Διανύοντας τον 2ο χρόνο συνεργασίας μας, συνάδελφοι από Λιθουανία, Βέλγιο και Ελλάδα συναντηθήκαμε με ανυπομονησία στο Gheorgheni της Ρουμανίας στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ KA2 «OUT OF THE BOX Ready to use classroom tools for non-violent communication and creative thinking – Η μη βίαιη επικοινωνία και η δημιουργική σκέψη», στο οποίο συμμετέχει ως εταίρος το 16ο Δ.Σ. Ρεθύμνου. Το σχολείο μας εκπροσώπησαν τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας : Δεληβελιώτη Κατερίνα, Δεληγιάννης Ανέστης, Νταφοπούλου Λίλα και Αδαμίδης Απόστολος.
Στο Scoala Gimnaziala “Vaskertes”, στο κέντρο της πόλης φιλοξενίας , οι τρεις αποστολές δεν αργήσαμε να γνωρίσουμε βιωματικά το παιδαγωγικό αντικείμενο του 2ου κύκλου συναντήσεων : Creative Thinking (Δημιουργική Σκέψη)! Μέσα από ένα περιπετειώδες και γεμάτο κίνηση παιχνίδι γνωριμίας με τις αίθουσες, τα παιδιά και τους εκπαιδευτικούς σχολείου ξεναγηθήκαμε με έξυπνο και δημιουργικό τρόπο στο χωρικό και έμψυχο περιβάλλον που θα φιλοξενούσε τις επόμενες μέρες τις παιδαγωγικές μας αναζητήσεις. Παίζοντας ένα κυνήγι θησαυρού καμωμένο από τους μικρούς και μεγάλους μαθητές του Vaskertes, είδαμε σε γρήγορη κίνηση αυτό που μια επόμενη μέρα είχαμε την τύχη να απολαύσουμε συστηματικά: ένα σχολείο που προάγει τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών δίνοντας ευκαιρίες στην ανάπτυξη πολύπλευρων πτυχών της προσωπικότητάς τους. Σε ένα ιστορικό κτίριο που φιλοξενεί παιδιά από 4-14 ετών η δημιουργική δύναμη της τέχνης μπολιάζει τη διαδικασία της μάθησης καθημερινά. Στο Vaskertes ακούσαμε μικρούς σολίστες μουσικών οργάνων (πιάνο, φλάουτο, βιολί) , ερμηνεύτριες παραδοσιακής μουσικής και συμμετείχαμε σε μαθήματα μουσικοκινητικής αγωγής σε παιδιά όλων των ηλικιών.
Σταθήκαμε για αρκετές στιγμές μπροστά στα εικαστικά έργα παιδιών που διακοσμούν τους χώρους του αλλά και διδαχθήκαμε από μαθητές την τέχνη του οριγκάμι, του πηλού και της ζωγραφικής σε ξύλινα αντικείμενα με παραδοσιακά μοτίβα. Συμμετείχαμε μαζί τους σε μαθήματα ιστορίας, μαθηματικών , γυμναστικής και λογοτεχνίας διαπιστώνοντας ομοιότητες αλλά και αντλώντας καρπούς από τον παιγνιώδη τρόπο διδασκαλίας πολλών από αυτά.
Στα δύο σεμινάρια εργαστηριακού τύπου προσεγγίσαμε την έννοια και τα είδη της δημιουργικής σκέψης μέσα από την πρακτική εφαρμογή τους στο σχολικό περιβάλλον. Τι είναι όμως η δημιουργική σκέψη με λίγα λόγια; Σύμφωνα με τους ειδικούς επιμορφωτές, Frederic (Βέλγιο) και Misi (Ρουμανία) πρόκειται για την καθημερινή πρόκληση να σκέφτεσαι έξω από τα συνηθισμένα σου μοτίβα! Έχοντας μάθει στην ασφαλή πεπατημένη θυσιάζουμε πολλές φορές την απόλαυση και την αποτελεσματικότητα του πειραματισμού, διστάζοντας να σπάσουμε τους κανόνες ακόμα και όταν οι συνθήκες το ευνοούν (Πάμε έξω για μάθημα;).
Η ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης προϋποθέτει ρίσκο, έρευνα, υπομονή και αισιοδοξία. Πραγματώνεται μέσα από την ανάπτυξη 5 βασικών δεξιοτήτων : 1. Ανάλυση- Παρατήρηση 2. Καθυστέρηση λήψης απόφασης 3. Συνδυαστική σκέψη και 4. Αποκλίνουσα σκέψη 5. Φαντασία. Στην αυλή των 5 δεξιοτήτων προβληματιστήκαμε , συζητήσαμε και παίξαμε πολύ, συνειδητοποιώντας τον πλούτο και τις αμέτρητες δυνατότητες που παρουσιάστηκαν μπροστά μας. Χρήσιμα συμπεράσματα και πολλές ιδέες κλείσαμε σε ένα κουτί για να το ανοίξουμε κατά την επιστροφή μας στους συναδέλφους και στα παιδιά του σχολείου μας.
