ΑΠΟΨΕΙΣ ΣΙΜΙΣΑΚΟΓΙΩΡΓΗΣ

«Μολών Λαβέ»

Αυτή ήταν η τελευταία φράση του Ελληνοκύπριου ήρωα Γρηγόρη Αυξεντίου  που σαν σήμερα δηλαδή στις 3 του Μάρτη του 1958 βρήκε φρικτό θάνατο μέσα σε μια σπηλιά όταν οι Άγγλοι κατακτητές τον είχαν περικυκλώσει να  τον συλλάβουν μαζί με άλλους αγωνιστές που μάχονταν για την ένωση της μεγαλονήσου με την μητέρα Ελλάδα.

γράφει ο Γ. Σηφάκης (Σιμισακογιώργης)

Ο Γρηγόρης Αυξεντίου γεννήθηκε στις 22/02/1928 στο χωριό Λύση που βρίσκεται ανάμεσα στην Λευκωσία και την Αμμόχωστο από τον Πιερή και την Αντωνία Αυξεντίου ενώ είχε και μια αδερφή που λεγόταν Χρυστάλα. Τελείωσε το Γυμνάσιο Αμμοχώστου και έδωσε εξετάσεις στην Σχολή Ευελπίδων της Αθήνας χωρίς όμως να πετύχει, οπότε κατατάχτηκε στον ελληνικό στρατό , πέρασε στη σχολή εφέδρων αξιωματικών Πεζικού  και υπηρέτησε στα Ελληνο-Βουλγαρικά σύνορα.  Το 1952 επέστρεψε στην Κύπρο και εργάστηκε σαν οδηγός ενώ παράλληλα αρραβωνιάστηκε και είχε όνειρα για μια όμορφη ζωή.

Η παρουσία των Άγγλων όμως στο νησί στερούσε βασικά δικαιώματα και ελευθερίες των ντόπιων και η προσδοκία τους ήταν να αποτινάξουν τον ζυγό του κατακτητή.

Με την μεσολάβηση του ξαδέρφου του Γρηγόρη Γρηγορά η Νταβέλη ο Αυξεντίου στις 20 του Γενάρη του 1955 συναντήθηκε με τον  Γρίβα που ήταν ο αρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α στον οποίον έδωσε τον λόγο της στρατιωτικής του τιμής  ότι θα πολεμήσει με όλες του τις δυνάμεις εναντίον των Άγγλων. Αγωνίστηκε σκληρά και του εδόθη δικαίως το αξίωμα του υπαρχηγού της οργάνωσης, ενώ από τα αρκετά παρανόμια του το γνωστότερο ήταν

 ‘’ Ζήνδρος ‘’. Γρήγορα μπήκε στο στόχαστρο των Άγγλων και τον Απρίλιο του 1955 κηρύχτηκε καταζητούμενος με αποτέλεσμα ο Αυξεντίου να παίρνει πολλές προφυλάξεις και να ζει σαν αγρίμι σε κρησφύγετα και σπηλιές.  Ένα από τα σημαντικότερα κρησφύγετα που χρησιμοποίησε ήταν το υπόγειο του σπιτιού του Ανδρέα και της Μαρίτσας Καραολή που βρισκόταν στο Παλαιοχώρι δίπλα από την εκκλησία της Παναγίας  της Χρυσοπαντάνασσας.

Ο Γρηγόρης Αυξεντίου κέρδισε την εκτίμηση του αρχηγού Γρίβα αλλά και των συμπολεμιστών του διότι είχε σωματικά και ψυχικά χαρίσματα καθώς επίσης και ηγετικές ικανότητες παρά το νεαρό της ηλικίας του. Έδωσε μάχες με τους κατακτητές οι οποίοι στο όνομα του και μόνο ένιωθαν ανασφάλεια και φόβο, τον έψαχναν δε παντού για να τον συλλάβουν η να τον εξοντώσουν ,  πράγμα που μετά από προδοσία (ως συνήθως) έγινε δυνατόν στις 3 του Μάρτη του 1958 στο κρησφύγετο του κοντά στην τοποθεσία Μαχαιρά.

