Η σειρά που σάρωσε και φέτος στα βραβεία Emmy κερδίζοντας Emmy “Καλύτερου σεναρίου σε Δραματική Σειρά” και “Καλύτερης Ηθοποιού σε Δραματική Σειρά” για την Claire Danes, έρχεται στο πρόγραμμα του Alpha.
Μπορούν οκτώ χρόνια στο σκοτάδι να λυγίσουν έναν πεζοναύτη και να τον
Ο Πανελευσινιακός επικράτησε με 102-91 του ΑΓΟΡ σε φιλικό παιχνίδι που διεξήχθη στο κλειστό της Γούβας. Ο Γιώργος Σκαραφίγκας και ο Θανάσης Γιαπλές έκαναν τις δοκιμές τους και οι δύο ομάδες έπαιξαν ανοιχτό μπάσκετ, αποζημιώνοντας τους θεατές.
Ενημερώνουμε όλους τους/τις ενδιαφερόμενους/ες ότι το Τμήμα Παιδείας και το Κέντρο Νέων του Δήμου, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (διά της Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης και του Ιδρύματος Νεολαίας και Δια Βίου
Συνελήφθη, σήμερα το πρωί στο Ρέθυμνο, από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας και της Ομάδας Πρόληψης και Καταστολής της Εγκληματικότητας (Ο.Π.Κ.Ε.) της Αστυνομικής Διεύθυνσής Ρεθύμνου, ένας 40χρονος,
H μουσική υπηρεσία Spotify είναι από σήμερα διαθέσιμη στην Ελλάδα και η ομάδα της δηλώνει ενθουσιασμένη που βρίσκεται εδώ. Από σήμερα, οι λάτρεις της μουσικής στην Ελλάδα μπορούν να εγγραφούν στη δημοφιλή υπηρεσία on-demand μουσικής και να αποκτήσουν νόμιμη πρόσβαση σε περισσότερα από 20 εκατομμύρια μουσικά κομμάτια.
Με ένα μόνο play μπορείτε να απολαύστε την αγαπημένη σας μουσική, κάθε μήνα.
Αν θέλετε να έχετε την αγαπημένη σας μουσική μαζί σας παντού, δοκιμάστε το Spotify Premium για το smartphone σας. Ξεκινήσετε το μουσικό ταξίδι με 2 μοναδικούς τρόπους: Το Spotify Free και το Spotify Unlimited.
– Spotify Free: Άμεση και εντελώς δωρεάν πρόσβαση από το desktop και το laptop σας. Εκατομμύρια διαθέσιμα τραγούδια με μόλις ένα κλικ.
Η δωρεάν έκδοση επιτρέπει τις διαφημίσεις.
– Spotify Unlimited: Απεριόριστη και αδιάκοπη μουσική.
Το Spotify σάς προσφέρει απεριόριστη μουσική χωρίς καμία διακοπή, από υπολογιστή, με μηνιαία χρέωση. Xωρίς διαφημίσεις και χωρίς καμία δέσμευση.
Και όλα αυτά με μόνο 3,49€ ανά μήνα.
– Spotify Premium: Η μουσική σάς συντροφεύει παντού. Ακούστε την σε όλες σας τις συσκευές, κατεβάστε και ακούσετε offline με βελτιωμένη ποιότητα ήχου, χωρίς διαφημίσεις και χωρίς δεσμεύσεις. Με μόνο 6,99€ το μήνα.
Βρείτε νέες προτάσεις ή προτεινόμενες λίστες κάθε μέρα με βάση τη μουσική που αγαπάτε, μέσα από το Discover. Επιλέξτε μια λίστα αναπαραγωγής που να ταιριάζει στη διάθεσή σας χρησιμοποιώντας το νέο Browse χαρακτηριστικό το οποίο περιλαμβάνει τις πιο δημοφιλείς λίστες και τις τελευταίες κυκλοφορίες.
Κι επειδή η μουσική είναι social, έτσι είναι και το Spotify. Μοιραστείτε τη μουσική μέσω του Spotify, στο Facebook, το Twitter, το blog σας και μέσω email. Μπορείτε επίσης να ακολουθήσετε τους φίλους σας, καλλιτέχνες και celebrities -και να ανακαλύψτε μαζί τους ό,τι νεότερο παίζει τώρα.
“To Spotify είναι ο καλύτερος τρόπος για να ακούτε μουσική καθώς σας προσφέρει όσα θα θέλατε από μια μουσική υπηρεσία. Προσφέρεται δωρεάν, είναι απλό στη χρήση και έχει τέλειο ήχο – θα σας ενθουσιάσει αμέσως» δήλωσε ο Yann Thebault, Managing Director της Spotify για τη Νότια Ευρώπη.
Ο Yann Thebault πρόσθεσε: «Θέλουμε να σας προσφέρουμε την καλύτερη μουσική για κάθε στιγμή σας. Ακούστε, ανακαλύψτε και μοιραστείτε. Το Spotify είναι ο ιδανικός music player».
