Κατηγορία: I Love Rethymno

Στο σύνορο ημεράδας και αγριάδας είναι χτισμένο το Ρέθυμνο, έγραφε το 1938 ο Π. Πρεβελάκης στο Χρονικό μιας Πολιτείας, περιγράφοντας με λίγες μόνο λέξεις την αντίθεση που χαρακτηρίζει την πόλη, όπου η παλέτα «παίζει» με τα χρώματα της πέτρας και της θάλασσας και το ανατολίτικο συνυπάρχει με το αναγεννησιακό. Περιδιαβαίνοντας τα βενετσιάνικα σοκάκια, θα διαπιστώσετε ότι πρόκειται για μία από τις καλύτερα διατηρημένες μεσαιωνικές πόλεις, η οποία γιορτάζει κάθε καλοκαίρι το παρελθόν της με το Αναγεννησιακό Φεστιβάλ (www.rfr.gr).

Ανοίξτε το κουτί με τα παραμύθια του Ρεθύμνου, ξεκινώντας τη βόλτα σας από το πιο αναγνωρίσιμο μνημείο της πόλης, το ενετικό φρούριο της Φορτέτζας, που αγναντεύει τη θάλασσα από το σημείο όπου βρισκόταν η αρχαία Ρίθυμνα. Η ανοικοδόμησή του ξεκίνησε το 1573, μετά από μία καταστροφική επιδρομή των Τούρκων, που έδιωξαν οριστικά τους Ενετούς το 1646. Σήμερα, μπορείτε να δείτε το αναστηλωμένο σπίτι του Ρέκτορα, του διοικητή δηλαδή του Ρεθύμνου, τα ερείπια των αποθηκευτικών χώρων, της κατοικίας των συμβούλων και των πυριτιδαποθηκών. Περπατήστε στα τείχη και τις πολεμίστρες, ακούγοντας τον αχό των κυμάτων, και φανταστείτε τι αντίκριζαν οι Ενετοί το 1646, όταν τα ασκέρια του Χουσεΐν Πασά πολιορκούσαν επί 22 μέρες το φρούριο.

Σε όσα κτίρια αναστηλώθηκαν, φιλοξενούνται όλο το χρόνο πολιτιστικές εκδηλώσεις, το καλοκαίρι λειτουργεί εδώ το θέατρο «Ερωφίλη», ενώ σύντομα σε χώρο του φρουρίου θα μεταφερθούν τα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου, αφού το κτίριο των παλιών φυλακών παρουσιάζει προβλήματα στατικότητας, μέχρι να κατασκευαστεί νέο μουσείο.
Κατηφορίστε από το λόφο της Φορτέτζας προς τη θάλασσα, για μια αναζωογονητική, ακόμα και με λίγο κρύο, βόλτα στο ενετικό λιμάνι, όπου τα κανόνια χρησιμεύουν πια ως δέστρες για τις ψαρόβαρκες και το πλακόστρωτο είναι γεμάτο καφέ και εστιατόρια.
Περπατήστε μέχρι το φάρο, το μοναδικό οθωμανικό κτίσμα στο παλιό λιμάνι, που παρά τη φθορά των χρόνων και την εγκατάλειψη από την πολιτεία, δεσπόζει αγέρωχος στην είσοδο του παλιού Ρεθύμνου.
Η Πύλη Guora, η Μεγάλη Πόρτα για τους Ρεθυμνιώτες, που χτίστηκε το 16ο αιώνα μαζί με το τείχος της πόλης, αποτελεί την από ξηράς είσοδο στην παλιά πόλη. Περνώντας την, ξεκινάτε ένα ταξίδι στο παρελθόν, μέσα από τους δρόμους όπου η καρδιά της πόλης συνεχίζει εδώ και αιώνες να χτυπά χωρίς να χάνει καθόλου το ρυθμό της.
Λίγο μετά τη Μεγάλη Πόρτα, θα συναντήσετε τον Άγιο Φραγκίσκο, που χτίστηκε επί Ενετοκρατίας, ανακαινίστηκε πρόσφατα και πλέον υποδέχεται καλλιτεχνικές εκθέσεις.

