Ο διαβήτης της κύησης είναι μια προσωρινή κατάσταση, παρόμοια με τους άλλους τύπους διαβήτη, κατά την οποία ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ή και καθόλου μερικές φορές ποσότητα ινσουλίνης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο διαβήτης που προϋπήρχε σε λανθάνουσα μορφή στη γυναίκα εμφανίζεται για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης .
Πότε μια έγκυος μπορεί να εμφανίσει διαβήτη;
Ο διαβήτης της κύησης είναι όπως προαναφέραμε ένας ειδικός τύπος της ασθένειας, που εμφανίζεται συχνά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και εξαφανίζεται μετά τον τοκετό. Κύριες ενδείξεις για την παρουσία διαβήτη της κύησης είναι οι εξής:
• ύπαρξη στην οικογένεια της μητέρας διαβητικών συγγενών
• γέννηση προηγούμενου παιδιού με βάρος άνω των 4,1 κιλών
• δύο προηγούμενες εγκυμοσύνες που κατέληξαν σε πρόωρο τοκετό ή θάνατο του εμβρύου
• προηγούμενες εγκυμοσύνες με υπερβολική αύξηση βάρους ή υπέρταση. Αν οι εξετάσεις δείξουν σάκχαρο στα ούρα, επιβάλλεται η διενέργεια ενός πιο εξειδικευμένου τεστ για να διαπιστωθεί το επίπεδο του διαβήτη αλλά και το πότε προέκυψε. Στις έγκυες με διαβήτη ζητείται επίσης η «καμπύλη σακχάρου» που γίνεται την 28η – 30η εβδομάδα της κύησης . Στην περίπτωση που εκδηλώνεται ο διαβήτης, είναι σημαντικό η διάγνωση να γίνει το συντομότερο δυνατό.
Κίνδυνοι για το μωρό
Σήμερα ο διαβήτης δεν θεωρείται επικίνδυνος ούτε για τη μητέρα ούτε για το έμβρυο, αρκεί να τεθεί έγκαιρα υπό έλεγχο .Στην περίπτωση όμως που στο αίμα της μητέρας υπάρχει υπερβολική ποσότητα σακχάρου , μέσω του πλακούντα εισάγεται στο έμβρυο ,με συνέπεια ο οργανισμός του να απελευθερώνει περισσότερη ινσουλίνη προκειμένου να το ελέγχει. Έτσι το μωρό αποθηκεύει περισσότερο πάχος απ’ όσο πρέπει, με συνέπεια να μεγαλώνει πολύ και να επιβάλλεται πλέον ο τοκετός με καισαρική. Μετά τη γέννηση το μωρό διατρέχει τον κίνδυνο να αναπτύξει υπογλυκαιμία (χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα), ενώ μερικά νεογέννητα εμφανίζουν ίκτερο.
Ο ρόλος της ινσουλίνης
Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που ρυθμίζει τη στάθμη του σακχάρου στο αίμα .Ο ρόλος της στον ανθρώπινο οργανισμό είναι πολύ σημαντικός . Διευκολύνει το σώμα να χρησιμοποιεί την τροφή ως κύρια πηγή ενέργειας και ρυθμίζει τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα, έτσι ώστε τα κύτταρα του σώματος να απορροφούν αρκετή γλυκόζη για τη τροφή. Κατά την εγκυμοσύνη ο οργανισμός θέτει σε λειτουργία αντιινσουλινικούς μηχανισμούς , ώστε να παραμένει αρκετή γλυκόζη στο αίμα για να τρέφεται το έμβρυο. Στο διαβήτη της κύησης όμως μερικές φορές η αντιινσουλινική δράση είναι τόσο ισχυρή που αφήνει στο αίμα περισσότερη ζάχαρη από όση απαιτείται για την ικανοποίηση των αναγκών τόσο της μητέρας όσο και του εμβρύου. Η περίσσεια αποβάλλεται από τα ούρα και έτσι αυξάνεται το λεγόμενο «σάκχαρο στα ούρα», γι αυτό και οι μισές σχεδόν έγκυες εμφανίζουν λίγο σάκχαρο στα ούρα τους κάποια στιγμή στην κύηση τους .
Ο ρόλος της διατροφής
Ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του διαβήτη είναι η καλή διατροφή . Σε συνεργασία με το γιατρό και το διαιτολόγο σχεδιάζεται η ενδεδειγμένη δίαιτα που θα χορηγεί όλες τις θρεπτικές τροφές που χρειάζεται τόσο η έγκυος όσο και το κυοφορούμενο έμβρυο. Η μέθοδος αυτή βοηθά εξομάλυνση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα της εγκύου και προφυλάσσει από την υπερβολική αύξηση βάρους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ενδείκνυται :
• Η κατανάλωση πουλερικών, κρέατος, ψαριών (απαραίτητη η αφαίρεση λίπους) και γαλακτοκομικών προϊόντων με χαμηλά λιπαρά .
• Η αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών (όσπρια, καρπούς, φρούτα, λαχανικά) βοηθά στη σταθεροποίηση της γλυκόζης στο αίμα .
• Η κατανάλωση ψητών και βραστών φαγητών. Καλό είναι να αποφεύγονται όλες οι κατεργασμένες τροφές και οι σάλτσες που περιέχουν λίπη .
Στάλα Καλλιόπη
Διατροφολόγος-διαιτολόγος
Μ.Πορτάλιου 7
Ρέθυμνο