα φαίνεται ανάγλυφα η ιστορία της κατοχής και όλες οι ωμότητες που έγιναν από τους γερμανούς, και αποτελούν ένα τεκμήριο για την διαδικασία διεκδίκησης των αποζημιώσεων».
Ο εντεταλμένος σύμβουλος πολιτισμού Περιφέρειας Κρήτης Κώστας Φασουλάκης τόνισε, ότι, «πρόκειται για μια πολύ σημαντική έκθεση που αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο τις ωμότητες της γερμανικής κατοχής στην Κρήτη. Η έκθεση αποτελεί ένα μεγάλο γεγονός για όλη την Κρήτη καθώς τα φωτογραφικά ντοκουμέντα έχουν ληφθεί σε διάφορες περιοχές του νησιού. Φιλοδοξούμε η έκθεση που ξεκινά από το Ηράκλειο, να παρουσιαστεί σε όλη την Κρήτη, και βεβαίως στα μαρτυρικά χωριά, όπου έχουν ληφθεί και οι φωτογραφίες. Στις προθέσεις μας, με τη συνεργασία των φορέων, να υπάρξει μια έκδοση στο μέλλον με τις φωτογραφίες ώστε να αποτελεί ένα ξεχωριστό ιστορικό ντοκουμέντο για τις νεώτερες γενιές».
Η αντιδήμαρχος Πολιτισμού του δήμου Ηρακλείου Αριστέα Πλεύρη: «ο δήμος Ηρακλείου είναι ευτυχής για αυτή τη συνεργασία με τον Περιφέρεια Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το δήμο Μαλεβιζίου, που διαθέτει και το αρχείο Κουτουλάκη. Η έκθεση αφορά την πρόσφατη ιστορία μας την οποία δεν έχουμε καλομεταχειριστεί τα τελευταία χρόνια και ελπίζουμε ότι θα σημάνει την αρχή και για άλλες εκδηλώσεις να προετοιμάσουμε επίσης το Μουσείο της Μάχης Κρήτης και της Εθνικής Αντίστασης, επίσης συνέδρια, ημερίδες που θα συμβάλουν στην καταγραφή και κατανόηση της πρόσφατης ιστορίας. Στα σχέδια της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης είναι η επανέκδοση της έκθεσης ωμοτήτων η οποία είχε εκδοθεί επί δημαρχίας Μανόλη Καρέλλη και η οποία είναι απαραίτητο συνοδευτικό του φωτογραφικού αρχείου «Κουτουλάκη».
Ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, συντονιστής έρευνας στο Κέντρο Ανθρωπιστικών Δικαιωμάτων Δημήτρης Ξενάκης: «Είναι πολύ σημαντική η συνεργασία του Πανεπιστημίου Κρήτης με τη Περιφέρεια τους δήμους Ηρακλείου, και Μαλεβιζίου. Η ημερίδα στις 20 Μάιου αφορά τα γεγονότα της Μάχης Κρήτης, την ιστορία, αλλά και τις νομικές διαστάσεις. Στο πλαίσιο αυτό υπάρχει η διάθεση από όλους τους φορείς για περαιτέρω συνεργασία για την βαθύτερη μελέτη των αγώνων των Κρητών, αλλά και τη βαθύτερη μελέτη του ίδιου του αρχείου «Κουτουλάκη» στο πλαίσιο της έκθεσης διαπίστωσης ωμοτήτων, πιο γνωστής και ως έκθεσης «Καζαντζάκη». Το Κέντρο Ανθρωπιστικών Δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου Κρήτης έχει συστήσει μια εξαιρετική ομάδα ιστορικών για τη μελέτη του αρχείου, την ταυτοποίηση του υλικού. Επίσης στην ίδια λογική θα επιχειρήσουμε την επανακαταγραφή των ωμοτήτων οι οποίες διαπράχθηκαν την περίοδο με βάση τα νέα δεδομένα τα οποία θέτει ο ΟΗΕ για τέτοιου είδους καταστροφές και πολεμικές θηριωδίες. Η συνεργασία μας θα επεκταθεί και με το Πάντειο Πανεπιστήμιο, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, για μια πάρα πολύ μεγάλη ημερίδα επιστημόνων στην οποία θα καταγραφούν οι διαφορετικές απόψεις για την Μάχη Κρήτης, προκειμένου αυτή να αναδειχθεί με αφορμή τα 75 χρόνια από την Μάχη της Κρήτης (2016).
Στην σημερινή συνέντευξη τύπου στην Περιφέρεια παρόντες ήταν επίσης ο αντιδήμαρχος δήμου Μαλεβιζίου Θανάσης Κύρκος, και ο Πρόεδρος του δημοτικού οργανισμού πολιτισμού δήμου Μαλεβιζίου Γιώργος Αεράκης.
Αρχείο Κουτουλάκη: Στο φως εξαιρετικά σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα από την περίοδο της κατοχής της Κρήτης
Το συγκεκριμένο φωτογραφικό υλικό των πρώτων μηνών της μετακατοχικής περιόδου, αποτελεί τμήμα από το αρχείο του σημαντικού φωτογράφου Κωνσταντίνου Κουτουλάκη.
Ο Κ. Κουτουλάκης συνόδεψε ως φωτογράφος την Επιτροπή Διαπιστώσεως Ωμοτήτων, η οποία συστάθηκε με κυβερνητική εντολή το 1945, για να καταγράψει τα εγκλήματα και τις καταστροφές που διαπράχτηκαν την κατοχή στην Κρήτη, από τους γερμανούς και ιταλούς κατακτητές.