To Spotify είναι η μεγαλύτερη μουσική υπηρεσία του είδους της στον κόσμο, με πάνω από 24 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες και πάνω από 6 εκατομμύρια συνδρομητές. Για περισσότερες πληροφορίες ή για να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε το Spotify, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα www.spotify.com ή επισκεφτείτε τη σχετική σελίδα στο Facebook www.facebook.com/spotify.
Σχετικά με το Spotify
To Spotify είναι μια βραβευμένη υπηρεσία ψηφιακής μουσικής που σας δίνει on-demand πρόσβαση σε πάνω από 20 εκατομμύρια μουσικά κομμάτια. Το όνειρό μας είναι να κάνουμε όλη τη μουσική του κόσμου άμεσα διαθέσιμη σε όλους, όπου και όποτε το θέλουν. Το Spotify καθιστά ευκολότερη από ποτέ την ανακάλυψη, τη διαχείριση και το μοίρασμα της μουσικής μαζί με τους φίλους σου, εξασφαλίζοντας παράλληλα μια δίκαιη συμφωνία με τους καλλιτέχνες.
To Spotify είναι πλέον διαθέσιμο σε 32 χώρες: Αυστρία, Δανία, Εσθονία, Φιλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία, Βρετανία, Ηνωμένες Πολιτείες, Μεξικό, Αργεντινή, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Χονγκ Κονγκ, Μαλαισία, Σιγκαπούρη και Ταιβάν, με συνολικά πάνω από 24 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες και 6 εκατομμύρια συνδρομητές .
Από τo 2008, όταν και ξεκίνησε στην Σουηδία, το Spotify έχει προσφέρει περισσότερο από μισό δισεκατομμύριο δολάρια στους κατόχους δικαιωμάτων, και έχει ως στόχο να προσφέρει άλλο μισό δισεκατομμύριο δολάρια κατά τη διάρκεια του 2013. Το Spotify είναι ήδη η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή εσόδων της ψηφιακής μουσικής για τις δισκογραφικές εταιρείες στην Ευρώπη (IFPI, 2011) και η μεγαλύτερη και πιο επιτυχημένη υπηρεσία streaming μουσικής του είδους του στον κόσμο.
Σε αποκλειστικό event στη Νέα Υόρκη απόψε, η Microsoft ανακοίνωσε τη δεύτερη γενιά των Surface, με τα μοντέλα αυτής της δεύτερης σειράς, να είναι το Surface 2 που το χαρακτηρίζει ως «το πιο παραγωγικό tablet που έχει φτιαχτεί ποτέ και το πιο «ανεβασμένο» Surface 2 Pro.
Ανοικτή πολιτική συζήτηση με τους κατοίκους της περιοχής, είχε την Κυριακή 22/9 στο Σελλί Ρεθύμνου ο βουλευτής Ρεθύμνου του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Ξανθός. Συζητήθηκαν διεξοδικά οι πολιτικές εξελίξεις και ιδιαίτερα το κλίμα που διαμορφώνεται
Κίνδυνος να πωληθεί η Σχολή Χωροφυλακής και άλλα 20 ακίνητα του δημοσίου στο Δήμο Ρεθύμνου που βρίσκονται σε λίστα ακινήτων του υπουργείου Οικονομικών για πιθανή αξιοποίηση, όπως αποκάλυψε η “Εναλλακτική Κίνηση”
Ξεκινάει την Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου 2013 η Δράση «Κατάρτιση» του «Τοπικού Σχεδίου για την Απασχόληση» (ΤοπΣΑ) Δήμου Ρεθύμνης, με την έναρξη ενός εκ των τεσσάρων Προγραμμάτων που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο, με θέμα «Ανάπτυξη
Συνεχίζεται και αυτή την Τετάρτη (25.9) και ώρα 19:00, όπως και κάθε Τετάρτη την ίδια ώρα, στα γραφεία της Εθελοντικής Ομάδας Πολιτικής Προστασίας Ρεθύμνου, Εμμ. Βερνάδου 8 (δίπλα στο Σπίτι του Πολιτισμού) το σεμινάριο για την απόκτηση διπλώματος Ραδιοερασιτέχνη,
Η Ελληνική Φωτογραφική Εταιρεία Κρήτης παρουσιάζει στο Σπίτι Πολιτισμού στο Ρέθυμνο, τη φωτογραφική συλλογή των Διεθνώς βραβευμένων φωτογράφων με καλλιτεχνικές φωτογραφίες που συμμετέχουν σε Διεθνείς φωτογραφικούς διαγωνισμούς.
