Πως μπορώ να ξέρω αν είμαι παχύσαρκος;
Παχυσαρκία είναι η συσσώρευση λίπους στο σώμα περισσότερο απ’ το κανονικό. Για να αξιολογήσει κάποιος αν είναι παχύσαρκος, μπορεί να χρησιμοποιήσει τον ΔΜΣ (δείκτη μάζα σώματος) και την περίμετρο της μέσης. Βέβαια υπάρχουν και άλλες ανθρωπομετρικές μέθοδοι για τον υπολογισμό του βαθμού παχυσαρκίας (π.χ. μέτρηση δερματικών πτυχών, ανάλυση βιοηλεκτρικής αγωγιμότητας, διπλή ενεργειακή απορρόφηση ακτίνων Χ, μέτρηση ολοσωματικού ύδατος κ.α.), αλλά ο ΔΜΣ και η μέτρηση της περιμέτρου της μέσης είναι οι πιο διαδεδομένες και εύχρηστες μέθοδοι. Μπορεί να τις χρησιμοποιήσει ο καθένας.
O Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ή Body Mass Index (BMI) αναφέρεται στη σχέση του βάρους με το τετράγωνο του ύψους
π.χ. ΔΜΣ=60kg/ 1.68²=21.27, φυσιολογικός
Για να είναι αξιόπιστος ο υπολογισμός του ΔΜΣ, πρέπει να γίνονται σωστά οι μετρήσεις του ύψους και του βάρους.
Ο ΔΜΣ είναι κατηγοριοποιημένος και ανάλογα με αυτόν μπορούμε να δούμε τον βαθμό νοσηρότητας και θνησιμότητας. Όσο μεγαλύτερος είναι δηλαδή ο ΔΜΣ, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος νοσηρότητας και θνησιμότητας.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ (παγκόσμιος οργανισμός υγείας):
ΔΜΣ < 18,5 ελλιποβαρές
ΔΜΣ 18,5-24,9 φυσιολογικό
ΔΜΣ 25-29,9 υπέρβαρο
ΔΜΣ 30-34,9 α’ βαθμού παχυσαρκία
ΔΜΣ 35-40 β’ βαθμού παχυσαρκία
ΔΜΣ >= 40 νοσογόνος παχυσαρκία
Να σημειωθεί ότι ο ΔΜΣ δεν είναι αντιπροσωπευτικός στις εξής περιπτώσεις:
• στα παιδιά
• σε αθλητές με αυξημένη μυϊκή μάζα
• σε ηλικιωμένα άτομα άνω των 65 ετών.
Η μέτρηση της περιμέτρου της μέσης μετράται στο διάστημα ανάμεσα στην τελευταία πλευρά και στο σκληρό άνω άκρο των γοφών, με μεζούρα πάνω στο δέρμα σε θέση παράλληλα προς το έδαφος. Το άτομο πρέπει να βρίσκεται σε όρθια θέση με τα πέλματα του σε απόσταση περίπου 30 εκατοστών.
Τα φυσιολογικά όρια για την περίμετρο της μέσης είναι 80 πόντους για τις γυναίκες και 94 πόντους για τους άνδρες.
Αν θέλουμε να είμαστε ακόμα πιο ακριβείς, μπορούμε να κάνουμε και μέτρηση περιμέτρου των ισχίων (γοφών), που γίνεται στο φαρδύτερο σημείο των γοφών και έτσι να υπολογίσουμε το λόγο περίμετρος μέσης/περίμετρος ισχίων. Αν αυτή η τιμή είναι μεγαλύτερη και ίση από 0,80 για τις γυναίκες και μεγαλύτερη και ίση από 0,95 για τους άνδρες, τότε σημαίνει ότι υπάρχει κοιλιακή παχυσαρκία.
Μπορούμε λοιπόν να πάρουμε μια πρώτη ιδέα για το αν έχουμε παραπάνω βάρος απ’ το κανονικό εύκολα και γρήγορα με τους παραπάνω δείκτες. Χρειάζονται βέβαια και επιπλέον μετρήσεις (ποσοστό λίπους, μυϊκής μάζας, υγρών κλπ.) για την καλύτερη αξιολόγηση του βαθμού παχυσαρκίας, με την βοήθεια ενός ειδικού.
Καλλιόπη Στάλα
Διατροφολόγος-διαιτολόγος
Μ. Πορτάλιου 7 (1ος όροφος)
