Την πεποίθησή του ότι οι Μίνωες είχαν μεγάλη αστρονομική γνώση εκφράζει για μία ακόμα φορά ο διδάκτορας, ερευνητής αιγαιακών γραφών Μηνάς Τσικριτσής, ο οποίος αύριο Παρασκευή θα μιλήσει για τον Μινωικό Υπολογιστή του Παλαικάστρου, στο Παλαίκαστρο της Σητείας, σε μία προσπάθεια να ερμηνεύσει τη λειτουργία του, καθώς και τις άλλες παραστάσεις που βρέθηκαν σε δύο μήτρες το 1897.
Όπως τόνισε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο δρ. Τσικριτσής μετρώντας σε κάθε παράσταση τις κουκίδες που περιβάλλουν τους πελέκεις μπορεί να γίνει ένας άμεσος συσχετισμός με την ετήσια κίνηση του Ήλιου, ώστε να γίνει κατανοητό το κοσμολογικό Μινωικό μοντέλο, με τον συμβολισμό του διπλού πέλεκυ και τον παράξενο συμβολισμό των δυο έψιλον τα οποία εμφανίζονται δίπλα από το μινωικό θρόνο αλλά και χαραγμένο στο έδαφος σε πολλές πομπικές πλάκες.
Ο συμβολισμός του διπλού πέλεκυ και του διπλού έψιλον
Ένα από τα θρησκευτικά Μινωικά σύμβολα είναι ο διπλός πέλεκυς, όπως και ο σταυρός σήμερα στον χριστιανισμό. Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι οι «Λυδοίγάρ ‘λάβρυν’ τoν πέλεκυν ονομάζουσι» και ίσως από την λέξη Λάβρυς να προέρχεται η λέξη λαβύρινθος = οίκος του λάβρυος, σημειώνει ο δρ. Τσικριτσής.
«Ο διπλός πέλεκυς εμφανίζεται σε πολλά χάλκινα ή χρυσά ευρήματα, αλλά και ως σύμβολο από την Κρητική Ιερογλυφική γραφή με φωνητική αξία a-άλφα. Είναι πιθανόν όπως θα δειχθεί ο πέλεκυς, ως σύμβολο της κίνησης του Ήλιου, η συλλαβική τους αξία a-άλφα να είναι ακροφωνία της αιολικής λέξης α-έλιος, που σημαίνει το αντικείμενο που λάμπει και ζεστάνει, όπως ο Ευστάθιος ετυμολογεί το αέλιος από το άω τωλάμπω…καιαύως Αιολικώς, … καιεκ τουέλη, ηθερμασία, αέλιος…», τονίζει στο ΑΠΕ -ΜΠΕ ο ερευνητής.
Στο Παλαίκαστρο σε χώρο που ήταν ένα Μινωικό Χαλκουργείο – Χυτήριο, βρέθηκε και η δεύτερη πλάκα που φέρει στην μια πλευρά δύο πέλεκυς, ένα μεγάλο και ένα μικρότερο. «Μετρώντας τα ανάγλυφα στίγματα που εμφανιζόταν στην κάθε κόψη του μεγαλυτέρου, παρατηρήσαμε στο αριστερό μέρος του πέλεκυ στην κάτω κόψη να έχει 94 ανάγλυφες κουκίδες και στην άνω πλευρά 89, που προστιθέμενες δίνουν 183, η άλλη κόψη του πέλεκυ δίνει 91+91=182. Δηλαδή το σύνολο των ανάγλυφων κουκίδων μας δίνει το ηλιακό έτος 183+182= 365 ημερών. Εντός του πέλεκυ εμφανίζεται χαραγμένο και το γνωστό σύμβολο των 2 έψιλονπου έχει 3 ακτίνες στην κάθε πλευρά, έτσι το σύμβολο αυτό αποτυπώνει την κίνηση του Ήλιου από τα Ηλιοστάσια στις Ισημερίες», υποστηρίζει ο δρ. Τσικριτσής.
Όπως λέει ο ερευνητής Μαθηματικός, ειδικός στην Αρχαιοαστρονομία, συνεργάτης στο Φυσικό του Πανεπιστημίου Αθηνών, από πολλούς ερευνητές το σύμβολο του πέλεκυ θεωρείται ότι είναι Ηλιακό, και μέσα από την έρευνά του επιβεβαιώνεται ότι η απεικόνισή του αποτυπώνει την κίνηση του ήλιου στα Ηλιοστάσια – τις Ισημερίες και το ηλιακό ημερολόγιο. Ακόμα και το διπλό έψιλον, όπως λέει, που ταυτίζεται με το Δελφικό σύμβολο του διπλού έψιλον, η μήτρα του Παλαικάστρου δίνει μια σημαντική ερμηνεία.
Όπως εξηγεί ο δρ. Τσικριστής, ο μικρότερος πέλεκυς με τα 89 ανάγλυφα στίγματα που αντιστοιχεί σε 3 σεληνιακούς μήνες πιθανόν να δηλώνει την κίνηση του ήλιου από ένα ηλιοστάσιο σε μια Ισημερία. Τα συμπεράσματα αυτά εμφανίζονται και σε άλλους πελέκεις που μελετήθηκαν σε εικόνες από το Αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου.
«Παρατηρούμε λοιπόν κάποιες συμπτώσεις, όπου σε μια πέτρινη μήτρα αναπαραγωγής πολλών αντιγράφων: πελέκεων, του Μινωικού Υπολογιστή εκλείψεων, του κοσμολογικού μοντέλου των Μινωιτών και της τιτανίδας Θεάς Ρέας, υπάρχουν πολλές αστρονομικές απεικονίσεις. Τελικά μία ασήμαντη για πολλούς πλάκα αν μελετηθεί και αρχαιοαστρονομικά μπορεί να δώσει πολλές πληροφορίες ενός μυστηριακού πολιτισμού που είναι ο Μινωικός», τονίζει ο δρ. Τσικριτσής.
Τα παραπάνω στοιχεία θα παρουσιαστούν και στο διεθνές συνέδριο «Η αρχαία Ελλάδα και ο σύγχρονος Κόσμος», που θα γίνει στην Αρχαία Ολυμπία από τις 28 έως τις 31 Αυγούστου.
Στην αυριανή εκδήλωση του Παλαικάστρου, όπου βρέθηκαν τα σημαντικά αυτά ευρήματα, ομιλητής θα είναι και ο Καναδός αρχαιολόγος Αλεξάντερ ΜακΓκίλεβρι, ο οποίος θα μιλήσει για το περίφημο χρυσελεφάντινο αγαλματίδιο, τον «Κούρο του Παλαικάστρου», που βρέθηκε στις ανασκαφές της μινωϊκής πόλης.
Το αγαλματίδιο έχει ύψος 54 εκ. και είναι σύνθετο από διάφορα υλικά όπως δόντι ιπποπόταμου, ορυκτό σερπαντίνη, ορεία κρύσταλλο, ξύλο και χρυσά επιθήματα.
Θεωρείται από τα αριστουργήματα της τέχνης των Μινωϊτών.