Επιστολή με την οποία εκφράζει τη δυσαρέσκεια της τοπικής κοινωνίας σχετικά με την επικείμενη μείωση του διοικητικού προσωπικού στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, απέστειλε στους Υπουργούς Παιδείας & Θρησκευμάτων και Διοικητικής Μεταρρύθμισης
Συνελήφθη, σήμερα το πρωί στο Ρέθυμνο, από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Ασφαλείας Ρεθύμνου, ένας 32χρονος, για οφειλές δημοσίου.
Ένα σπουδαίο κέντρο γραμμάτων και παιδείας των βυζαντινών χρόνων, που θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως πρώτο ελληνικό πανεπιστήμιο, ανέσκαψε ο καθηγητής Αθ. Παλιούρας στην τοποθεσία Λουσούδι των Αστερουσίων, σε υψόμετρο 880 μ., κάτω από την κορυφή του Κόφινα!
Πρόκειται για το μοναστήρι των Τριών Ιεραρχών που ίδρυσε στα μέσα του 14ου αιώνα ο λόγιος μοναχός Ιωσήφ Φιλάγρης, ένας από τους πιο σημαντικούς σχολιαστές του Αριστοτέλη. Τον σημαντικό ρόλο του Φιλάγρη είχε αναδείξει το 1979 ο καθ. Γ. Παπάζογλου, στη διδακτορική διατριβή του με επιβλέποντα τον αείμνηστο καθηγητή Νίκο Παναγιωτάκη. Το ερειπωμένο μοναστήρι, που συνέχιζε να παραμένει άγνωστο, εντόπισε το 1992 ο δημοσιογράφος-συγγραφέας Νίκος Ψιλάκης και το περιέλαβε στο έργο του “Μοναστήρια και Ερημητήρια της Κρήτης”.
Τα εντυπωσιακά στοιχεία της ανασκαφικής έρευνας παρουσιάστηκαν σήμερα από τον καθηγητή κ. Παλιούρα, παρόντων του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Γορτύνης & Αρκαδίας Μακαρίου, του Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρου Αρναουτάκη, της αντιπεριφερειάρχη Κρήτης Θεανώς Βρέντζου, του Ηγούμενου της Μονής Κουδουμά Αρχιμανδρίτη Μακάριου, του π. Ιλαρίωνα, του αρχιτέκτονα Ηρακλή Πυργιαννάκη, που ανάλαβε τη μελέτη αναστήλωσης του ημιερειπωμένου καθολικού, και των αρχαιολόγων συνεργατών της ανασκαφής Μαρίας Σηφάκη και Στυλιανής Καλλεντάκη.
Όπως αναφέρθηκε στη συνέντευξη τύπου, ο λόγιος μοναχός και αριστοτελικός σχολιαστής Ιωσήφ Φιλάγρης δραστηριοποιήθηκε σε μια έρημη περιοχή της Νότιας Κεντρικής Κρήτης (αναφέρεται και ως Ερημούπολις), όπου υπήρχαν διάσπαρτα μονύδρια, ασκηταριά και σπήλαια -χώροι διαμονής των ερημιτών, που συνέχιζαν τη μακραίωνη πορεία του ασκητικού βίου. Στην ευρύτερη περιοχή, άλλωστε, βρίσκεται το Αγιοφάραγγο, ιερός τόπος ασκητών και αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ο κ. Παλιούρας αναφέρθηκε αναλυτικά όχι μόνο στο “Διδακτήριο – Πανεπιστήμιο” του Φιλάγρη, αλλά και σε μια τελευταία του ανακάλυψη: στο μοναστήρι των Τριών Ιεραρχών, στα ερημικά Αστερούσια, υπήρχε κέντρο αντιγραφής χειρογράφων. Εκεί, ο Ιωσήφ Φιλάγρης αντέγραφε κώδικες, χειρόγραφα και περγαμηνές, όχι μόνο των πατερικών κειμένων, αλλά και αρχαίων συγγραφέων, ιδιαίτερα, μάλιστα του Αριστοτέλη. Αξίζει να σημειωθεί, όπως επεσήμανε ο καθηγητής Παλιούρας, ότι την εποχή εκείνη ο Αριστοτέλης ήταν σε διωγμό σε ολόκληρη την Ευρώπη “λόγω του ότι ήταν ο θεμελιωτής των θετικών επιστημών. Η Καθολική Εκκλησία είχε εξαπολύσει ένα φοβερό διωγμό των έργων του. Οι κώδικες του Φιλάγρη μαρτυρούν μια πρώιμη πνευματική αναγέννηση και τα χειρόγραφά του διασώζονται σήμερα σε μεγάλες βιβλιοθήκες του Λονδίνου, της Βιέννης, του Παρισιού, του Βουκουρεστίου, κ.α.”
Μιλώντας για το βιβλιογραφικό εργαστήριο ο κ. Παλιούρας τόνισε: “Ανασκάπτοντας τον χώρο της μονής εντοπίσαμε ένα παραλληλόγραμμο δωμάτιο που έχει ακριβώς την τυπολογία των σκριπτορίων. Είναι το πρώτο βιβλιογραφικό εργαστήριο που ανακαλύπτουμε σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο».
Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης έκανε λόγο για μια σημαντική προσπάθεια, «μια μεγάλη ανακάλυψη για τον Ελληνικό Πολιτισμό, για την ιστορία της Κρήτης, από τον καθηγητή κ. Παλιούρα σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Γορτύνης και Αρκαδίας. Η Περιφέρεια έχει την υποχρέωση να στηρίξει τον πολιτισμό μας, να αναδείξει την ιστορία του νησιού. Είμαστε σε συνεργασία με όλους τους φορείς και τα αποτελέσματα θα είναι σημαντικά όχι μόνο για την περιοχή του Κόφινα, αλλά για ολόκληρη την Κρήτη και την Ελλάδα».
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Γορτύνης & Αρκαδίας κ. Μακάριος ευχαρίστησε την Μονή Κουδουμά που χρηματοδοτεί τις ανασκαφικές εργασίες στο “Λουσούδι”.
«Υπάρχουν χειρόγραφα ιστορικά που μιλούν για Κοφίνιον όρος, και αναδεικνύουν την ιστορική βαρύτητα της περιοχής. Είναι μια ανασκαφή που θα φέρει πολύ σημαντικά ευρήματα στο φώς».
Η αρχαιολογική έρευνα άρχισε πέρυσι και αφού πρώτα η οικογένεια Γρ. Σταματάκη από τα Καπετανιανά, στην οποία ανήκει ο χώρος, πρόσφερε το ναό και τον περίβολό του στη Μονή Κουδουμά.
Ιστορικά στοιχεία
Ο Ιωσήφ Φιλάγρης, επειδή είχε να αντιμετωπίσει την απαγόρευση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας από τους Βενετούς κατακτητές και την καταπίεση της προπαγάνδας των ρωμαιοκαθολικών της Κρήτης, βρήκε πρόσφορο έδαφος στον απομακρυσμένο χώρο του Κόφινα, όπου έστησε το Μοναστήρι του, και με τους φοιτητές του, στους οποίους δίδασκε ελληνική φιλολογία, Πατέρες της Εκκλησίας, Μαθηματικά και Ιατρική, ανέπτυξε σε τρία σημεία τη δράση του:
α. Διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας σε υψηλό επίπεδο. β. Αντιρρητική Θεολογία, όπου μαζί με τους σύγχρονούς του σπουδαίους θεολόγους Ιωσήφ Βρυέννιο και Νείλο Δαμιλά ανασκεύαζαν τις κακοδοξίες των καθολικών. γ. Αντέγραφε κώδικες με πατερικά κείμενα, αλλά και με έργα του Αριστοτέλη, το έργο του οποίου βρισκόταν σε διωγμό από την καθολική Εκκλησία. Σώζονται έργα του Αριστοτέλη που εγράφησαν «διά χειρός Ἰωσήφ Φιλάγρη, μοναχοῦ τοῦ Κρητός καί τῶν αὐτοῦ φοιτητῶν ἐν τῇ μονῇ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, κάτωθι Κωφηνίου Ὄρους εἰς θέσιν Λουσούδι», στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη Ρώμη, στο Βουκουρέστι, στο Άγιον Όρος κλπ.
Η ανασκαφή, κάτω από δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ευτύχησε να αποκαλύψει ως σήμερα σειρά κελιών, το μαγκιπείον (κουζίνα), την Τράπεζα, αποθηκευτικούς χώρους, το Αρχονταρίκι και το σημαντικότερο όλων: το Scriptorium, δηλαδή το βιβλιογραφικό εργαστήριο, όπου ο Φιλάγρης και οι φοιτητές του αντέγραφαν τα χειρόγραφα, έργα των Πατέρων και ιδιαίτερα έργα του Αριστοτέλη, τον οποίο μάλιστα ο ίδιος ο Φιλάγρης σχολίαζε.
Η ταινία του Άγγελου Σπάρταλη Από τη Γη στη Σελήνη, είναι η πρώτη ελληνική ταινία κινουμένων σχεδίων μεγάλου μήκους, απολαυστικότατη, «χειροποίητη» και συνδυάζει τη μουσική, τις επιστήμες, την Ιστορία και τη ζωγραφική με τον κινηματογράφο,
Παιδιά κι ήντα γινήκανε του κόσμου οι αντρειωμένοι
Μουδέ στσι μέσες φαίνουνται μουδέ στσ’ αναμεσάδες
Κάτω στην άκρη τ’ ουρανού στην τέλειωση του κόσμου
Σιντεροπύργο χτίζουνε
Ο κάθε τόπος είναι οι αθρώποι του. Που διαμορφώνονται απ’ αυτόν και το διαμορφώνουν κι εκείνοι με τη σειρά τους. Κι εμείς σήμερο για έναν τόπο θέλομε να μιλήσομε, για τους αντρειωμένους που αναθράφηκαν στα χαράκια και τις λέσκες του, που συνήθισαν να κοιτούνε το Χάρο κατάματα. Γιατί στη Δυτική Κρήτη, με επίκεντρο την επαρχία Σφακίων, το αφιλόξενο ανάγλυφο του εδάφους εξελίχθηκε σε μήτρα της ελευθερίας και καταφύγιο όσων βίωναν την καταπίεση στις άλλες περιοχές του νησιού.
