*Γεώργιος Ν. Βλατακης , Αρχων Νομοφυλαξ της ΜτΧΕ
& πρόεδρος ιστορικού συλλόγου Ρεθυμνίων Αττικής «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ»

Στα ριζά του επιβλητικού Ψηλορείτη εκεί που γεννήθηκε ο Δίας και οι Κουρήτες τον προστάτευαν , στο ίδιο ακριβώς βουνό γεννήθηκε πριν σαράντα χρόνια και η ανασκαφική δραστηριότητα του Νίκου Σταμπολίδη έχοντας προστάτες τους φιλόξενους Κρητικούς της περιοχής και τους φοιτητές του.

Ένας μύθος αφενός Ο Κρηταγενης Ζευς και αφετέρου ένα θαύμα ο Κρηταγενής Σταμπολίδης ,αναγεννήθηκαν και ανατράφηκαν στον ίδιο Κρητικό τόπο . Θεοί και ημίθεοι γεννιούνται , τρέφονται από την αμάλθεια , ζουν και υπάρχουν μέσα στην μάνα Κρήτη γράφοντας ιστορία με την βιωτή τους , με τα έργα τους ,μένοντας στην αιωνιότητα.

Οι λέξεις “μαρμαίρω” και “χάρισμα” δεν έχουν άμεση ετυμολογική σχέση μεταξύ τους. Το “μαρμαίρω” προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “μάρμαρος” (μάρμαρο) και αναφέρεται στην λάμψη, τη γυαλάδα, ή την αντανάκλαση του φωτός. Ενώ, το “χάρισμα” προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “χάρις” και σημαίνει ευμένεια, δώρο, ή ταλέντο. Η ετυμολογική τους προέλευση είναι εντελώς διαφορετική και δεν υπάρχει κοινή ρίζα που να τις συνδέει. Κι όμως αγαπητοί μου το διαψεύδω παταγωδώς αφού υπάρχει απόλυτος συσχετισμός και οι δυο λέξεις συμπυκνώνονται στο όνομα Σταμπολίδης. Φως και χάρισμα = Νίκος Σταμπολιδης .

Ακλουθώντας τα ίχνη του μαικήνα της αρχαιολογίας Νίκου Σταμπολίδη , ο οποίος μου επιτρέπει εμπράκτως να είμαι φίλος του , ήρθα κι εγώ με την σύζυγο μου ειδικά από την Αθήνα ,ως επίσημος προσκεκλημένος του ,να συμμετάσχω στα γενέθλια των σαράντα ετών ανασκαφικής του ύπαρξης αλλά και των 9 ετών γενεθλίων του μουσείου αρχαίας Ελευθερνας που ίδρυσε. Σε μία ιδιαίτερη κορύφω-ση της ζωής του κου Νικου Σταμπολίδη , ο οποίος τυγχάνει επίτιμο μέλος του ιστορικού συλλόγου Ρεθυμνίων Αττικης «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ» και το εννοώ αφού η ζωή του είναι αφιερωμένη στην αρχαιολογική σκαπάνη της Αρχαίας Ελεύθερνας.

Έναν αληθινό διάκονο της αρχαιολογίας , ο οποίος γνωρίζει εις βάθος τι σημαίνει αφιέρωση, υπακοή και ταπείνωση. Έναν πολυτάλαντο οραματιστή που δεν ηγήθηκε με εξουσία, αλλά με πνευματικότητα , σεμνότητα και καρτερία. Και γέμισε αυτόν τον τόπο του Ρεθύμνου της αρχαίας Ελεύθερνας με έργα αγάπης, πνευματικής ανόρθωσης και παιδείας. Αποτελεί δε ο ίδιος ένα αληθινό και πολύτιμο σκεύος εκλογής .
Η συνήθης ατάκα του «δεν γερνάω αλλά μεγαλώνω» υπερτονίστηκε ευχαριστώντας τον χρόνο, από τον κύριο καθηγητή, που του χαρίζει όπως ανέφερε «… να μπορώ να συνεχίζω και θα συνεχίσω», είπε πως: «… εμείς οι αρχαιολογοί, μένουμε στο πεδίο μέχρι το τέλος, επομένως, τα 40 χρόνια είναι μία πολύ μεγάλη περίοδος ουσιαστική και τα γιορτάζουμε. Δεν τα θεωρούμε σταθμό και τέλος. Τα θεωρούμε ενδιάμεσο σταθμό, για όλα αυτά που θα έρθουν, διότι αυτός ο τόπος, αυτή η πόλη, η Αρχαία Ελεύθερνα, δεν είναι ουσιαστικά μία πόλη. Είναι ένας τόπος μύθος και επομένως τον μύθο πρέπει να μπορείς και να τον διηγηθείς.