Η Επιτροπή αποτελούνταν από τον Νίκο Καζαντζάκη και τους Καθηγητές Πανεπιστημίου Ιωάννη Κακριδή και Ιωάννη Καλιτσουνάκη και διέτρεξε την Κρήτη για το διάστημα από 29 Ιουνίου έως 6 Αυγούστου 1945.
Οι φωτογραφίες του Κουτουλάκη εξυπηρετούσαν τον προφανή στόχο να εικονογραφήσουν την πολυσέλιδη έκθεση που θα συνέτασσε η Επιτροπή.
Το περιεχόμενο της Έκθεσης Ωμοτήτων έγινε γνωστό μόλις το 1983, όταν εκδόθηκε από το Δήμο Ηρακλείου σπάνιο χειρόγραφο του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης. Συνοδεύτηκε τότε από ελάχιστες φωτογραφίες από τις λήψεις του Κουτουλάκη, οι οποίες γενικά έως πρόσφατα θεωρούνταν χαμένες.
Τμήμα του φωτογραφικού αρχείου Κουτουλάκη βρέθηκε στα κατάλοιπα του αείμνηστου δημοσιογράφου Μανόλη Δουλγεράκη, το οποίο, μαζί με την πλούσια βιβλιοθήκη του, δωρήθηκε το 2014 από την οικογένεια Δουλγεράκη, στο Δήμο Μαλεβιζίου.
Το δωρηθέν φωτογραφικό αρχείο δεν περιλαμβάνει, δυστυχώς, το σύνολο των φωτογραφιών που τράβηξε ο Κουτουλάκης ως μέλος της Επιτροπής. Απουσιάζουν, αντίθετα, σημαντικές λήψεις -γνωστές, ευτυχώς, από αλλού- σε σημαντικούς σταθμούς από την περιήγηση της Επιτροπής.
Παρ’ όλα αυτά το αρχείο Κουτουλάκη συνιστά μοναδικής αξίας φωτογραφικό ντοκουμέντο, που εικονογραφεί σε σημαντικό βαθμό τη ναζιστική θηριωδία και το Κρητικό δράμα. Αποτυπώνει με τον πιο εύγλωττο τρόπο τα κύρια γνωρίσματα της ζοφερής αυτής εποχής για την Κρήτη: την ανείπωτη δηλαδή καταστροφή, την ορφάνια και το πένθος που επέβαλε η φρικτή πραγματικότητα, μαζί όμως με ένα ακατάλυτο πείσμα για επιβίωση.
Έκθεση φωτογραφίας Αρχείου Κουτουλάκη Δήμου Μαλεβιζίου
Διάρκεια έκθεσης: 20/5/2015 – 10/6/2015
Ώρες Λειτουργίας: Καθημερινά 11:00 – 17:00
Είσοδος: Ελεύθερη
Η Ημερίδα «Η Μάχη της Κρήτης και η κατοχή: Πολιτικές, ιστορικές και νομικές διαστάσεις»
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ
17:00 | Έναρξη Ημερίδας, Xαιρετισμοί
Αρναουτάκης Σταύρος | Περιφερειάρχης Κρήτης
Λαμπρινός Βασίλης | Δήμαρχος Ηρακλείου
Μαμουλάκης Κώστας | Δήμαρχος Μαλεβιζίου
Κοτρόγιανος Δημήτρης | Δ/ντης ΚΕΑΔΙΚ
17:30 | Κακουδάκης Γιάννης | Αντιστράτηγος ε.α. | Επίτιμος Α’ Υπαρχηγός ΓΕΣ
“Η Μάχη της Κρήτης και η αντίσταση του Κρητικού λαού (20 Μαΐου 1941 – 10 Μαΐου 1945).
18:00 | Μανουσάκης Βασίλης | Δρ Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσ/κης, Ερευνητής ΚΕΑΔΙΚ
“Η απομύζηση της Ελλάδας από τους κατακτητές και η οικονομία της κατεχόμενης Κρήτης (1941-1945)”
18:30 | Δρακάκης Μανόλης | Δρ Ιστορίας | Προϊστάμενος Γεν. Αρχείων του Κράτους ν. Ηρακλείου | Ερευνητής ΚΕΑΔΙΚ
Τζωράκης Γιώργος | υπ. Δρ. Αρχαιολογίας | Ερευνητής ΚΕΑΔΙΚ, “Η μετακατοχική Επιτροπή Διαπιστώσεως Ωμοτήτων και η αποτύπωση των εργασιών της στο Φωτογραφικό Αρχείο Κουτουλάκη”
19:00 | Ρόντχολντς Έμπεχαρντ | Ιστορικός ερευνητής | Δημοσιογράφος, “Οι Γερμανικές οπτικές της Μάχης της Κρήτης”
19:30 | Μαρούδα Ντανιέλα | Διεθνολόγος | Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, “Μάχη της Κρήτης: Ιστορική αλήθεια, νομικές διαστάσεις”
20:00 | Περράκης Στέλιος | Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου, “Μνήμη, λήθη και δικαίωση των θυμάτων της Κατοχής”
20:30 | Τελικά συμπεράσματα Ημερίδας
Παραγιουδάκης Μανούσος | Στρατηγός ε.α. | Επίτιμος Α/ΓΕΕΘΑ
Φασουλάκης Κώστας | Εντεταλμένος Σύμβουλος Πολιτισμού Περιφέρειας Κρήτης
Πλεύρη Αριστέα | Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Ηρακλείου
Ξενάκης Δημήτρης | Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης
Συντονίζουν οι δημοσιογράφοι Σαχίνης Γιώργος & Παπαδάκης Γιώργος.