Η σπηλιά περικυκλώθηκε από εκατό περίπου στρατιώτες και μετά από πολύνεκρη μάχη με αρκετούς Άγγλους νεκρούς συμφωνήθηκε να βγουν έξω  οι αγωνιστές με την υπόσχεση ότι δεν θα τους σκοτώσουν, πράγμα που έγινε εκτός από τον Γρηγόρη Αυξεντίου ο οποίος είχε ήδη πάρει την απόφαση να μην πέσει ζωντανός στα χέρια των Άγγλων κατακτητών αλλά να τα παίξει όλα για όλα. Τότε αφού τον πολιόρκησαν για δέκα περίπου ώρες του ζήτησαν επίμονα να βγει έξω άοπλος αλλά ο περήφανος αυτός αγωνιστής απόγονων των μεγάλων Ελλήνων ηρώων είπε την ίδια φράση που είχε πει πριν χιλιάδες χρόνια ο ηρωικός Λεωνίδας στον αρχηγό των Περσών τον εγωιστή Ξέρξη …ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ. Δηλαδή έλα να πάρεις μόνος σου τα άρματα μου, εγώ δεν παραδίνομαι. 

Επιχείρησαν έφοδο αλλά ο Αυξεντίου κρυμμένος καλά κατάφερε να εξοντώσει μερικούς αναγκάζοντας τους να υποχωρήσουν και τότε αποφάσισαν να βάλουν φωτιά και να τον κάψουν ζωντανό μέσα στη σπηλιά πράγμα που έκαναν.

Με αυτόν τον τρόπο όμως έβαλαν φωτιά και στον πατριωτισμό τον αδερφών Ελληνοκυπρίων που συνέχισαν τον αγώνα με μεγαλύτερο ζήλο. Το καμένο σώμα του ήρωα ετάφη στον χώρο που σήμερα ονομάζεται ‘’ Τα φυλακισμένα μνήματα ‘’ κοντά στην Λευκωσία και που οι περισσότεροι όσων έχουν  επισκεφτεί την Κύπρο τον έχουν δει από κοντά.  Στο σημείο της τελευταίας μάχης έχει στηθεί ένα μνημείο ενώ στο παρακείμενο μοναστήρι έχει ανεγερθεί ένα τεράστιο άγαλμα του ήρωα «Ζήνδρου» για να θυμίζει στις επόμενες γενιές την θυσία αυτού του παλικαριού και να εμψυχώνει το πατριωτικό φρόνημα . Πολλοί Έλληνες και ξένοι ποιητές εμπνεύστηκαν από την θυσία του Γρηγόρη Αυξεντίου και έγραψαν ποιήματα όπως ο Κύπριος ποιητής Κώστας Μόντης και ο Γιάννης Ρίτσος με το ποίημα αποχαιρετισμός. Η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο στις 3 του Μάρτη και θεωρείται εθνικός ήρωας. Το 2010 που βρέθηκα στην Κύπρο με τον Όμιλο Βρακοφόρων είχαμε την τιμή να βρεθούμε στον μνημείο στο άγαλμα και στον τόπο ταφής του και να αποτίσουμε φόρο τιμής. Ο πρόεδρος του παραδοσιακού συλλόγου «Ζήνδρος» κ. Γιαννάκης Επιφανίου μας συγκίνησε με τον πατριωτικό λόγο του εκτός από την άψογη φιλοξενία κατά την διάρκεια της παραμονής μας.  Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι θυσίες σαν του Αυξεντίου και άλλων αγωνιστών θα πρέπει να αποτελούν φάρο στην σημερινή δύσκολη εποχή που οι άσπονδοι γείτονες μας επιβουλεύονται εδάφη και θαλάσσια σύνορα μας. Αν χρειαστεί πρέπει και εμείς να βροντοφωνάξουμε ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ.

Σαν έρθει ώρα κι ο καιρός χωρίς να φοβηθούμε
πρέπει  κι΄ εμείς ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ περήφανα να πούμε.

Γ. Σηφάκης (Σιμισακογιώργης)