Πίσω του απλώνεται η νέα πλατεία Μικρασιατών, με τα παλιά σπίτια, το τουρκικό σχολείο και το Νερατζέ Τζαμί, το οποίο, αν και καλύπτεται χρόνια από σκαλωσιές, συνεχίζει να εντυπωσιάζει με το μέγεθός του, το μιναρέ του, που είναι ο ψηλότερος στην πόλη, τους τρεις τρούλους και τους δύο εξώστες του. Είναι ένα από τα λίγα τζαμιά στη χώρα με τέτοια αρχιτεκτονική, και σήμερα αποτελεί ζωντανό κομμάτι της ζωής του Ρεθύμνου, αφού στεγάζει το Ωδείο.
Οι λάτρεις των θαλασσών μπορούν να κατευθυνθούν προς το Μουσείο Ενάλιας Ζωής στην οδό Αραμπατζόγλου, όπου εκτίθενται μαλάκια, κνιδόζωα, σπόγγοι, ιχθύες και ορισμένα απολιθώματα.
Εναλλακτικά, επισκεφθείτε το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο (τηλ.: 28310- 23667) που στεγάζεται σε ένα βενετσιάνικο κτίριο του 17ου αιώνα, στην οδό Βερνάρδου, με συλλογές που περιλαμβάνουν υφαντά, μουσικά όργανα, αγροτικά εργαλεία, κεραμικά, νομίσματα και φωτογραφίες εποχής, αλλά και ειδική αίθουσα για τις παραδοσιακές καλλιέργειες και την προετοιμασία του ψωμιού.

Στον αριθμό 30 της Βερνάρδου σταματήστε όχι μόνο για να χαζέψετε τον κ. Γιώργο Χατζηπαράσχο που ζυμώνει φύλλο και κανταΐφι στο εργαστήριό του, αλλά και για να θαυμάσετε το εντυπωσιακό θύρωμα, με το οικόσημο των Clodio και τη λατινική επιγραφή: «Με την αρετή αστράφτει το σπίτι!».
Στην πολύβουη πλατεία Τίτου Πετυχάκη ή Πλάτανο, όπως τον ξέρουν οι Ρεθυμνιώτες, ξεδιψάστε στην πολυφωτογραφημένη κρήνη Ριμόντι, που δροσίζει αιώνες τώρα τους περαστικούς. Το νερό κυλάει από το στόμα τριών λεοντοκεφαλών, που πλαισιώνονται από κίονες με περίτεχνα κορινθιακά κιονόκρανα, ενώ στο κέντρο δεσπόζει το οικόσημο του Ενετού ρέκτορα Α. Ριμόντι.
Ανατολικά, στην οδό Παλαιολόγου, θαυμάστε την αρχιτεκτονική της Λότζιας του 16ου αιώνα, της «λέσχης» των Βενετσιάνων αρχόντων, που σήμερα στεγάζει πωλητήριο μουσειακών αντιγράφων του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων.
Στην Αρκαδίου, μέσα σε ένα μικρό κήπο δείτε το αναστηλωμένο Τζαμί Καρά Μουσά Πασά, που χτίστηκε αρχικά ως μονή Αγ. Βαρβάρας, ενώ σίγουρα κάποιο από τα μαγαζάκια της οδού Σουλίου, που διαθέτουν από χειροποίητα αντικείμενα μέχρι ελαιόλαδο και ρακή, θα σας τραβήξει την προσοχή.
Με κατεύθυνση προς την οδό Νικ. Φωκά, από την κρήνη Ριμόντι, αναζητήστε την Κυρία των Αγγέλων, το ενετικό κτίσμα που στεγάζει το ναό της Μικρής Παναγίας, όπως τον λένε οι Ρεθυμνιώτες για να τον ξεχωρίζουν από τον Μητροπολιτικό Ναό της Παναγίας. Στη Ν. Φωκά, το μακρύ στενό για τους ντόπιους, θα κάνετε μία από τις καλύτερες βόλτες, ανάμεσα σε κρήνες, αρχοντικά και εντυπωσιακά θυρώματα.
Εκτός της παλιάς πόλης, κάντε ένα πέρασμα από τη συνοικία Μασταμπάς, ανακαλύψτε ένα από τα πιο επιβλητικά οθωμανικά μνημεία, το τέμενος ή τζαμί του Βελή Πασά, με τον αρχαιότερο μιναρέ στην πόλη, του 1789, και συνολικά 9 τρούλους στη στέγη του. Σήμερα στεγάζει το παράρτημα του Μουσείου Γουλανδρή στην Κρήτη, με στοιχεία για τη γεωλογική και παλαιοντολογική ιστορία της Κρήτης (τηλ.: 28310-23083).