Η επαρχία Harghita στάθηκε αποκαλυπτική ως προς τις ομορφιές και τη ζεστή φιλοξενία. Τα απογεύματα του προγράμματος ήταν αφιερωμένα στη γνωριμία με τα πολιτισμικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν το πολύχρωμο περιβάλλον του τόπου φιλοξενίας μας . Με τη βοήθεια επαγγελματία ξεναγού περιηγηθήκαμε στα ιστορικά κτίρια ακολουθώντας νοερά τις περιπέτειες μιας πόλης μεσαιωνικής της οποίας η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων είναι μέχρι σήμερα ουγγρικής καταγωγής. Συναντήσαμε το αποτύπωμα του ουγγρικού πολιτισμού στα στοιχεία αρχιτεκτονικής του καθολικού ναού της πόλης, στην μαγιάρικη art nouveau των αρχοντικών και δημόσιων κτιρίων που επισκεφτήκαμε αλλά και κυρίως στην γλαφυρή αφήγηση της ξενάγησης. Στο πολυπολιτισμικό ψηφιδωτό του Gheorgheni συναντήσαμε ό,τι απόμεινε από την ισχυρή παρουσία της αρμένικης κοινότητας επί 5 αιώνες.
Ακούσαμε την εκκωφαντική σιωπή της απουσίας εκατοντάδων Εβραίων της πόλης που εξαφανίστηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Πολωνίας κατά τη διάρκεια του Β΄ΠΠ. Η επίσκεψή μας στο κάστρο Lazar , ιστορικού κόμη της περιοχής, ήταν μια πρόγευση μόνο από την μαγεία του φυσικού τοπίου της δυτικής Τρανσυλβανίας. Επιβλητικά φαράγγια (Bicaz Gorge), παραμυθένιες λίμνες (Lacu Rosu) , ορμητικά ποτάμια μια ανάσα από τα Καρπάθια πλάι σε απέραντα βοσκοτόπια σε πεδιάδες και καταπράσινα οροπέδια συνθέτουν ένα τοπίο αύταρκες σε πόρους και ομορφιά. Δάση από έλατα, οξιές , κωνοφόρα δέντρα σε υψόμετρο 1.800 μ. σε μια φθινοπωρινή χρωματική εκδοχή άφησαν το δικό τους εντυπωσιακό αποτύπωμα στις αισθήσεις μας. Οι τοπικές γεύσεις μιας οικονομίας κατά βάση γεωργικής και κτηνοτροφικής σε όλες τους τις εκδοχές μας δεν θα μπορούσαν να λείπουν από τη γνωριμία μας. Στο Κέντρο Εκπαίδευσης Agrocaritas τα τελευταία 25 χρόνια ενήλικες αγρότες καταρτίζονται σε διάφορους τομείς της γεωργίας. Επισκεφτήκαμε το διάσημο εργαστήριο επίδειξης τυροκομίας, τα θερμοκήπια βιολογικής καλλιέργειας δοκιμάζοντας τοπικά προϊόντα.
Αποχαιρετήσαμε το Gheorgheni γεμάτες/οι εμπειρίες, χρώματα, χαμόγελα και μια υπόσχεση: όπως συνυπάρχουν αρμονικά τοπία τόσο αντιθετικά , όπως συμβιώνουν για αιώνες κοινότητες τόσο διαφορετικές έτσι και εμείς να πράξουμε ως προς τις ιδέες, ιδιοσυγκρασίες και πρακτικές στα σχολεία που διδάσκουμε. Σίγουροι/ες πως μέχρι την επόμενη άνοιξη στη Λιθουανία θα έχουμε πολλές περιπέτειες δημιουργικής σκέψης και πράξης να διηγηθούμε, πήραμε το ταξίδι της επιστροφής.
Την εβδομάδα 13-17 Μαρτίου 2022, το 16ο Δ.Σ. Ρεθύμνου οργάνωσε τη διεθνή συνάντηση και φιλοξενία εκπαιδευτικών στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ KA2 με τίτλο: «OUT OF THE BOX Ready to use classroom tools for non-violent communication and creative thinking», (Έξω από το κουτί – Έτοιμα προς χρήση εργαλεία για την μη βίαιη επικοινωνία και δημιουργική σκέψη). Οι χώρες που συμμετέχουν, μαζί με την Ελλάδα, είναι το Βέλγιο, ως συντονίστρια χώρα, η Ρουμανία, η Λιθουανία και η Κύπρος, η οποία όμως λόγω περιορισμών πανδημίας δεν κατάφερε να στείλει αντιπροσωπία .
Στόχος του προγράμματος είναι οι μαθητές μέσα από παρεμβάσεις, δραστηριότητες και παιχνίδια, να αναπτύξουν μη βίαιες δεξιότητες επικοινωνίας και δεξιότητες που υποστηρίζουν λογικές στρατηγικές και δημιουργική σκέψη. Ο στόχος της διεθνούς συνάντησης στο Ρέθυμνο ήταν η ολοκλήρωση και η υλοποίηση εργαλειοθήκης, του αναφερόμενου και ως «κουτιού/box» για τη μη βίαιη επικοινωνία, καθώς και ο σχεδιασμός φυλλαδίου ενημέρωσης των γονέων σχετικά με τα εργαλεία αυτά.