Μας προσκάλεσε στα γενέθλια των 40 ετών αδιάλειπτης επιστημονικής και ερευνητικής ανασκαφικής του παρουσίας στην αρχαία Ελεύθερνα , χωρίς τυμπανοκρουσίες, για να ερευνήσουμε τον κόσμο της αρχαιολογίας , τον κόσμο του . Μας δίδαξε , μας διδάσκει και θα συνεχίσει αενάως να μας διδάσκει πολιτισμό.

Μονον ένας Σταμπολίδης μπορούσε να καταφέρει αυτό το μεγαλείο που όλοι εμείς χαιρόμαστε και καμαρώνουμε σήμερα . Και δεν είναι η ανασκαφική του δραστηριότητα, δεν είναι η ίδρυση του μοναδικού μουσείου της Αρχαίας Ελεύθερνας είναι και ο ετήσιος τρόπος εορτασμού αυτού του επιτεύγματος. Κάθε χρόνο μας κραταει αμείωτο το ενδιαφέρον με τις ευφυείς ιδέες του , καταφέρνοντας όπως μοναδικά ξέρει να μεταφέρει αρχαιολογικά ευρήματα από άλλες χώρες καθιστώντας την Αρχαία Ελεύθερνα το επίκεντρο του κόσμου.

Ανάμεσα στα πολλά φετινά εκθέματα ξεχωρίζει το σύνολο του Τάφου Μπαρμπερίνι της βίλας Τζούλιας στη Ρώμη, το οποίο δανείζεται για πρώτη φορά στην ιστορία, όχι μόνο εκτός Ιταλίας αλλά και εκτός των τειχών του ίδιου του μουσείου.

Και διαπίστωσα εν μεσω πυκνού ακροατήριου την ημέρα των εγκαινίων της έκθεσης υπο τον τιτλο «Αρχαϊκές ελίτ, πολεμιστές και πριγκίπισσες» , στην εορτή της αρχαιολογίας κατά τον κ Σταμπολίδη αφού αποτελεί ένα μοναδικό αγαθό , εξομολογήσεις αλλά και υποσχέσεις τόσο εκ μέρους της κας υπουργού πολιτισμού όσο και του δημάρχου Ρεθυμνου. Προφανώς αντιλήφθηκαν με αρκετά μεγάλη καθυστέρηση το πόσο σημαντικός = σπουδαίος είναι ο Σταμπολίδης αλλά και το έργο το οποίο έχει ανακαλύψει και αφήνει στις επόμενες γενεές.

Κι ενώ πολλά χρόνια έχω επανειλημμένως με ανοιχτές επιστολές απευθύνει έκκληση στον Δήμο Ρεθυμνου να τον αναγορεύσει επίτιμο δημότη, μόλις φέτος έκανε ανακοίνωση για του χρόνου ο κος Δήμαρχος . Φυσικά αναμένουμε να το δούμε να γίνεται πράξη γιατί μπορεί να έχουμε και εκπλήξεις στην ψήφιση του.

Ο Νίκος Σταμπολίδης φυσικά δεν περιμένει να γίνει επίτιμος δημότης Ρεθυμνου για να συνεχίσει το έργο του ,απλά είναι μια επιβράβευση που είθισται να δίνεται σε προσωπικότητες υψηλού επιπέδου κυρίως σε κάποια επέτειο όπως τώρα με τα 40 έτη ανασκαφικής δραστη-ριότητας του,
Διαπίστωσα ότι ούτε για αυτό υπήρχε μέριμνα από τον Δήμο Ρεθύμνου ώστε να του κάνει φέτος την έκπληξη. Κάλιο αργά παρά ποτέ!

Επί τη ευκαιρία θα πρότεινα στον κο Δήμαρχο να μεριμνήσει ώστε η τιμή προς το κο Σταμπολίδη να συνοδεύεται και από την παράδοση του χρυσού κλειδιού της πόλης του Ρεθύμνου.

Τι κρίμα που οι Ρεθεμνιωτες να μην έχουν αντιληφτεί ακόμη τι εστί Αρχαία Ελεύθερνα και τι Νικος Σταμπολίδης ! όπως και πολλά άλλα .
Φανερά συγκινημένος κατά την διάρκεια της ομιλίας του ο Νικος Σταμπολίδης λύγισε συναισθηματικά ιδίως αναφερόμενος στο ξεδίπλωμα όλων των συνεργατών του που δεν ξέχασε ούτε τους χωρικούς της περιοχής .

Αυτό σημαίνει Πρώτα να είσαι άνθρωπος εκ του ανω +θρωσκω δηλ. σηκώνω το κεφάλι προς τα επάνω και ευχαριστώ το Θεό . Αυτό είναι ο Νικος Σταμπολίδης και να θυμάστε ακόμη ότι και οι συμπεριφορές των ανθρώπων αποτελούν πολιτισμό όπως ανέφερε.