Ανακαλύψτε την ενδοχώρα

Ξυπνήστε τον περιηγητή μέσα σας και αναζητήστε τις ομορφιές των χωριών και της φύσης του Ρεθύμνου, που στολίζονται με τα χρώματα του φθινοπώρου.
Ξεκινήστε αποτίοντας φόρο τιμής στο σημαντικότερο μνημείο ελευθερίας και θάρρους στην Κρήτη, τη Μονή Αρκαδίου, που απέχει 23 περίπου χλμ. από το Ρέθυμνο και μετρά 8 αιώνες παρουσίας στη ζωή του νησιού. Υπήρξε κέντρο παιδείας και αντιγραφής χειρογράφων, ενώ διέθετε εργαστήρια παραγωγής χρυσοκεντημάτων, ιδιαίτερα ονομαστά τον 17ο-18ο αιώνα. Το 1866 υπήρξε θέατρο του Ολοκαυτώματος, όταν ο οπλαρχηγός Κ. Γιαμπουράκης, σε μία απελπισμένη κίνηση και υπό την πολιορκία των Τούρκων του Μουσταφά Πασά, έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη της Μονής, τινάζοντας στον αέρα τους 964 αποκλεισμένους Κρητικούς και πλήθος Τούρκων. Η πυριτιδαποθήκη παραμένει όπως ήταν στις 8 Νοεμβρίου όταν ανατινάχθηκε, ενώ στην παλιά τράπεζα στεγάζεται μικρό μουσείο. (ωράριο επισκέψεων: Νοέμβριο 9 π.μ.-17 μ.μ., Δεκέμβριο-Μάρτιο 9 π.μ.-16 μ.μ., τηλ.: 28310-83135-6, 83116, www.arkadimonastery.gr)
Λίγο ανατολικότερα, στους βορειοδυτικούς πρόποδες του Ψηλορείτη, 27 χλμ. από το Ρέθυμνο, απλώνεται ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους του νομού, η αρχαία Ελεύθερνα. Πρόσφατα, οι αρχαιολόγοι του Πανεπιστημίου Κρήτης, που σκάβουν στην περιοχή από το 1985, ανακάλυψαν 3.000 φύλλα χρυσού σε πιθάρι, όπου είχαν ταφεί μια γυναίκα και ένας έφηβος.
Τα ευρήματα από την αρχαία Ελεύθερνα, που άκμασε την αρχαϊκή, ελληνιστική, ρωμαϊκή και πρωτοβυζαντινή περίοδο, και υπήρξε μία από τις ισχυρότερες πόλεις-κράτη της Κρήτης, είναι εντυπωσιακά, ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος του αρχαιολογικού χώρου δεν είναι επισκέψιμο.
Εντούτοις, μπορείτε να εξερευνήσετε χωρίς περιορισμούς τις Μαργαρίτες, το χωριό των κεραμικών. Μη φύγετε αν δεν αγοράσετε κάποιο από τα πήλινα σκεύη που πωλούνται σε κάθε δρομάκι του χωριού, ενώ για να δείτε τα κεραμικά εν τη γενέσει τους περάστε από το εργαστήριο «Κεραμείον» (τηλ.: 28340-92135). Το χωριό απέχει 25 χλμ. από το Ρέθυμνο, η θέα από την πλατεία του είναι μαγευτική και οι εκκλησίες του, ιδιαίτερα ο Άγιος Ιωάννης, με το ταπεινό πέτρινο τέμπλο, και το μοναστήρι του Σωτήρος, του 16ου αιώνα, αξίζουν μια επίσκεψη.