Εδώ, όπως και σ’ όλη την Ελλάδα, μέσα από το διαρκή αγώνα του λαού μας ενάντια σε Δυτικούς και Τουρκους δυναστες, διαμορφώθηκαν οι διαχρονικές αξίες μας, ελευθερία, εργατικότητα, πρεπιά, αντίσταση, τιμιότητα, σεβασμός, σεμνότητα. Και εδώ, οι αξίες και τα αξιομνημόνευτα γεγονότα, οι περιπέτειες του τοπικού πληθυσμού αλλά και τα ευρύτερα βάσανα του Ελληνισμού, καταγράφηκαν και παραδόθηκαν στις επόμενες γενιές με το τραγούδι. Κι όπως σε κάθε περιοχή της πατρίδας μας, έτσι και στη Δυτική Κρήτη το τραγούδι έχει τις ιδιαιτερότητές του.
Εδώ όμως, μιλούμε για ιδιαιτερότητες που ξεφεύγουν από το πώς εκφέρεται η μελωδία και ποιος είναι ο ρυθμός. Μιλούμε για έναν τρόπο ζωής, μιλούμε για τις παρέες που γίνονται μέσα από το τραγούδι, μιλούμε για το Τραγούδι με ταυ κεφαλαίο, αυτό που οι επιστήμονες ονόμασαν κάποια στιγμή ριζίτικο.
Η ζωή στη μαδάρα είναι δεμένη με το Τραγούδι κι αυτό πάλι μόνο σ’ αυτήν μπόρεσε ν’ αναπτυχθεί. Η στιβαρή μελωδία, ο σκοπός, παραδομένος από γενιά σε γενιά σε βάθος χρόνου απροσδιόριστο, απηχεί κοινωνίες πολεμικές και ολιγαρκείς, γι’ αυτό ελεύθερες. Απηχεί ακόμα μιαν εποχή κι ένα στάδιο της μουσικής όπου δε γινόταν ακόμα μελοποίηση του στίχου, αλλά τα λόγια εντασσόταν σε ήδη δεδομένες μελωδικές φόρμες, όπως παρατηρεί ο Καβρουλάκης στην κλασική μελέτη του «Οι ρίζες των Ριζίτικων τραγουδιών». Κι εδώ, έχομε μελωδίες των οποίων το ύφος προδιαθέτει για έναν ηρωικό, σοβαρό χαρακτήρα και στις οποίες προσαρμόζεται στίχος με αντίστοιχο περιεχόμενο.
Άντρες γιάντα με διώχνετε, γιάντα μ’ απολαλείτε
Όξω γιατ’ είμαι μοναχός κι είμαι ξαρματωμένος;
Μ’ αφήστε με ν’ αρματωθώ να βάλω τ’ άρματά μου
Να ιδείτε τότες πόλεμο
Έτσι, ο αντιστασιακός χαρακτήρας του λαού μας στα Σφακιά και τη ρίζα, εκφράστηκε με συγκεκριμένο τρόπο τραγουδιστικά. Αλλά εδώ το τραγούδι πήγε ένα βήμα παραπέρα: Αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία γίνονται οι παρέες, με τον τρόπο που τραγουδιέται και τη συλλογικότητα που προϋποθέτει. Γιατί στην τάβλα, το φαγητό είναι η πρόφαση και οι συζητήσεις το προοίμιο αυτού που θα ακολουθήσει. Κι όταν έχει προχωρήσει το φαγοπότι κι η κουβέντα, βάζει κάποιος την αρχή. Όχι τυχαία. Πρέπει να είναι σεβαστό πρόσωπο ή ο οικοδεσπότης. Οι γύρω του θα τον συνδράμουν στο τραγούδι που θ’ αρχίσει, και θα συνεχίσουν μέχρι τον ενάμιση πρώτο στίχο, οπότε θα το «πάρουν» οι υπόλοιποι του τραπεζιού και θα το επαναλάβουν. Μόλις τελειώσουν, θα συνεχίσει η πρώτη πατούλια στο δεύτερο ενάμιση στίχο, που συνήθως ξεκινά με τον τελευταίο μισό της προηγούμενης κοντυλιάς, θα το ξαναπάρουν οι άλλοι, κι αυτό θα γίνει ακόμα μια φορά. Σύνολο τρεισήμισι στίχοι, τραγουδισμένοι τελικά από όλους, και το τραγούδι σταματά άσχετα αν ολοκληρώνεται το νόημα εκεί ή όχι.
