ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΕΣ

Ρεθυμνιώτες που άφησαν το στίγμα τους στην ιστορία

Το όνομά τους γραμμένο στην ιστορία, με τα επιτεύγματα και τη ζωή τους κατά καιρούς πολλοί Έλληνες διεθνώς έχουν αφήσει το στίγμα τους, ανάμεσα στους οποίους υπήρξαν και πολλοί Ρεθυμνιώτες. Ωστόσο η ιστορία της ζωής αυτών των ανθρώπων δεν είναι τόσο γνωστή από πολλούς, πόσο μάλλον το γεγονός ότι η γέννηση κι η καταγωγή τους είναι από το Ρέθυμνο. Ας δούμε τρεις τέτοιες περιπτώσεις προσωπικοτήτων παγκόσμιας εμβέλειας.

Νίκος Μαμαγκάκης

Πρόκειται για έναν εξαιρετικό Έλληνα συνθέτη που γεννήθηκε στο Ρέθυμνο το 1929 κι ο οποίος πέθανε το 2013. Ξεκίνησε τις σπουδές του στο Ωδείο Αθηνών και στα τέλη της δεκαετίας του ’50 μαθήτευσε στην Ανωτάτη Μουσική Σχολή του Μονάχου, δίπλα σε μεγάλες προσωπικότητες Γερμανών συνθετών και μουσικών. Στα έργα του ο Νίκος Μαμαγκάκης χρησιμοποιούσε πολύ συχνά κρητικά δημοτικά όργανα όπως η λύρα, το σαντούρι και άλλα, ενώ χρησιμοποίησε και πρώιμα ηλεκτρονικά μέσα.

Έγραψε πανέμορφα κομμάτια για το θέατρο, ορχηστρικές συνθέσεις, όπερες, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων και κομματιών που αγαπήθηκαν στον ελληνικό κινηματογράφο. Από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του αποτελεί η συγγραφή του «Κυκεώνα», που υπήρξε παραγγελία των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου, το 1972, καθώς κι η μελοποίηση του «Ερωτόκριτου», της «Ερωφίλης» και της «Οδύσσειας» του Νίκου Καζαντζάκη.

Nick the Greek

Το παρατσούκλι Nick the Greek, σίγουρα κάπου θα το έχετε ακούσει, ακόμη και αν δεν γνωρίζετε τον βίο ενός από τους πιο διάσημους παίκτες στην ιστορία των τυχερών παιχνιδιών. Ο Νίκος Δάνδολος, γεννήθηκε το 1883 στο Ρέθυμνο και πέθανε την ημέρα των Χριστουγέννων του 1966. Σε ηλικία 18 ετών μετανάστευσε στις ΗΠΑ, ενώ αργότερα έζησε και στον Καναδά, όπου άρχισε να ασχολείται με τις ιπποδρομίες. Στη ζωή του ασχολήθηκε με πάρα πολλά τυχερά παιχνίδια, ωστόσο το πόκερ ήταν αυτό που τον έκανε αστικό μύθο, καθώς κατάφερε να κερδίσει πολλά εκατομμύρια δολάρια από αυτό.

Ο Nick the Greek έπαιζε κυρίως μια κλασική έκδοση του παιχνιδιού και το επίτευγμά του ήταν ουσιαστικά ότι κατάφερε να χρησιμοποιήσει τις ικανότητές του σε κάτι που μέχρι τότε πολλοί θεωρούσαν ότι ήταν αποκλειστικά και μόνο ένα τυχερό παιχνίδι κι όχι παιχνίδι δεξιότητας. Ο ίδιος δεν υπολόγιζε τα χρήματα κι έλεγε ότι πέρασε από τον απόλυτο πλούτο στη φτώχεια πάνω από 75 φορές. Φρόντισε πάντως στη ζωή του να δώσει πάνω από 20 εκατομμύρια δολάρια σε φιλανθρωπικά έργα, που με τη σημερινή τους αξία ξεπερνούν τα 400 εκατομμύρια.

Λούης Τίκας

Ο Λούης Τίκας, ή κατά το ελληνικότερο Ηλίας Σπαντιδάκης γεννήθηκε το 1886 στα Λουτρά Ρεθύμνου και πέθανε σε νεαρή ηλικία, μόλις 28 ετών. Σε ηλικία 20 ετών μετανάστευσε στις ΗΠΑ όπου άλλαξε το όνομά του κι εγκαταστάθηκε στο Ντένβερ. Άρχισε να δουλεύει με πολύ χαμηλό μισθό ως εργάτης σε χαλυβουργία για δώδεκα ώρες την ημέρα. Στη συνέχεια, έγινε μέλος της τοπικής οργάνωσης Βιομηχανικών Εργατών του Κόσμου (Wobblies) κι αναδείχθηκε σε ηγετική μορφή των Ελλήνων κι όχι μόνο εργατών.

Ο Λούης Τίκας προσπάθησε να κάνει πιο ανθρώπινες τις συνθήκες ζωής κι απασχόλησης των εργατών, σε μια εποχή που τους έβρισκε να δουλεύουν σε συνθήκες μεσαίωνα όλη την ημέρα για ελάχιστα χρήματα. Ο Τίκας βρέθηκε επικεφαλής 63 Ελλήνων εργατών που άρχισαν σε απεργία. Ακολούθησαν βίαιες συμπλοκές, προβοκάτσιες, συλλήψεις και φυλακίσεις, με τον Τίκα να γίνεται όλο και πιο εμβληματική μορφή. Ωστόσο οι εταιρίες δεν υποχωρούσαν κι ήταν αποφασισμένες να διασφαλίσουν τα οικονομικά τους συμφέροντα πάση θυσία.

Η κατάσταση κλιμακώθηκε το 1914 και πραγματικά ακολούθησε μάχη χαρακωμάτων ανάμεσα στις δύο πλευρές με πυροβολισμούς εκατέρωθεν. Η ζωή του Τίκα τερματίστηκε στη λεγόμενη «σφαγή του Λάντλοου» όπου δολοφονήθηκε από την εθνοφρουρά, βρισκόμενος σε διαπραγματεύσεις. Στην εξέλιξη των γεγονότων σκοτώθηκαν άλλα 18 άτομα.