Παραμένοντας βόρεια του Ψηλορείτη, στα χωριά του ορεινού Μυλοποτάμου, τολμήστε να περάσετε από τα Ζωνιανά, που απέχουν 47 χλμ. από το Ρέθυμνο, για να ανακαλύψετε στο κέντρο του χωριού το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων του Δ. Ποταμιάνου. Στα δωμάτιά του ζωντανεύουν σημαντικές μορφές της Κρήτης, όπως ο Ε. Βενιζέλος, ο Δ. Θεοτοκόπουλος, ο Ν. Καζαντζάκης, αλλά και σκηνές της ιστορίας της, όπως η ανατίναξη της Μονής Αρκαδίου (τηλ.: 28340-61087).
Περπατήστε, ακόμα, στους δαιδαλώδεις διαδρόμους του Σπηλαίου Σφεντόνη των Ζωνιανών.
Η συνολική του επιφάνεια ξεπερνά τα 3.000 τ.μ., η επισκέψιμη διαδρομή είναι περίπου 270 μέτρα, ενώ σε κάποιους από τους 14 θαλάμους του έχουν βρεθεί θραύσματα αγγείων ηλικίας 5000 χρόνων! (ανοιχτό μόνο τα Σαββατοκύριακα, τηλ.: 28340-61209, www.zoniana.gr/sfentoni.htm)

Το πιο διάσημο χωριό, όμως, του Μυλοποτάμου, είναι αναμφισβήτητα τα Ανώγεια, 6 χλμ. μετά τα Ζωνιανά. Το 1944 πυρπολήθηκαν από τους Γερμανούς και φτιάχτηκαν ξανά από την αρχή, ενώ είναι γνωστά ως τόπος καταγωγής του Νίκου Ξυλούρη, του οποίου το σπίτι μπορείτε να δείτε στο χωριό, αλλά και μερικών από τους καλύτερους λυράρηδες της Κρήτης.
Στο οροπέδιο της Νίδας, 22 χλμ. από τα Ανώγεια, ανακαλύψτε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα λατρείας των Μινωιτών στον Ψηλορείτη και την Κρήτη ολόκληρη, το Ιδαίον Άντρον. Εκεί, σε υψόμετρο 1.500 μέτρων, σύμφωνα με το μύθο, η γυναίκα του Κρόνου η Ρέα, έκρυψε τον νεογέννητο Δία για να τον γλιτώσει από τη μανία του πατέρα του.
Στα νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου, ανακαλύψτε τα άγνωστα χωριά της κοιλάδας του Αμαρίου, που αρχίζουν δειλά δειλά να αναπτύσσονται, μετά και την αλλαγή που έφερε στο τοπίο η λίμνη Αμαρίου, που δημιουργήθηκε το 2009, με το Φράγμα των Ποταμών.

Κάντε το γύρο της και ετοιμαστείτε για birdwatching αποδημητικών και ενδημικών πουλιών που αναδεικνύουν ταχέως την περιοχή σε σημαντικό υδροβιότοπο.
Αφού δοκιμάσετε τις αμαριώτικες γεύσεις σε κάποια παραδοσιακή ταβέρνα της περιοχής, κάντε μια βόλτα από το χωριό Πατσός, 34 χλμ. περίπου από το Ρέθυμνο, για να περπατήσετε στο φαράγγι του. Είναι γνωστό και ως φαράγγι του Αγ. Αντωνίου, από το ομώνυμο εκκλησάκι που θα συναντήσετε σε μια σπηλιά στα πρώτα 200 μέτρα. Το εκκλησάκι είναι του 16ου αιώνα και η αρχαιολογική έρευνα έδειξε ότι μέχρι τον 4ο αιώνα στη σπηλιά υπήρχε ιερό του Ερμή Κραναίου.