Γη πέτε το γή να το πώ τση τάβλας το τραγούδι
γιατί κι η τάβλα θέλει το κι η συντροφιά καλεί το
κι ο νοικοκύρης του σπιθιού χαρά μεγάλη το ‘χει,
να πουν τραγούδι του σκαμνιού.
Δε χρειάζεται να ολοκληρώνεται το νόημα γιατί αφενός όλοι γνωρίζουν τα λόγια, αφετέρου πρέπει να προλάβουν όλοι να ξεκινήσουν τραγούδι, και βέβαια, να πουν όσο περισσότερα γίνεται. Αυτό επιβεβαιώνει όμως και κάτι άλλο που είπαμε, ότι ο σκοπός από μόνος του υποβάλλει το ύφος, το νόημα, την ψυχική ανάταση στους συνδαιτυμόνες, έτσι ώστε τα λόγια να έχουν δευτερεύοντα ρόλο. Αλλά κι όταν η παρέα εκτραχύνεται, πάλι το τραγούδι που θα πιάσει κάποιος θα φέρει την τάξη, προσοχή όμως, όχι την τάξη της καταστολής αλλά αυτή της οικειοθελούς προσχώρησης σε ένα κλίμα αμοιβαίου σεβασμού και φιλίας. Είναι αυτό που έχει γράψει ένας καλός φίλος που δεν είναι πια μαζί μας, ο Νίκος ο Ψαρός, πως ο άθρωπος της Μαδάρας αγάλλεται, δεν πλαντάσσει.
Το Τραγούδι συμπυκνώνει λοιπόν τη στάση ζωής του λαού μας.
Να ιδείτ’ ήντα παραγγενε μια φρόνιμη του γιου τζη
Φιε μου κι αν πας στο καπηλειό απου ‘ν’ οι χαροκόποι
Τήρα διαντήρα το σκαμνί τον τόπο να καθίζεις
Με τον καλλιά σου κάθιζε και νηστικός σηκώνου
Κι ακόμα, καταγράφει έμμετρα τα γεγονότα και τις ιστορικές στιγμές, διατηρώντας τες ζωντανές στη μνήμη των επόμενων γενεών, σε περιόδους που δεν υπήρχε ο καταιγισμός πληροφόρησης και η πληθώρα ερμηνειών που βιώνομε σήμερο, σε περιόδους που τα αυτονόητα ήταν όντως αυτονόητα και οι αφηγήσεις δεν εξυπηρετούσαν σκοπιμότητες.
Απέστειλέ μ’ ο βασιλιάς τσι βίγλες να μπαστίσω
κι ούλες τσι βίγλες μπάστισα κι ούλες λαγώνεψά τζι
κι ούλες τσ’ ηύρηκα ξυπνητές κι ούλες τσι παραβλέπα
τη βίγλα τω Σαρακηνώ ηύρηκα κι εκοιμάτο
Η Δυτική Κρήτη, με επίκεντρο την επαρχία Σφακίων, κατέχει ξεχωριστή θέση στο κρητικό αλλά και ευρύτερα ελληνικό γίγνεσθαι. Από δω ξεκινούν οι επαναστάσεις, εδώ καταφεύγουν οι ανυπότακτες ψυχές όλου του νησιού, για να πετάξουν όλοι μαζί σαν ελευθερωτές κι εκδικητές στο κατωμέρι. Από δω, απομονωμένοι από την υπόλοιπη Κρήτη αλλά ανοιχτοί σ’ όλο τον κόσμο μέσω της θάλασσας και της ναυτιλίας, συμμετέχουν στις αναζητήσεις και αγωνίες του λαού μας. Θαυμάζουν το Διγενή. Προσβλέπουν στον αυτοκράτορα της Νίκαιας, μετά την πρώτη Άλωση, για να ελευθερώσει την Κρήτη από τους Ενετούς. Θρηνούν, πρώτοι απ’ όλους τους Έλληνες το κούρσος της Αντριανούπολης. Προστρέχουν για βοήθεια στην πολιορκία της Πόλης από το Μωάμεθ και τους Τούρκους, όντας οι ίδιοι υπόδουλοι των Ενετών. Συμμετέχουν στον πανελλήνιο Σηκωμό των Ορλωφικών το 1770, με το Δασκαλογιάννη και στη Φιλική Εταιρεία λίγο αργότερα. Αγωνίζονται για την Ένωση, όταν βρεθούν εκτός του νεοσύστατου ελλαδικού κρατίδιου. Ελευθερώνουν άλλες ελληνικές περιοχές πριν ακόμα ενωθούν οι ίδιοι με την Ελλάδα, ακριβώς 100 χρόνια πριν. Και κάθε επεισόδιο γίνεται Τραγούδι.