Επίσης πλήθος κόσμου παρακολούθησε την μουσική συναυλία του Σταύρου Ξαρχάκου την προηγούμενη ημέρα των εγκαινίων όπου τραγούδια του ελληνικού σινεμά αποθεώθηκαν από τους τραγου-διστές Δημήτρη Μπάση, Ηρώ Σάια και Θοδωρή Βουτσικάκη, με την μικρούλα κόρη του Ξαρχάκου να συνοδεύει στο τραγούδι την μητέρα της.

Ο όμιλος Grecotel , ο πρόεδρος του Νίκος Δασκαλαντωνάκης και η διευθύνουσα σύμβουλος Μάρι Δασκαλαντωνάκη εδώ και 40 χρόνια είναι ακούραστοι υποστηρικτές του έργου του Νίκου Σταμπολίδη, τον οποίο στηρίζουν σε κάθε τρόπο και όπως και αν χρειαστεί.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης του Σαββάτου, η GRECOTEL πρόσφερε και φέτος όχι μονον το πλούσιο κέρασμα αλλά και το επίσημο δείπνο στο πολυτελές ξενοδοχείο Creta Pallas που επιμελήθηκαν οι άνθρωποι του ομίλου με πολύ μεράκι . Για μια ακόμη φορά γευτήκαμε την μοναδική κρητική φιλοξενία υπο τους ήχους της κρητικής μουσικής της βελούδινης φωνής της Νίκης Ξυλούρη ,με την φινέτσα των αυθεντικών κρητικών εδεσμάτων αισθανόμενοι ωσαν το σπίτι μας που δεν το συναντάς αλλού παρά μόνον στην Grecotel.

Πίσω από μια μεγάλη προσωπικότητα πάντα υπάρχει και κάποιο πρόσωπο αφανή που από αγάπη στηρίζει , μεριμνά, διεκπεραιώνει για όλα αυτά που λαμβάνουν χώρα και αυτό το πρόσωπο δεν είναιάλλο από τον φίλτατο Παναγιώτη Κολοβο .Ο κύριος καθηγητής ως σκαπανευς αρχαιοτήτων φέρνει στην επιφάνεια ανεκτίμητους θησαυρούς αλλά εκτός των άλλων έχει και το χάρισμα να ανακαλύπτει καλούς και πιστούς φίλους που τον στηρίζουν όπως ο Πανος.

Οι παρευρισκόμενοι στα εγκαίνια από Ελλάδα και εξωτερικό ξεναγήθηκαν όπως πάντα από τον ίδιο τον καθηγητή στα εκθέματα της έκθεσης με υψηλές παρουσίες όπως την υπουργό πολιτισμού κ. Λινα Μενδώνη, την τ. πρόεδρο της Ελλ. Δημοκρατίας κ. Κατερίνα Σακελλαροπουλου, την κα Παλομα Πικάσο , τον φιλέλληνα Massimo Osama υπεύθυνο των μουσείων της Ιταλίας. την Ναζαν Ολτσερ Διευθ. του μουσείου Sabanci της Πόλης, τον γεν. γραμμ. Κ. Γιώργο Διδασκαλου με τη Ρεθεμνιωτισα συζ. Του Εύα τζανακακη, τον περιφ. Κρητης κ. Στ. Αρναουτακη , την Αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνου, Μαίρη Λιονή, το Δήμαρχο Ρεθύμνης, Γιώργο Μαρινάκη, την Προϊσταμένη της εφορείας αρχαιοτήτων Ρεθύμνου, Ελένη Παπαδοπούλου ,τον Σταύρο Ξαρχάκο με την Ηρώ Σαια ,την εφοπλί-στρια κ. Μαρια Εμπειρικού, τη κα Σαρακακη, το ζεύγος Ευάγγελου Χρόνη , την κ. Μαρι Δασκαλαντωνακη με το κ. Νικο Σηφουνακη και την κόρη τους Οδύσια , την ηθοποιό Κατερινα Διδασκάλου, την ηθοποιό Μιμή Ντενιση, την κα Αλίκη Γουλανδρη, τον Ρεθεμνιώτη Γιώργο Κουμεντακη καλλιτεχ. διευθ. της λυρικής σκηνής , την κα Δήμητρα Φιλίππου , το ζεύγος Καμπάνη, κά.

Ευχόμαστε στο κο Νικο Σταμπολίδη ΕΤΗ ΠΟΛΛΑ , καλλίκαρπα , εν ακλινεί υγεία ώστε να συνεχίζει το έργο του για πολλά χρόνια ακόμη , μεστά δε ουρανίων δωρημάτων . Οι απόδημοι Ρεθεμνιώτες της Αττικής Του είμεθα εσαεί ευγνώμονες .