Στο Μοναστηράκι του Αμαρίου, που απέχει 38 χλμ. από το Ρέθυμνο, οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως ερείπια παλαιοανακτορικού κέντρου (2000-1700 π.Χ.). Θα το βρείτε συνεχίζοντας 500 μέτρα με το αυτοκίνητο μετά το χωριό και 5 λεπτά πεζοπορίας, έχει έκταση 300 στρεμμάτων και έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής αποθήκες με πολλούς πίθους, όπου αποθήκευαν λάδι, κρασί και άλλα προϊόντα, εργαστήρια, κατοικίες, χώροι τελετουργιών και επίσημα διαμερίσματα.
Όσοι επιθυμούν να «δαμάσουν» το ψηλότερο βουνό του νησιού, μπορούν να έχουν ως αφετηρία τα μικρά χωριά στις υπώρειες του Ψηλορείτη, όπως η Λοχριά, 61 χλμ. από το Ρέθυμνο, και οι Κουρούτες, 50 χλμ., από όπου ξεκινάει δρόμος για το βουνό, αφού επικοινωνήσουν πρώτα με τον Ορειβατικό Σύλλογο Ρεθύμνου (τηλ.: 28310- 57766, http://eos.rethymnon.com).

Ολοκληρώστε την περιήγησή σας με το απαραίτητο προσκύνημα στη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, στην Πρέβελη, γνωστή και ως Πίσω Μονή Πρέβελη, που χτίστηκε τον 16ο-17ο αιώνα, και φέτος σώθηκε στο παρά πέντε από την πυρκαγιά που αφάνισε το φοινικόδασος της Πρέβελης, στην ομώνυμη παραλία.
Επί Τουρκοκρατίας υπήρξε καταφύγιο και ορμητήριο των εξεγερμένων Κρητικών, ενώ στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο ηγούμενος Α. Λαγουβάρδος φυγάδευε μέσω της Μονής στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων.
Στη Μονή φυλάσσεται Σταυρός με ένα μεγάλο τμήμα Τίμιου Ξύλου, ο οποίος θεωρείται θαυματουργός, ενώ στο μικρό μουσείο της εκτίθεται η μεγαλύτερη συλλογή φορητών εικόνων του Ρεθύμνου. (www.preveli.org).

Tip 1

Στην έξοδο των Ανωγείων στρίψτε δεξιά για να ανηφορίσετε στο εκκλησάκι του Αγίου Υακίνθου, προς τιμήν του οποίου διοργανώνονται κάθε χρόνο τα Υακίνθεια, αλλά και στην αρχαία Ζώμινθο, στάση των Μινωιτών προσκυνητών πριν το Ιδαίον Άντρον.

Tip 2

Στοχαστείτε για τη ζωή στο υποβλητικό τοπίο της υστερομινωικής νεκρόπολης των Αρμένων (1350-1200 π.Χ.), που απλώνεται κάτω από ένα δάσος βελανιδιάς και απέχει 10 περίπου χλμ. από το Ρέθυμνο. Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί 220 τάφοι λαξεμένοι στο βράχο και ένας θολωτός.

Tip 3

Αν θέλετε να κάνετε μία μέρα αποχή από τη ρακή, δοκιμάστε την Brink’s Rethymnian, την ξανθιά ή τη μαύρη βιολογική μπύρα, που κατασκευάζει στη Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία ένας Γερμανός ζυθοποιός!

Πώς να φτάσετε

(Πάντα) Χρήσιμα τηλέφωνα

των Χαρά Βηλάρα, Ελβίρα Δρακάκη