Ποιος είν’ αψύς κι ογλήγορος περίσσια προκομένος
Να πάει στη Χώρα τω Σφακιών απού ν οι καπετάνιοι
Κι οι Τούρκοι ξεπροβάλλανε εις το σελί τση Κράπης
Να παν να κλείσουν τον Κατρέ
Τα τραγούδια αυτά δεν είναι μουσειακά είδη επειδή είναι παλιά. Άλλωστε στη Δυτική Κρήτη η έννοια του χρόνου είναι εντελώς σχετική, ο Δασκαλογιάννης του 1770 κι ο Καντανολέος του 1527 είναι πρόσωπα οικεία, προσιτά, κοντινοί πρόγονοι κι όχι μορφές ιστορικές των βιβλίων.
Οι αθρώποι της Μαδάρας και σήμερο με τον ίδιο τρόπο γλεντίζουν όπως και τότε, τους ίδιους σκοπούς λένε, τα λόγια μόνο εμπλουτίζονται καθώς καινούργια επεισόδια της ιστορίας μας παίρνουν κι αυτά τη θέση τους μέσα στους δεδομένους σκοπούς. Αυτοί που σήμερο τραγουδούν τα ριζίτικα στη Δυτική Κρήτη, είναι αυτοί που συνεχίζουν την παράδοση και την πάνε παραπέρα. Όχι γιατί τραγουδούν, αλλά γιατί έχουν το ήθος της τάβλας και της συντροφιάς, αυτό είναι που μετρά κι όχι το είναι κάποιος τεχνικά καλός τραγουδιστής.
Μάνα μου φίλους μπιστικούς θα τραπεζοκυκλώσω
Βάλε κεντίδια στα σκαμνιά και ρόδα στα τραπέζια
Βάλε κανάτες πλουμιστές και κούπες ασημένιες
Χρουσά μαχαιροπήρουνα
Το ριζίτικο, για όποιον δεν το γνωρίζει, μπορεί να φαίνεται βαρετό, άρρυθμο, κουραστικό. Δεν είναι για όλους, είναι γι αυτούς που προσχωρούν στους κώδικες και τις συμπεριφορές κοινωνιών απομονωμένων και αυτεξούσιων, που δεν ανέχτηκαν κατακτητή και που έπρεπε να διασφαλίσουν την κοινοτική τους οργάνωση και ισορροπία μέσα από δικούς τους κανόνες.
Ούτε άρρυθμο είναι το Τραγούδι. Αυτό που λογιέται από όσους δεν το γνωρίζουν σαν έλλειψη ρυθμού, οφείλεται στο ότι μουσικολογικά ανήκει στον ελεύθερο ρυθμικό τύπο και όχι στον περιοδικό, όπου ανήκουν πχ οι χοροί, όπως γράφει κι ο Καβρουλάκης.
Το ριζίτικο λοιπόν είναι παρόν, ζώσα παράδοση και εμπλουτιζόμενη μέχρι χτες σε συλλογικό επίπεδο (γιατί και σήμερα μερικοί μεμονωμένοι μερακλήδες μπορούν και βγάζουν τραγούδια που τ’ αγκαλιάζουν οι παρέες), με πιο πρόσφατα ιστορικά γεγονότα τον Ενωτικό αντιαποικιακό αγώνα της Κύπρου τη δεκαετία του 50. Μπορεί άραγε και σήμερα να προσφέρει κάτι, σε μια Ελλάδα που υποτάσσεται στο δυτικό πρότυπο, που χάνει την ιδιοπροσωπία της, που ζει πια σαν αποικία χρέους; Ποια είναι η θέση του Τραγουδιού και γενικότερα της παράδοσής μας στη σημερινή εποχή;
Την απάντηση σ’ αυτό θα τη δώσομε εμείς οι ίδιοι, είναι στο χέρι μας. Το ριζίτικο έχει να προσφέρει δυο σημαντικά στοιχεία στον αγώνα επικαιροποίησης της παράδοσής μας, δηλαδή της προσπάθειας να κοιτάξομε το σημερινό κόσμο με τα κλειδιά που μας έχουν στείλει οι παλιοί μας, κι όχι με φυτευτή μεταφορά των προτύπων του «πολιτισμού» της παγκόσμιας αγοράς και της ατομικής κατανάλωσης στον τόπο μας, καθιστάμενοι χρήσιμοι ηλίθιοι ενός μοντέλου χρεοκοπημένου.
