Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΣΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ “ΑΘΕΑΤΗΣ ΠΟΛΗΣ”
Με μια πρωτότυπη αφήγηση της ιστορίας συμμετέχει το Μουσείο Χριστιανικής Τέχνης «Αγία Αικατερίνη Σιναϊτών» στο φεστιβάλ «Αθέατη Πόλη» που αρχίζει την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου και συνεχίζεται μέχρι και την Κυριακή 9 Οκτωβρίου στο Ηράκλειο. «Αφηγητής» μια βυζαντινή εικόνα, ένα από τα παλαιότερα εκθέματα του Μουσείου, η Παναγιά η Οδηγήτρια του 15ου αιώνα.
Ακριβές αντίγραφο της εικόνας τυπωμένο σε καμβά και στις πραγματικές διαστάσεις θα εκτίθεται σε ένα από τα εγκαταλελειμμένα κτήρια της πόλης, στο παλαιό κτήριο της Τροχαίας που είναι χτισμένο πάνω από το παλαιό αραβοβυζαντινό τείχος, στη διασταύρωση των οδών Χάνδακος και Ταγματάρχη Τζουλάκη. Μαζί με την εικόνα θα υπάρχει αναρτημένη η «αφήγηση» της ιστορίας, με αναφορές σε σημαντικά γεγονότα που σημάδεψαν τις πολιτικές και τις καλλιτεχνικές εξελίξεις στον βυζαντινό Χάνδακα και την ενετική Κάντια.
Η εικόνα αυτή αντιπροσωπεύει μια σημαντική περίοδο της ιστορίας της κρητικής ζωγραφικής που συμπίπτει με την άφιξη σπουδαίων ζωγράφων από την Κωνσταντινούπολη, την εξοικείωση των ντόπιων καλλιτεχνών με την παλαιολόγεια τέχνη και τις εξελίξεις που οδήγησαν στην Κρητική Σχολή Αγιογραφίας (Κρητική Αναγέννηση).
Ο εικονογραφικός τύπος της Οδηγήτριας συνδέθηκε με σημαντικές στιγμές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, με τη μεγάλη Μονή των Οδηγών στην Κωνσταντινούπολη και αποτέλεσε πηγή πολλών παραδόσεων. Σύμφωνα με τις παραδόσεις αυτές, η πρώτη Οδηγήτρια ήταν αχειροποίητη ή θεωρήθηκε έργο του Ευαγγελιστή Λουκά και μεταφέρθηκε στη Βασιλεύουσα κατά τον 5ο αιώνα. Στα ύστερα χρόνια του Βυζαντίου η εικόνα γνώρισε μεγάλη διάδοση σε όλες τις χριστιανικές περιοχές και ζωγραφίστηκαν χιλιάδες αντίγραφά της. Στην Κρήτη έχουμε σήμερα πολλές εκκλησίες και μοναστήρια αφιερωμένα στην Παναγιά την Οδηγήτρια.
Στις εκστρατείες των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων προπορευόταν η εικόνα της Οδηγήτριας, όπως αφηγούνται οι ιστορικές πηγές. Το γεγονός αυτό μας δίνει την αφορμή να εστιάσουμε στην εκστρατεία του Νικηφόρου Φωκά (961 μ. Χ.) στην Κρήτη που μέχρι τότε και για ενάμισι αιώνα περίπου τελούσε υπό αραβική κατοχή και στις σκληρές μάχες που έγιναν γύρω από το παλιό τείχος (το λεγόμενο αραβοβυζαντινό).
