Τι προτείνει η μελέτη του ΓΕΩΤΤΕ Κρήτης για την απειλή του βακτηριδίου xylella που μπορεί να καταστρέψει την ελαιοκαλλιέργεια στο νησί.
«Προτεινόμενος Οδικός Χάρτης Ενεργειών ανά εμπλεκόμενο Φορέα για την Περιφέρεια Κρήτης για το Xylella fastidiosa (Ξυλέλλα)» είναι ο τίτλος της μελέτης του ΓΕΩΤΕΕ Κρήτης, η οποία παρουσιάζεται στην σημερινή συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου από την αντιπεριφερειάρχη Θεανώ Βρέντζου.
Πρόκειται, ίσως για το σημαντικότερο θέμα που αφορά στο μέλλον του πρωτογενή τομέα της Κρήτης, καθώς ενδεχόμενη είσοδος και εξάπλωση του θανατηφόρου για τα ελαιόδεντρα βακτηριδίου, θα αποτελέσει μια ανυπολόγιστη καταστροφή για ολόκληρη την Κρήτη.
Σύμφωνα με την μελέτη, την οποία σας παρουσιάζει το Flashnews.gr, η ελαιοκαλλιέργεια στην Κρήτη αποτελεί έναν από τους κρισιμότερους τομείς του αγροτοδιατροφικού τομέα του νησιού που έχει σαφή επίδραση στον δευτερογενή, αφού παράγονται μεσοσταθμικά περί τους100.000 tn ελαιολάδου με μέση αξία τα 221.500.000,00 €, χωρίς τον συνυπολογισμό της προστιθέμενης αξίας από την τυποποίηση.
Το βακτηρίδιο Xylella fastidiosa (Ξυλέλλα) – που κατέστρεψε την ελαιοκαλλιέργεια σε τεράστιες περιοχές της Ιταλίας – αναπτύσσεται στα αγγεία του ξύλου, εμποδίζει την κυκλοφορία νερού και θρεπτικών στοιχείων προκαλώντας σοβαρές επιπλοκές στις λειτουργίες του φυτού. Το βακτήριο μεταδίδεται και εξαπλώνεται από έντομα και προσβάλει πολλά είδη φυτών (ελιά, αμπέλι, εσπεριδοειδή, πυρηνόκαρπα, αβοκάντο, κ.α.).
Να σημειωθεί πως ΔΕΝ υπάρχει θεραπεία σε περίπτωση προσβολής , παρά μόνο το ξερίζωμα και το κάψιμο των δέντρων σε μεγάλη έκταση.
Για τους λόγους αυτούς στο συμπέρασμα της μελέτης τονίζεται πως:
«Η Ομάδα Εργασίας θεωρεί ότι είναι ΚΡΙΣΙΜΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ, η ΑΜΕΣΗ και ΑΠΡΟΣΚΟΠΤΗ έναρξη όλων των ενεργειών τόσο σε θεσμικό όσο και σε διοικητικό επίπεδο. Παράλληλα θα πρέπει να ληφθούν όλες εκείνες οι πολιτικές και διοικητικές αποφάσεις, προκειμένου να τεθούν σε τροχιά υλοποίησης οι Εξειδικευμένες Ενέργειες, προκειμένου τάχιστα να ετοιμαστεί η συντεταγμένη καμπάνια ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης όλων των εμπλεκόμενων για τους κινδύνους που υπάρχουν από την έλευση του συγκεκριμένου παθογόνου στην Οικονομία του Νησιού μας και κλείνοντας να υποστηριχθούν για να υλοποιηθούν όλα τα προτεινόμενα ερευνητικά project»
Στην μελέτη αποτυπώνονται όλες οι διαδικασίες , δράσεις και ενέργειες που είναι αναγκαίες έτσι ώστε να γίνονται :
- Συνεχείς έλεγχοι στα σημεία εισόδου στην Κρήτη.
- Συνεχείς έλεγχοι με δείγματα φυτών σε ολόκληρο το νησί.
- Συμμετοχή φορέων σε ερευνητικά προγράμματα.
- Αντιμετώπιση της κατάστασης εάν διαπιστωθεί εισβολή του βακτηριδίου στην Κρήτη.
Όπως επισημαίνει η ομάδα εργασίας:
«Κρίσιμα Σημεία στην διαδικασία του ελέγχου της εξάπλωσης του παθογόνου
1. Ακριβής και γρήγορος εντοπισμός του παθογόνου στα σημεία εισόδου
2. Ακριβής και γρήγορος εντοπισμός του παθογόνου στο πεδίο
3. Άμεση καταστολή των πληθυσμών των εντόμων – φορέων του παθογόνου
4. Άμεση εκρίζωση – καταστροφή των πρώτων μολυσμένων φυτών»
Να σημειωθεί πως μεταξύ των προβλημάτων που επισημαίνεται με την μελέτη ότι πρέπει να λυθούν από τους αρμόδιους φορείς είναι και τα εξής:
Πρόβλημα: Η εκρίζωση ελαιοκαλλιεργειών σε περίπτωση προσβολής και ειδικά λόγω της έκτασης που προβλέπεται από την σχετική νομοθεσία(ακτίνα100μ) είναι μια διαδικασία υψηλού κόστους που θα προκαλέσει ισχυρές κοινωνικές αντιδράσεις.
Πρόταση: Προσδιορισμός της διοικητικής διαδικασίας για την έκδοση απόφασης εκρίζωσης ελαιοκαλλιεργειών ή της καταστροφής μολυσμένης παρτίδας φυτωριακού υλικού. Διασφάλιση των πόρων για άμεση εκτέλεση των ανωτέρω ενεργειών. Διερεύνηση του τρόπου επιβολής των μέτρων εκρίζωσης στην πράξη.
Πρόβλημα: Υφίσταται θέμα υποχρεωτικής καταστροφής των ελαιόδεντρων στις περιοχές που θα διαπιστωθούν οι πρώτες προσβολές. Το γεγονός αυτό θα έχει κοινωνικο – οικονομικές συνέπειες.
Πρόταση: Διερεύνηση της δυνατότητας αποζημίωσης των παραγωγών σε περίπτωση αναγκαστικής εκρίζωσης των ελαιοδένδρων, κατ αντιστοιχία με την αποζημίωση των εσπεριδοειδοπαραγωγών με την tristetza».
Ο προϋπολογισμός των προτεινόμενων άμεσων ενεργειών ανέρχεται σε 521.540 ευρώ και ως μέσα χρηματοδότησης προτείνονται: Το ΠΑΑ 2014-2020, το ΠΕΠ 2014-2020 για δράσεις που σχετίζονται με την RIS, το ΗΟΡΙΖΟΝ 2020, Εθνικοί πόροι , ίδιοι πόροι της Περιφέρειας και ιδιωτικοί πόροι (Δίκτυο Ελαιουργών, Δίκτυο Προώθησης Ελαιολάδου κ.λ.π)