Το πρώτο στοιχείο είναι η υπόμνηση της ιστορικής μας συνέχειας και των αξιών μας από τα Τραγούδια. Υπόμνηση που έρχεται να δώσει σε ανύποπτο χρόνο και δίχως σκοπιμότητες απάντηση στις θεωρίες νεοταξικών ιστορικών που προσπαθούν να μας πείσουν ότι εμείς σα λαός έχομε ιστορία διακοσίων χρόνων, ότι το Βυζαντινό και αρχαίο μας παρελθόν είναι παρελθόν άλλου λαού κι όχι του δικού μας. Κι έρχεται το Ριζίτικο και τραγουδεί το Διγενή και τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, μιλεί για τους κουρσάρους και τους Σαρακηνούς, και παραδίδεται από γενιά σε γενιά μέχρι εμάς, κάνοντας κουρελόχαρτο τις θεωρίες των υπαλλήλων του Τζωρτζ Σόρος.
Όντεν εδικονίζεντο ο Κωνσταντής στα ξένα
Τσι ρούγες ρούγες πορπατεί και τα στενά διαβαίνει
Κι είχε τα ράσα κούντουρα κι εφάνη τ’ άρματά ντου
Κι εφάνη τ’ αλαφρό σπαθί και τ’ αργυρό φουκάρι
Το δεύτερο στοιχείο είναι η αναβάπτιση στο ήθος και τις αξίες του λαού μας, που επιτυγχάνεται στις ριζίτικες παρέες στην Κρήτη. Απ’ αυτές παίρνομε κι εμείς κουράγιο και θάρρος, αυτές μας δίδουν τη δύναμη να συνεχίσομε. Εκεί, όποιος αποτελεί παραφωνία, όποιος έρχεται για τον τύπο κι όχι για την ουσία, απομονώνεται μέσα από τη σιωπηλή αποδοκιμασία των υπόλοιπων. Και είτε αποβάλλεται είτε επανέρχεται στο ήθος της τάβλας, βελτιώνεται κι ο ίδιος δηλαδή. Στην Αττική, οι ριζίτικες παρέες έχουν πιο δύσκολο έργο. Έχουν να αντιμετωπίσουν νοοτροπίες αθηναϊκές, ανθρώπων που δε σέβονται αυτό που σηματοδοτεί το ριζίτικο, τραγουδιστών του γιουτιουμπ και της κασέτας, που έρχονται στην παρέα για τη φιγούρα, δίχως σεβασμό στο Τραγούδι και τη συντροφιά.
Κι όσο η Κρήτη γίνεται μόδα, ξεπέφτουν και μερικοί τέτοιοι στο Ριζίτικο, τενεκέδες άδειοι που κάνουν θόρυβο αντίστροφα ανάλογο αυτού που έχουν να προσφέρουν. Αυτοί, στην Αθήνα δεν αντιμετωπίζονται με τη σιωπηρή απόρριψη και τη μεγαλοθυμία των αθρώπων της Μαδάρας, γιατί είναι, εχτός από άσχετοι, αναλογικά πολλοί. Αυτοί πρέπει να εκδιωχθούν από τη ριζίτικη συντροφιά άμεσα, η κρητική ανωτερότητα εδώ δε μπορεί να εκτιμηθεί απ’ αυτούς και μπορεί να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης που θα επιτρέψει την είσοδό τους και τελικά την αλλοίωση της ριζίτικης παρέας. Αντίθετα, αθρώποι άσχετοι μεν με το Τραγούδι και την παράδοσή μας, που όμως θα πλησιάσουν με σεβασμό και σεμνότητα την παρέα, είναι καλοδεχούμενοι και κέρδος για όλους.
Όταν λοιπόν λέμε αν θα μπορέσει το Τραγούδι να προσφέρει κάτι σήμερο, η απάντηση είμαστε εμείς κι όχι αυτό. Αυτό και η παράδοσή μας, μας δείχνουν το δρόμο. Είμαστε εμείς άξιοι να τον ακολουθήσομε; Μπορούμε με τις αξίες των παλιών μας να βγούμε στο σημερινό κόσμο και να προτείνομε απαντήσεις μέσα από την ιδιοπροσωπία μας; Μπορούμε, στην εποχή του μνημονίου και της νέας τάξης, να παραγάγομε ιστορία, πράξεις άξιες να γίνουν κι αυτές τραγούδι όπως κάποτε; Εδώ είναι λοιπόν το στοίχημά μας, θα μείνομε μόνο να καμαρώνομε για τις πράξεις των παλιών μας, ή θα σταθούμε αντάξιοι αυτών;
Μανώλης Εγγλέζος – Δεληγιαννάκης
Ομιλία που εκφωνήθηκε στις 14.9.13 στην Τεχνόπολη στο Γκάζι,
στο πλαίσιο της εκδήλωσης «ΦΕΣΤΙΒΑΛΑΚΙ»
Στοχευμένους ελέγχους σε ξενοδοχειακές μονάδες και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα όρια του Δήμου Ρεθύμνου και οι οποίες έχει διαπιστωθεί ότι είτε δεν έχουν συνδεθεί στο αποχετευτικό δίκτυο, ώστε τα λύματα να καταλήγουν στον βιολογικό καθαρισμό,
